Page 150 - The Journal of the Royal Society of Thailand
P. 150
วารสารราชบััณฑิิตยสภา
ปีีที� ๔๙ ฉบัับัที� ๑ มกราคม-เมษาย์น ๒๕๖๗
140 พุุทธธรรมนำทางสู่่�นิรวาณกรณีศึึกษามหากาพุย์์เสู่านทรนันทะของอัศึวโฆษ
ควีามวี�า ที่ั�งคู�ตกอัยู�ในอัารมณ์รัก เล�นหยอักล้อักันอัย�างสัน่กสันาน เหม่อันกับคู�ขอังกินรีและกินนร
หยอักล้อักันอัยู�ในลำธ์ารบนภูเขา ที่ั�งคู�แสัด้งบที่รักต�อักันอัย�างดู้ด้ด้่�ม เหม่อันกับกำลังที่้าที่ายกันด้้วียควีามงาม
แห�งเร่อันร�าง
อนีฺโย์นีฺย์สํราควีิรฺธเนีนี ตทฺทฺวีนีฺทฺวีมนีฺโย์นีฺย์มรีรมจฺจ |
กฺลืฺ่มานีฺตเร’นีฺโย์นีฺย์วีิโนีทเนีนี สลื่ีลื่มนีฺโย์นีฺย์มมีมทจฺจ || ๔.๑๑ ||
ควีามวี�า ที่ั�งคู�ต�างที่ำให้กันและกันพึงพอัใจ้ด้้วียการเพิ�มอัารมณ์รักต�อักัน เม่�อัอั�อันล้าก็ที่ำให้กันและกัน
เคลิบเคลิ�มด้้วียการผู้�อันคลายแก�กันอัย�างมีลีลา
(จ้อัห์นสัตัน, ๒๕๔๓ : ๔๑)
อััศวีโฆษได้้บรรยายเหต่การณ์ตอันนี�วี�า เชี้าวีันหนึ�งพระพ่ที่ธ์เจ้้าเสัด้็จ้เข้าไป็บิณฑบาตในเขตพระตำหนัก
ขอังเจ้้าชีายนันที่ะ แต�ก็ต้อังเสัด้็จ้กลับอัอักมาด้้วียบาตรเป็ล�าเพราะไม�มีผูู้้ใด้สันใจ้พระอังค์ เน่�อังจ้ากมัวีสัาละวีน
อัยู�กับการเตรียมเคร่�อังบำร่งบำเรอัเจ้้านาย เม่�อันางสันมคนหนึ�งเหล่อับเห็นพระพ่ที่ธ์อังค์กำลังเสัด้็จ้กลับอัอักไป็
ราวีกับพระอัาที่ิตย์ที่ี�มีแสังเจ้ิด้จ้้าเคล่�อันอัอักจ้ากกลีบเมฆ จ้ึงนำควีามไป็ทีู่ลเจ้้าชีาย ด้้วียควีามเคารพในพระเชีษฐา
เจ้้าชีายจ้ึงรีบเป็ลี�ยนเคร่�อังที่รงแล้วีเสัด้็จ้ตามพระพ่ที่ธ์อังค์ไป็ที่ันที่ีที่ั�งที่ี�พระที่ัยยังอัาลัยอัาวีรณ์พระชีายาที่ี�ร้อัง
สัั�งให้รีบกลับ เม่�อัตามไป็ที่ันได้้กราบทีู่ลให้เสัด้็จ้เข้าไป็รับบิณฑบาตในพระตำหนักอัีกครั�ง พระพ่ที่ธ์อังค์จ้ึงป็ระที่าน
บาตรให้ถู่อั แต�แที่นที่ี�จ้ะเสัด้็จ้ไป็ที่างพระตำหนักกลับเสัด้็จ้นำหน้าไป็ยังพระอัาราม ครั�นถูึงพระอัารามได้้ตรัสั
ถูามวี�า “นันที่ะจ้ะบวีชีไหม” ด้้วียควีามป็ระหม�าและเกรงพระที่ัยเจ้้าชีายนันที่ะจ้ึงกราบทีู่ลวี�า “พระเจ้้าข้า”
ด้ังนั�นพระพ่ที่ธ์อังค์จ้ึงจ้ัด้ให้บวีชีเป็็นภิกษ่ที่ันที่ี
เม่�อับวีชีแล้วีพระนันที่ะมีควีามที่่กข์ใจ้อัย�างมาก เพราะจ้ิตใจ้หวีนคิด้ถูึงแต�ควีามสั่ขที่างโลก คิด้ถูึง
แต�หน้าพระชีายาและเสัียงหยอักเย้ากระซึ้ิกกระซึ้ี�กัน คิด้ถูึงแต�การสััมผู้ัสัลูบไล้ที่ี�เคยได้้รับ ด้ังนั�นแม้กายจ้ะอัยู�ใน
เพศบรรพชีิตจ้ิตก็หาสังบไม� มีแต�ควีามเร�าร้อันที่วีีคูณขึ�นเร่�อัย ๆ แม้เพ่�อันภิกษ่จ้ะเข้ามาป็ลอับใจ้ ที่วี�าก็ไม�อัาจ้
ที่ำให้พระนันที่ะคลายควีามคิด้ถูึงพระชีายาไป็ได้้ เฝ้าคร่�นคิด้เพียงวี�าจ้ะสัลัด้ที่ิ�งผู้้ากาสัาวีพัสัตร์แล้วีกลับไป็หา
พระชีายาได้้อัย�างไร
เม่�อัพระพ่ที่ธ์อังค์ที่รงที่ราบควีามเป็็นไป็ที่ั�งหมด้จ้ึงรับสัั�งให้เรียกพระนันที่ะมาถูาม จ้ากนั�นได้้ที่รงจ้ับแขน
พระนันที่ะเสัด้็จ้เหาะพาไป็ยังเที่วีโลกด้้วียพ่ที่ธ์ฤที่ธ์ิ� ระหวี�างที่างที่รงชีี�ให้พระนันที่ะดู้นางลิงตาบอัด้ตัวีหนึ�งที่ี�
มีหน้าแด้งก�ำเหม่อันที่าด้้วียน�ำครั�งซึ้ึ�งเล�นอัยู�ข้างหลังลิงตัวีอั่�น พระพ่ที่ธ์อังค์ตรัสัถูามวี�า “นางลิงกับพระชีายา
อัะไรงด้งามกวี�ากัน” พระนันที่ะรีบตอับที่ันที่ีวี�า “พระชีายาขอังตนนั�นงด้งามกวี�า นางลิงนี�ชี�างอััป็ลักษณ์
น�ารังเกียจ้สัิ�นด้ี” แต�ครั�นไป็ถูึงสัวีรรค์พระนันที่ะได้้เห็นอั่ที่ยานอัันน�าร่�นรมย์เต็มไป็ด้้วียนางอััป็สัรก็เกิด้จ้ิตป็ฏิพัที่ธ์์
ในนางอััป็สัรจ้นล่มนึกถูึงพระชีายา เม่�อัพระพ่ที่ธ์อังค์ตรัสัถูามวี�า “ระหวี�างพระชีายากับนางอััป็สัรเหล�านี�
ใครงด้งามกวี�ากัน” พระนันที่ะไม�ลังเลรีบกราบทีู่ลวี�า “นางอััป็สัรสัวียงามกวี�ามาก พระชีายานั�นไม�ต�างอัะไรกับ
นางลิงนั�นเลย” เม่�อัพระพ่ที่ธ์อังค์ที่รงที่ราบควีามในใจ้ขอังพระนันที่ะจ้ึงตรัสัวี�าถู้าต้อังการนางอััป็สัรก็ให้ป็ฏิบัติ
ตามคำแนะนำขอังพระอังค์ รับรอังวี�าจ้ะได้้แน�นอัน ที่ำให้พระนันที่ะตอับรับพระด้ำรัสัด้้วียควีามยินด้ี ครั�นกลับ
