Page 189 - PDF File วารสารราชบัณฑิตยสภา
P. 189
วารสารราชบััณฑิิตยสภา
ปีีที่่� ๔๘ ฉบัับัที่่� ๒ พฤษ์ภาคุมื-สิงหาคุมื ๒๕๖๖
ศาสตราจารย์์กิิตติคุุณ ดร.ชนิิตา รักิษ์์พลเมืือง 177
ห้องปฏิิบัติิการเร่ยั่นรู้ที่่�มื่่ช่วิติ (Living Learning Lab-LLL) นับเป็นรูปแบบหนึ�งของการเร่ยั่นรู้เพื่่�อ
การพื่ัฒนาที่่�ยั่ั�งยั่่น เป็นการเร่ยั่นรู้ที่่�ใช้วิธ่การเร่ยั่นรู้ การให้ประสบการณ์ และการฝึึกอบรมื่ที่่�หลากหลายั่ใน
สถานการณ์ที่่�เป็นช่วิติจุริงซึ่ึ�งอาจุเป็นบริบที่ภายั่ในสถาบันการศึกษาที่่�จุะนำไปสู�ค์วามื่ยั่ั�งยั่่นของสถาบัน
(campus sustainability) หร่อบริบที่ในชุมื่ชนที่่�เป็นเป้าหมื่ายั่เพื่่�อนำไปสู�การพื่ัฒนาที่่�ยั่ั�งยั่่นในชุมื่ชน
(community sustainability) โด้ยั่ที่ั�วไป การเร่ยั่นรู้แบบห้องปฏิิบัติิการที่่�มื่่ช่วิติจุะเน้นการเร่ยั่นรู้เชิงรุก
(active learning) ผ�านการที่ำโค์รงการเพื่่�อให้ผู้เร่ยั่นได้้เข้าไปมื่่ประสบการณ์จุริง ได้้พื่บปัญหาจุริง ได้้วิเค์ราะห์
สภาพื่ปัญหาและเสนอที่างแก้ไขบนฐานค์วามื่เป็นจุริง ที่ั�งน่� Zen (2019) อธิบายั่ว�าการเติิมื่ค์ำว�า “การเร่ยั่นรู้”
(learning) เข้ากับ “ห้องปฏิิบัติิการที่่�มื่่ช่วิติ” (living lab) ในสถาบันอุด้มื่ศึกษาก็เพื่่�อให้ค์รอบค์ลุมื่ประเด้็น
เร่�อง (๑) การเสริมื่สร้างนวัติกรรมื่และการสร้างสภาพื่แวด้ล้อมื่ด้้านการเร่ยั่นรู้ที่่�สร้างสรรค์์ (๒) การริเริ�มื่
กิจุกรรมื่ด้้านค์วามื่ยั่ั�งยั่่นของสถาบัน และ (๓) การส�งเสริมื่ค์วามื่รู้และศาสติร์ด้้านค์วามื่ยั่ั�งยั่่น ที่ั�งน่� การเร่ยั่นรู้
แบบห้องปฏิิบัติิการที่่�มื่่ช่วิติไมื่�จุำเป็นติ้องจุัด้เป็นส�วนหนึ�งของรายั่วิชาเสมื่อไป และได้้เสนอ ๗ ขั�นติอนของ
การเร่ยั่นรู้แบบห้องปฏิิบัติิการที่่�มื่่ช่วิติเพื่่�อค์วามื่ยั่ั�งยั่่นของสถาบันไว้ประกอบด้้วยั่ (๑) การสร้างหน�วยั่งานประสาน
ค์วามื่ร�วมื่มื่่อกับทีุ่กฝึ่ายั่ (๒) การกำหนด้โค์รงการติามื่ประเด้็นปัญหาหร่อหัวข้อ (thematic project) ด้้าน
ค์วามื่ยั่ั�งยั่่น (๓) การแติ�งติั�งค์ณะกรรมื่การด้ำเนินการ (๔) การให้ค์วามื่สำค์ัญกับรายั่วิชาด้้านสังค์มื่ศาสติร์/
วิที่ยั่าศาสติร์ที่่�เก่�ยั่วข้องและเน้นการวิจุัยั่เชิงปฏิิบัติิการ (๕) การเสริมื่สร้างค์วามื่สามื่ารถ (capacity building)
อยั่�างติ�อเน่�องให้กับทีุ่กค์นที่่�ติ้องเข้ามื่ามื่่ส�วนร�วมื่ (๖) ค์วามื่พื่ร้อมื่ในการจุัด้ประสบการณ์การเร่ยั่นการสอนที่่�
สร้างสรรค์์และเน้นนวัติกรรมื่ และ (๗) ค์วามื่ยั่ั�งยั่่นด้้านการเงินของโค์รงการที่่�ด้ำเนินการบนฐานการเร่ยั่นรู้
แบบห้องปฏิิบัติิการที่่�มื่่ช่วิติ ส�วน Brundiers et al. (2010) เสนอว�าสิ�งที่่�ที่ำให้ LLL approach แติกติ�าง
จุากการที่ำโค์รงการของนักศึกษาโด้ยั่ปกติิค์่อการเปิด้โอกาสให้ได้้เร่ยั่นรู้ร�วมื่กับนักวิชาการ นักวิจุัยั่ นักปฏิิบัติิ
ในการที่ำงานเก่�ยั่วกับประเด้็นปัญหาด้้านค์วามื่ยั่ั�งยั่่นที่่�ติ้องอาศัยั่ศาสติร์และศิลป์แบบข้ามื่ศาสติร์
(trans-disciplinary) และสหวิที่ยั่าการ (interdisciplinary) บนฐานการเร่ยั่นรู้ในโลกช่วิติจุริง การให้
ประสบการณ์การเร่ยั่นรู้เช�นน่�ที่ำให้ผู้เร่ยั่นมื่่สมื่รรถนะด้้านค์วามื่ยั่ั�งยั่่น สามื่ารถสร้างผลงานหร่อนวัติกรรมื่ที่่�เป็น
ประโยั่ชน์ติ�อผู้ที่่�ติ้องการใช้จุริง อ่กนัยั่หนึ�งการเร่ยั่นรู้รูปแบบน่�จุะสามื่ารถสร้างวัฒนธรรมื่การเร่ยั่นรู้แบบใหมื่�ที่่�
ผลิติบัณฑ์ิติที่่�มื่่ค์วามื่ติระหนัก ใส�ใจุ และลงมื่่อเป็นผู้กระที่ำการเพื่่�อแก้หร่อป้องกันปัญหาด้้านค์วามื่ยั่ั�งยั่่นที่ั�ง
มื่ิติิด้้านเศรษฐกิจุ สังค์มื่ และสิ�งแวด้ล้อมื่
ติัวอยั่�างห้องปฏิิบัติิการเร่ยั่นรู้ที่่�มื่่ช่วิติที่่�น�าสนใจุในมื่หาวิที่ยั่าลัยั่มื่่อาที่ิ
- มื่หาวิที่ยั่าลัยั่ฮาร์วาร์ด้ (Harvard University) สหรัฐอเมื่ริกา ติั�งห้องปฏิิบัติิที่่�มื่่ช่วิติของฮาร์วาร์ด้
(Harvard Living Lab) ภายั่ใติ้การดู้แลของสำนักยั่ั�งยั่่น (Office for Sustainability) เพื่่�อให้
นักศึกษา ค์ณาจุารยั่์ และบุค์ลากร ได้้ด้ำเนินโค์รงการด้้านค์วามื่ยั่ั�งยั่่นโด้ยั่ใช้ศักยั่ภาพื่ขององค์์การ
เป็นที่่�ที่ด้ลอง (testbed) และห้องปฏิิบัติิการที่่�มื่่ช่วิติ (living lab) โด้ยั่หน�วยั่งานน่�ที่ำหน้าที่่�
บ�มื่เพื่าะ ด้ำเนินโค์รงการนำร�อง และกระติุ้นแนวค์ิด้ใหมื่�ที่่�จุะนำไปสู�การปรับเปล่�ยั่น (transformative