Page 192 - The Journal of the Royal Society of Thailand
P. 192
วารสารราชบััณฑิิตยสภา
ปีท์่� ๔๙ ฉบับท์่� ๑ มกราคม-เมษายน ๒๕๖๗
182 การใช้้คำศััพท์์ท์่�เก่�ยวกับการประกอบอาหารเขมร
๑.๔ สฺฺลุ่ /ซฺฺลุ่อ/ “แกง” เป็นคำกริยา หมายถฺึง ท์ำแกงหร่อท์ำให้แกงสัุก เม่�อเป็นคำนามค่อ
สัมฺลี้ /ซ็อม-ลี้อ/ “แกง อาหารท์ี�เกิดจากการแกง” (พุท์ฺธีสัาสันบณฺฑิิตฺ้ย, ๑๙๖๗ : ๑๕๑๘, ๗๓๓๕) พบการ
ใช้้ คำ สัฺลี้ /ซฺลี้อ/ “แกง” เช้�น
เธีฺวิิสฺฺลุ่สัมฺลี้กก่ร /เท์ฺวิอ ซฺฺลุ่อ ซ็อม-ลี้อ กอ-โก/ “ท์ำแกงแกงกอโก (ท์ำแกงกอโก)”
เจะสฺฺลุ่คฺรบ�มุข้ /เจะฮ ซฺฺลุ่อ กฺรุบ มุก/ “สัามารถฺแกงได้ท์ุกช้นิด”
บานอฺวิีมกสฺฺลุ่ /บาน เอฺวิ็ย โมก ซฺฺลุ่อ/ “ได้อะไรมาแกง”
สฺฺลุ่รัวิจเหิยร่เนา /ซฺฺลุ่อ รวิจ เฮย ร่อ นึวิ/ “แกงเสัร็จหร่อยัง”
แกงเข้มรมีหลี้ายช้นิด แต้�ลี้ะช้นิดจะมีช้่�อเรียกต้�าง ๆ กันออกไปต้ามเน่�อสััต้วิ์หร่อผักท์ี�เป็นเคร่�องปรุง
เน่�อสััต้วิ์สั�วินใหญ�ค่อ ปลี้า หม่ แลี้ะไก� แกงเข้มรท์ี�นิยมท์ำรับประท์านกันในครอบครัวิแลี้ะเป็นท์ี�ร่้จักกันท์ั�วิไป
เช้�น
สฺมฺลุ่กกูร /ซฺ็อม-ลุ่อ กอ โก/ “แกงกอโก” คำ กก่ร /กอ-โก/ แปลี้วิ�า “กวินหร่อคน
อย่�เร่�อย ๆ” อาจเป็นเพราะวิ�าแกงช้นิดนี�มักใสั�ผักหลี้ากหลี้ายช้นิด ซึ�งจะท์ยอยใสั�ต้ามลี้ักษณะข้องผักท์ี�จะสัุก
ได้ช้้าเร็วิต้�างกัน เม่�อใสั�แลี้้วิจึงต้้องคนแกงนั�นอย่�เร่�อย ๆ จึงได้ช้่�อวิ�าแกงกอโก แกงช้นิดนี�มีลี้ักษณะคลี้้าย
แกงอ�อม ใสั�ข้้าวิคั�วิเพ่�อให้น�ำแกงข้้น เช้�น
สฺมฺลุ่กกูรแผฺลี้โตฺ้นต้ /ซฺ็อม-ลุ่อ กอ-โก แพฺลี้ โท์ฺนด/ “แกงกอโกลี้่กต้าลี้”
สฺมฺลุ่กกูรพฺรลี้ิต้ /ซฺ็อม-ลุ่อ กอ-โก โปฺร-ลี้ึด/ “แกงกอโกสัายบัวิ”
สฺมฺลุ่มฺชู้ร /ซฺ็อม-ลุ่อ มฺจีู/ “แกงมจีู” คำ มฺจ่ /มฺจ่/ แปลี้วิ�า “ข้องเปรี�ยวิ สัิ�งท์ี�มีรสัเปรี�ยวิ”
แกงมจ่มีลี้ักษณะเหม่อนต้้มท์ี�มีรสัเปรี�ยวิซึ�งได้จากผักหร่อผลี้ข้องพ่ช้ท์ี�มีรสัเปรี�ยวิ อาท์ิ ใบมะดัน ช้ะมวิง มะข้าม
สัับปะรด ลี้่กมะสััง หร่อน�ำมะข้ามเปียก เป็นต้้น เช้�น
สฺมลุ่มฺชู้รเฎํิมเจก /ซฺ็อม-ลุ่อ มฺจีู เดิม เจก/ “แกงมจีูต้้นกลี้้วิย (แกงมจ่หยวิกกลี้้วิย)”
สฺมฺลุ่มฺชู้รยวิน /ซฺ็อม-ลุ่อ มจีู ยวิน/ “แกงมจีูญวิน” แกงช้นิดนี�น�าจะได้รับอิท์ธีิพลี้จาก
เวิียดนาม แกงมจ่ญวินใสั�เน่�อสััต้วิ์แลี้ะผักต้�าง ๆ เหม่อนแกงมจ่ แต้�ต้�างต้รงท์ี�แกงมจ่ญวินใสั�สัับปะรดเพิ�มเข้้าไป
แลี้ะไม�ใสั�ปลี้าร้า
สฺมฺลุ่บรเหิร /ซฺ็อม-ลุ่อ ปรอ-เฮอ/ “แกงปรอเฮอ” คำ บฺรเหีร /ปฺรอ-เฮอ/ แปลี้วิ�า “หอม”
แกงปรอเฮอมีลี้ักษณะคลี้้ายแกงเลี้ียง มีกลี้ิ�นหอมจากกระช้ายแลี้ะต้ะไคร้ ต้ำเคร่�องต้�าง ๆ รวิมกับเน่�อปลี้าก�อน
นำไปแกง ใสั�ผักได้หลี้ากหลี้ายช้นิด นิยมรับประท์านกับข้นมจีน เช้�น
็
สฺมฺลุ่บฺรเหิรท์ํพำง /ซฺ็อม-ลุ่อ ปฺรอ-เฮอ ตุ้ม-เปียง/ “แกงปรอเฮอหน�อไม้”
สฺมฺลุ่บฺรเหิรตฺ้รวิยเลีฺ้พา /ซฺ็อม-ลุ่อ ปฺรอ-เฮอ ตฺ้รวิย ลีฺ้ปึวิ/ “แกงปรอเฮอยอดฟักท์อง”
สฺมฺลุ่ขฺท์ิะ /ซฺ็อม-ลุ่อ คติฮ/ “แกงกะท์ิ” คนเข้มรไม�นิยมรับประท์านแกงท์ี�ใสั�กะท์ิ แกง
กะท์ิจึงมีน้อยช้นิด เช้�น