Page 184 - PDF File วารสารราชบัณฑิตยสภา
P. 184
วารสารราชบััณฑิิตยสภา
ปีที่่� ๔๘ ฉบับที่่� ๒ พัฤษภาคมี-สิิงห้าคมี ๒๕๖๖
172 การขัับเคลื่่�อนการพััฒนาที่่�ยั่ั�งยั่่นด้้วยั่ห้้องปฏิิบัติิการเร่ยั่นร้้ที่่�มี่ชี่วิติขัองมีห้าวิที่ยั่าลื่ัยั่
บที่นำ
การพื่ัฒนาประเที่ศติามื่กระบวนที่ัศน์การพื่ัฒนาติามื่ที่ฤษฎี่ภาวะที่ันสมื่ัยั่ (Modernization Theory)
ที่่�ได้้ด้ำเนินการมื่าติั�งแติ�หลังสงค์รามื่โลกค์รั�งที่่� ๒ ได้้รับการที่้าที่ายั่ติลอด้มื่าจุนกระที่ั�งมื่่การเสนอกระบวนที่ัศน์
การพื่ัฒนาที่่�ยั่ั�งยั่่น (sustainable development) ที่่�ได้้รับการติ�อยั่อด้เป็นระยั่ะจุนถึง พื่.ศ. ๒๕๓๐ จุึงได้้มื่่
การนำเสนอรายั่งานฉบับสำค์ัญช่�อ “Our Common Future: From One Earth to One World” โด้ยั่ค์ณะ
กรรมื่าธิการโลกว�าด้้วยั่สิ�งแวด้ล้อมื่และการพื่ัฒนา (World Commission on Environment and
Development) หร่อค์ณะกรรมื่าธิการบรันที่์แลนด้์ (Brundtland Commission) ซึ่ึ�งเป็นค์รั�งแรกที่่�มื่่การให้
ค์ำจุำกัด้ค์วามื่ของการพื่ัฒนาที่่�ยั่ั�งยั่่นว�าเป็น “การพััฒนัาที่ี�ตอบัสนัองคีวามต้องการของคีนัร่�นัปััจจ่บัันั โดยไม�
ลิดรอนัคีวามสามารถในัการตอบัสนัองคีวามต้องการของคีนัร่�นัหลัง” ปัจุจุุบันมื่่การประกาศเป้าหมื่ายั่การพื่ัฒนา
ที่่�ยั่ั�งยั่่น (Sustainable Development Goals) ๑๗ เป้าหมื่ายั่เป็นวาระระด้ับโลกที่่�สมื่าชิก องค์์การสหประชาชาติิ
ได้้ติกลงร�วมื่กันว�าจุะขับเค์ล่�อนให้บรรลุผลในระหว�าง พื่.ศ. ๒๕๕๘-๒๕๗๓ ซึ่ึ�งวาระแห�งโลกด้ังกล�าวได้้รับการ
ติอบสนองเป็นอยั่�างด้่รวมื่ที่ั�งประเที่ศไที่ยั่ที่่�ได้้นำเป้าหมื่ายั่ด้ังกล�าวมื่าบรรจุุไว้ในยัุ่ที่ธศาสติร์ชาติิ ๒๐ ปี
(พื่.ศ. ๒๕๖๑-๒๕๘๐) แผนพื่ัฒนาเศรษฐกิจุและสังค์มื่แห�งชาติิ แผนพื่ัฒนาการศึกษาแห�งชาติิ แผนการศึกษาแห�งชาติิ
และมื่าติรฐานการศึกษาแห�งชาติิ ในภาค์การศึกษาก็ได้้มื่่ค์วามื่พื่ยั่ายั่ามื่ในการขับเค์ล่�อนเป้าหมื่ายั่ด้ังกล�าวใน
ทีุ่กระด้ับ อยั่�างไรก็ติามื่ จุากการรายั่งานเป้าหมื่ายั่การพื่ัฒนาที่่�ยั่ั�งยั่่น (SDG Report) ในระยั่ะหลังจุนถึงฉบับ
ล�าสุด้ที่่�เค์ร่อข�ายั่การแก้ปัญหาเพื่่�อการพื่ัฒนาที่่�ยั่ั�งยั่่น (Sustainable Development Solutions Network)
ในองค์์การสหประชาชาติิ เพื่ิ�งรายั่งานในเด้่อนมื่ิถุนายั่น พื่.ศ. ๒๕๖๖ พื่บว�าขณะที่่�เราก้าวมื่าสู�ค์รึ�งหนึ�งของ
เป้าหมื่ายั่เวลาการขับเค์ล่�อนการพื่ัฒนาที่่�ยั่ั�งยั่่น เป้าหมื่ายั่ที่ั�ง ๑๗ ด้้านยั่ังห�างไกลเป้าหมื่ายั่ที่่�กำหนด้ติามื่
ติัวช่�วัด้ติ�าง ๆ (SDSN, 2023)
การขับเค์ล่�อนการพื่ัฒนาที่่�ยั่ั�งยั่่นได้้ให้ค์วามื่สำค์ัญกับบที่บาที่การศึกษาเป็นอยั่�างยั่ิ�งด้ังจุะเห็นว�า
องค์์การสหประชาชาติิได้้มื่่การประกาศที่ศวรรษการศึกษาเพื่่�อการพื่ัฒนาที่่�ยั่ั�งยั่่น (United Nations Decade
of Education for Sustainable Development-DESD) ค์รั�งแรกติั�งแติ� พื่.ศ. ๒๕๔๘ เป็นติ้นมื่า แติ�ก็ยั่ังไมื่�
บรรลุผลเที่�าที่่�ค์วร หลังการประกาศเป้าหมื่ายั่การพื่ัฒนาที่่�ยั่ั�งยั่่น ๑๗ เป้าหมื่ายั่ องค์์การการศึกษา วิที่ยั่าศาสติร์
และวัฒนธรรมื่แห�งสหประชาชาติิหร่อยัู่เนสโก (UNESCO) ก็ได้้สำรวจุสถานการณ์การขับเค์ล่�อนเป้าหมื่ายั่
การพื่ัฒนาที่่�ยั่ั�งยั่่นในประเด้็นสิ�งแวด้ล้อมื่จุาก ๑๐๐ ประเที่ศ พื่บว�าค์รูร้อยั่ละ ๔๐ ที่่�ติอบแบบสอบถามื่รู้สึกมื่ั�นใจุ
ในการสอนประเด้็นปัญหาโลกเฉพื่าะมืุ่มื่ของการถ�ายั่ที่อด้ค์วามื่รู้หร่อพืุ่ที่ธิพื่ิสัยั่ แติ�มื่่เพื่่ยั่งร้อยั่ละ ๒๐ เที่�านั�น
ที่่�รู้ว�าจุะลงมื่่อปฏิิบัติิอยั่�างไร (UNESCO, 2021) และนำมื่าสู�การประกาศปฏิิญญาเบอร์ลินว�าด้้วยั่การศึกษา
เพื่่�อการพื่ัฒนาที่่�ยั่ั�งยั่่นหร่อ Berlin Declaration on Education for Sustainable Development (ESD)
เมื่่�อ พื่.ศ. ๒๕๖๔ เพื่่�อเร่ยั่กร้องให้การศึกษาเพื่่�อการพื่ัฒนาที่่�ยั่ั�งยั่่นเป็นองค์์ประกอบหลักของระบบการศึกษา
ทีุ่กระด้ับภายั่ใน พื่.ศ. ๒๕๖๘