Page 195 - The Journal of the Royal Society of Thailand
P. 195
วารสารราชบััณฑิิตยสภา
ปีท่� ๔๙ ฉบัับัท่� ๑ มกราคม-เมษาย์น ๒๕๖๗
รองศาสตราจารย์์ประย์ูร ทรงศิลป์ 185
็
เมฺท์สัไฎํนางลุ่่งโอยแบฺรพรฺณบนฺต้ิจ /เมฺต้ะฮ ดัย เนียง ลุ่่ง โอย แปฺร ปัวิ บ็อน-เต้ิจ/
“พริกช้ี�ฟ้าคั�วให้เปลี้ี�ยนสัีเลี้็กน้อย”
คลี้�สัฺลี้ึกไครหาน�เสัฺฎํิง ๆ ลุ่่งโอยฌฺฺงุย /ก็วิลี้ เซฺลี้ิก กรึย ฮัน เซฺดิง เซฺดิง ลุ่่ง โอย ชฺ้งุย/
็
“ต้้นต้ะไคร้หั�นบาง ๆ คั�วให้หอม”
การประกอบอาหารด้วิยวิิธีี ลี้ีง /ลี้ีง/ “คั�วิ” ต้ามปกต้ิไม�ใสั�น�ำมัน แต้�พบวิ�าบางครั�งมีการใสั�น�ำมันเลี้็ก
น้อยเพ่�อไม�ให้ข้องท์ี�จะคั�วิต้ิดก้นกระท์ะ เช้�น ลุ่่งก่นตฺ้รีไบฺร /ลุ่่ง โกน เตฺ้ร็ย ปฺรัย/ “คั�วิลี้่กปลี้าเค็ม (คั�วปลี้าเลี้็ก
ปลี้าน้อยเค็ม)” เพ่�อนำไปต้ำกับมะม�วิงอ�อน มะข้ามอ�อน หร่อถฺั�วิฝักยาวิ ฯลี้ฯ สัำหรับเป็นเคร่�องจิ�ม
อาหารเข้มรประเภท์คั�วิ เช้�น
โพต้ลุ่่งบงฺคาเกฺรียม /โปด ลุ่่ง บ็อง-เกีย เกรียม/ “ข้้าวิโพดคั�วกุ้งแห้ง”
็
มาน�โสัฺงรลุ่่งอํบิลี้ /ม็วิน โซฺง ลุ่่ง อ็อม-เบิลี้/ “ไก�ต้้มคั�วเกลี้่อ”
โอมาลี้�ลุ่่ง /โอ-มัลี้ ลุ่่ง/ “ต้ัวิต้�อคั�ว”
อํบุกลุ่่งสัาจ�ชฺ้ร่ก /อ็อม-บก ลุ่่ง ซัจ จฺร่ก/ “ข้้าวิเม�าคั�วเน่�อหม่”
อาหารท์ี�ท์ำด้วิยวิิธีีการ ฉีา /ช้า/ “ผัด” แลี้ะด้วิยวิิธีีการ ลี้ีง /ลี้ีง/ “คั�วิ” ท์ี�ใสั�น�ำมันเลี้็กน้อย พบวิ�า
มีการใช้้คำศััพท์์ปะปนกันอย่�บ้าง เช้�น “ข้้าวิผัด” ค่อ บายฉีา /บาย ช้า/ คนเข้มรบางคนเรียก บายลี้ีง
/บาย ลี้ีง/ ซึ�งแปลี้วิ�า “ข้้าวิคั�วิ” ซึ�ง ช้า โสัภารี (๒๐๐๙ : ๗๐) อธีิบายวิ�า เพราะการผัดข้้าวินั�นต้้องคนปาดไป
ปาดมาจนกวิ�าข้้าวินั�นจะแห้งเหม่อนเป็นการคั�วิข้้าวิ ซึ�งเหตุ้ผลี้นี�มีควิามเป็นไปได้ เพราะมีอาหารประเภท์คั�วิ
บางรายการดังต้ัวิอย�างท์ี�กลี้�าวิมา เช้�น โพต้ลี้ึงบงฺคาเกฺรียม /โปด ลี้ีง บ็อง-เกีย เกฺรียม/ “ข้้าวิโพดคั�วิกุ้งแห้ง”
มีลี้ักษณะวิิธีีท์ำเหม่อนวิิธีี ฉีา /ช้า/ “ผัด” แต้�เน่�องจากต้้องผัดให้สัุกแลี้ะแห้งจึงเรียกเป็น ลี้ีง /ลี้ีง/ “คั�วิ”
การประกอบอาหารเข้มรมักนำ เคฺร่งเท์สั /เกฺร่อง เต้ฮ/ “เคร่�องเท์ศั” ค่อ เคร่�องต้้ม เคร่�องแกง
ข้องอาหารช้นิดนั�น ๆ นำไป ลี้ีง /ลี้ีง/ “คั�วิ” หร่อนำไป ฉีา /ช้า/ “ผัด” ก�อนนำไปต้้มหร่อแกงต้�อไป เพ่�อให้
เคร่�องเหลี้�านั�นมีกลี้ิ�นหอม เรียกวิ�า ลี้ีงเคฺร่ง /ลี้ีง เกฺร่อง/ “คั�วิเคร่�อง” แลี้ะ ฉีาเคฺร่ง /ช้า เกฺร่อง/ “ผัดเคร่�อง”
พบวิ�าคำศััพท์์ท์ั�งสัองมีการใช้้ปะปนกันอย่�บ้าง แต้�มีข้้อสัังเกต้ได้วิ�า ถฺ้าเป็นเคร่�องท์ี�ไม�ได้ต้ำมักใช้้คำศััพท์์ ลี้ีง
/ลี้ีง/ “คั�วิ” ค่อ นำเคร่�องท์ี�เป็นท์�อน เป็นช้ิ�น เป็นใบนั�นไปคั�วิ สัำหรับเคร่�องท์ี�ต้ำมักใช้้น�ำมัน จึงใช้้คำศััพท์์ ฉีา
/ช้า/ “ผัด” ค่อ เอาเคร่�องไปผัด แต้�ถฺ้าไม�ใสั�น�ำมันมักใช้้คำศััพท์์ ลี้ีง /ลี้ีง/ “คั�วิ” เช้�น
ยกเปงเปาะ ขฺ้ท์ึมกฺรหม เมฺท์สัโบฺลี้กขฺ้จีเท์าลุ่่ง /โยก เปง-เปาะฮ คฺต้ึม กฺรอ-ฮอม เมฺต้ฮ
โพฺลี้ก เคฺจ็ย ต้ึวิ ลุ่่ง/ “เอามะเข้่อเท์ศั หอมแดง พริกช้ี�ฟ้าอ�อนไปคั�ว”
ฎําก�ขฺ้ลี้าญ�โอยเกฺฎํา บง�เคฺร่งแฎํลี้บุกรัวิจ ฉฺาโอยฌฺฺงุย /ดะ คฺลี้ัญ โอย เกฺดา บ็อง
เกฺร่อง แดลี้ บก รวิจ ช้า โอย ชฺ้งุย/ “ใสั�น�ำมันให้ร้อน ใสั�เคร่�องท์ี�ต้ำไวิ้ ผัดให้หอม”
ยกเคฺร่องแฎํลี้บุกรัวิจ ลุ่่งโอยฌฺฺงุย /โยก เกฺร่อง แฎํลี้ บก รวิจ ลุ่่ง โอย ชฺ้งุย/ “เอาเคร่�อง
ท์ี�ต้ำไวิ้ คั�วให้หอม”