Page 197 - The Journal of the Royal Society of Thailand
P. 197
วารสารราชบััณฑิิตยสภา
ปีท่� ๔๙ ฉบัับัท่� ๑ มกราคม-เมษาย์น ๒๕๖๗
รองศาสตราจารย์์ประย์ูร ทรงศิลป์ 187
กลุ่่่ม ๓ ท์อด
การประกอบอาหารด้วิยวิิธีีท์อด พบคำศััพท์์ท์ี�ใช้้ในกลีุ้�มนี� ๒ คำ ได้แก�
๓.๑ บํพง /บ็อม-โปง/ “ท์อด” พจนานุกรมเข้มรให้ควิามหมายวิ�า “ท์ำให้พองข้ึ�น ท์ำให้เห�อ
เป็นผ่�น” (พุท์ฺธีสัาสันบณฺฑิิตฺ้ย, ๑๙๖๗ : ๖๒๑) โดยมิได้กลี้�าวิถฺึงหร่อให้ต้ัวิอย�างท์ี�เกี�ยวิข้้องกับการประกอบอาหาร
แต้�อย�างใด ปัจจุบันการนำคำศััพท์์นี�ไปใช้้ พบวิ�าใช้้เป็นคำกริยา การท์อดด้วิยวิิธีี บํพง /บ็อม-โปง/ หมายถฺึง
การท์ำให้อาหารสัุกในกระท์ะหร่อหม้อท์ี�มีปริมาณน�ำมันมากท์�วิมสัิ�งท์ี�ท์อด เพ่�อให้อาหารนั�นมีลี้ักษณะกรอบ
หร่อพองฟ่ แลี้ะใช้้เป็นคำคุณศััพท์์ หมายถฺึง ข้องท์ี�ท์อดแลี้้วิท์ี�มีลี้ักษณะกรอบหร่อพองฟ่ อาหารท์ี�ใช้้วิิธีีการท์อด
แบบนี�มีท์ั�งเน่�อสััต้วิ์ ผัก ผลี้ไม้ เช้�น
บํพงตฺ้รี /บ็อม-โปง เต้ร็ย/ “ท์อดปลี้า”
บํพงขฺ้ท์ึมสัจิญฺฺจฺรำโอยสัฺรวิยฌฺฺงุย /บ็อม-โปง คฺต้ึม ซอ เจิญ-จฺรัม โอย ซฺรวิย ชฺ้งุย/
“ท์อดกระเท์ียมสัับให้กรอบหอม”
ฎําก�ไจยบํพงโอยเฬิ้งพรฺณเลี้่อง /ดะ จัย-ยอ บ็อม-โปง โอย เลี้ิง ปัวิ เลี้่อง/ “ใสั�ปอเปี�ยะ
ท์อดให้เป็นสัีเหลี้่อง”
ฎํํฬู่งบารำงจิต้ช้าบนฺท์ะเสัฺฎํิง ๆ ยกบํพง /ด็อม-โลี้ง บา-รัง เจิด เจีย บ็อน-เต้ียะ เซฺดิง
็
เซฺดิง โยก บ็อม-โปง/ “มันฝรั�งฝานเป็นแผ�นบาง ๆ เอาไปท์อด”
ยกมีเท์าบํพงโอยเฬิ้งสัฺรวิย /โยก มี ต้ึวิ บ็อม-โปง โอย เลี้ิง ซฺรวิย/ “เอาหมี�ไปท์อดให้
กรอบพอง”
อาหารท์ี�ท์ำด้วิยวิิธีี บํพง /บ็อม-โปง/ “ท์อด” เพ่�อต้้องการให้เน่�อสััต้วิ์ ผัก ผลี้ไม้ นั�นมีลี้ักษณะ
กรอบ พอง ปัจจุบันมักนำไปคลีุ้ก เมฺสัา /เมฺซา/ “แป้ง” เพ่�อช้�วิยให้มีควิามกรอบมากข้ึ�น ซึ�งจะใช้้คำศััพท์์
เมฺสัา /เมฺซา/ “แป้ง” ในช้่�ออาหารนั�นด้วิยหร่อไม�ก็ได้ เช้�น
มึกบํพงเมฺสัา /มึก บ็อม-โปง เมฺซา/ “ปลี้าหมึกท์อดแป้ง (ปลี้าหมึกชุ้บแป้งท์อด)”
เภฺลี้ามาน�บํพง /พฺลี้ึวิ ม็วิน บ็อม-โปง/ “น�องไก�ท์อด”
อาพีงบํพงเมฺสัา /อา-ปีง บ็อม-โปง เมฺซา/ “แมงมุมท์อดแป้ง” (แมงมุมชุ้บแป้งท์อด)”
็
พฺสัิต้มฺชุ้ลี้บํพง /เพฺซิด มฺจุลี้ บ็อม-โปง/ “เห็ดเข้็มท์อด”
อาหารเข้มรประเภท์ บํพง /บ็อม-โปง/ “ท์อด” มีลี้ักษณะกรอบหร่อพองฟ่ มักมีรสัจ่ด นิยม
รับประท์านกับน�ำจิ�มแลี้ะผักต้�าง ๆ หร่อนำสัิ�งท์ี�ท์อดแลี้้วิไปประกอบเป็นอาหารประเภท์อ่�น เช้�น
ตฺ้รีบํพงท์ึกตฺ้รีแผฺอม /เตฺ้ร็ย บ็อม-โปง ต้ึก เตฺ้ร็ย แพฺอม/ “ปลี้าท์อดน�ำปลี้าหวิาน
(ปลี้าท์อดน�ำปลี้า)”
บงฺคาบํพงฉีาพงท์าไบฺร /บ็อง-เกีย บ็อม-โปง ช้า โปง เต้ีย ปฺรัย/ “กุ้งท์อดผัดไข้�เค็ม”
ตฺ้รีฉีฺพง�บํพงฉีาฆื่นฉีาย /เตฺ้ร็ย ชฺ้ป็วิง บ็อม-โปง ช้า ค่น-ช้าย/ “ปลี้ากะพงท์อดผัดคึ�นช้�าย”