Page 185 - PDF File วารสารราชบัณฑิตยสภา
P. 185
วารสารราชบััณฑิิตยสภา
ปีีที่่� ๔๘ ฉบัับัที่่� ๒ พฤษ์ภาคุมื-สิงหาคุมื ๒๕๖๖
ศาสตราจารย์์กิิตติคุุณ ดร.ชนิิตา รักิษ์์พลเมืือง 173
ผู้เข่ยั่นได้้มื่่โอกาสที่ำการวิจุัยั่ ศึกษาดู้งาน เข้าร�วมื่การประชุมื่วิชาการและสัมื่มื่นาเก่�ยั่วกับการขับเค์ล่�อน
มื่หาวิที่ยั่าลัยั่สู�ค์วามื่ยั่ั�งยั่่นที่ั�งในประเที่ศและติ�างประเที่ศเป็นเวลาติ�อเน่�องกันหลายั่ปี ได้้รับการแติ�งติั�งเป็น
Education for Sustainable Development (ESD) Fellow จุากองค์์การรัฐมื่นติร่ศึกษาแห�งเอเช่ยั่ติะวันออก
เฉ่ยั่งใติ้ (Southeast Asian Ministers of Education Organization-SEAMEO) มื่าติั�งแติ� พื่.ศ. ๒๕๖๒
รวมื่ที่ั�งได้้มื่่โอกาสเข้าร�วมื่ประชุมื่ปฏิิบัติิการเร่�องห้องปฏิิบัติิการที่่�มื่่ช่วิติ (Living Lab-LL) กับ Leendert
Verhoef และ Michael Bossert ผู้เข่ยั่นหนังส่อ The University Campus as Living Lab for
Sustainability-A Practitioners Guide and Handbook ในการประชุมื่ International Sustainable
Campus Network (ISCN) ถึงสองค์รั�งใน พื่.ศ. ๒๕๖๑ และ ๒๕๖๒ เห็นว�าเป็นแนวที่างที่่�น�าสนใจุอยั่�างยั่ิ�ง
และสามื่ารถนำมื่าประยัุ่กติ์กับการเร่ยั่นการสอนและการด้ำเนินพื่ันธกิจุของมื่หาวิที่ยั่าลัยั่ได้้อยั่�างด้่โด้ยั่เฉพื่าะ
การขับเค์ล่�อนเป้าหมื่ายั่การพื่ัฒนาที่่�ยั่ั�งยั่่นที่ั�งในด้้านพืุ่ที่ธิพื่ิสัยั่ ที่ักษะพื่ิสัยั่ และหัติถพื่ิสัยั่ จุึงได้้นำแนวค์ิด้
ด้ังกล�าวมื่าประยัุ่กติ์ในการปรับหลักสูติรหมื่วด้วิชาศึกษาที่ั�วไป และการด้ำเนินโค์รงการพื่ัฒนาชุมื่ชนในที่้องที่่�
ติ�าง ๆ จุนพื่ัฒนารูปแบบห้องปฏิิบัติิการเร่ยั่นรู้ที่่�มื่่ช่วิติของมื่หาวิที่ยั่าลัยั่ติามื่ที่่�นำเสนอในบที่ค์วามื่น่�
ห้้องปฏิิบัติิการที่่�มี่ชี่วิติ (Living Lab-LL)
ห้องปฏิิบัติิการที่่�มื่่ช่วิติ (Living Lab-LL) เป็นแนวที่างการขับเค์ล่�อนงานด้้านการพื่ัฒนาที่่�ยั่ั�งยั่่นที่่�เน้น
ค์วามื่ติ้องการของผู้ใช้ (user-driven) เป็นศูนยั่์กลางซึ่ึ�งกำลังได้้รับค์วามื่นิยั่มื่อยั่�างกว้างขวาง เค์ร่อข�ายั่ห้อง
ปฏิิบัติิการที่่�มื่่ช่วิติแห�งยัุ่โรป (European Network of Living Labs-ENoLL) สรุปว�าห้องปฏิิบัติิการที่่�มื่่ช่วิติ
ให้ค์วามื่สำค์ัญกับค์วามื่ร�วมื่มื่่อของภาค์ประชาชน ภาค์รัฐ และภาค์เอกชน ในการพื่ัฒนาระบบนิเวศนวัติกรรมื่
แบบเปิด้ (open innovation ecosystems) ในชุมื่ชนและสภาพื่แวด้ล้อมื่ในช่วิติจุริง เป็นกระบวนการประสาน
การวิจุัยั่และนวัติกรรมื่ และการร�วมื่สร้างอยั่�างเป็นระบบโด้ยั่มื่่ผู้ใช้เป็นศูนยั่์กลาง นอกจุากน่� ยั่ังเน้นกระบวน
การยั่้อนกลับติลอด้วงจุรช่วิติของนวัติกรรมื่เพื่่�อให้เกิด้ค์วามื่ยั่ั�งยั่่น ห้องปฏิิบัติิการที่่�มื่่ช่วิติจุึงเป็นติัวกลางใน
การสร้างนวัติกรรมื่เพื่่�อค์วามื่ยั่ั�งยั่่นระหว�างประชาชน หน�วยั่งานวิจุัยั่ สถาบันการศึกษา หน�วยั่งานภาค์รัฐและ
เอกชน ส�วนค์ำจุำกัด้ค์วามื่ที่่�นักวิชาการที่่�ให้ค์วามื่สนใจุแนวค์ิด้ห้องปฏิิบัติิการที่่�มื่่ช่วิตินำเสนอไว้มื่่อาที่ิ
Pallot (2009) เสนอว�า ห้องปฏิิบัติิการที่่�มื่่ช่วิติหร่อเป็นเวที่่นวัติกรรมื่ (innovation platform) ซึ่ึ�งทีุ่กภาค์ส�วน
ที่่�เก่�ยั่วข้องไมื่�ว�าจุะเป็นผู้ใช้นวัติกรรมื่ นักวิจุัยั่ ภาค์อุติสาหกรรมื่ ผู้กำหนด้นโยั่บายั่ มื่ารวมื่ติัวกันใน
กระบวนการติั�งแติ�ติ้นเพื่่�อร�วมื่กันสร้างสรรค์์นวัติกรรมื่ที่่�เป็นประโยั่ชน์ติ�อบุค์ค์ลและสังค์มื่ ส�วน Lama &
Origin (2006) กล�าวว�า ห้องปฏิิบัติิการที่่�มื่่ช่วิติเป็นแนวค์ิด้ที่่�กำลังได้้รับค์วามื่สนใจุในการพื่ัฒนาชุมื่ชน
เป็นพื่ลังขับเค์ล่�อนจุากการสร้างค์วามื่สามื่ารถในการแลกเปล่�ยั่นที่รัพื่ยั่ากร (resource-sharing capabilities)
ค์วบค์ู�กับการใช้ค์วามื่ก้าวหน้าที่างเที่ค์โนโลยั่่ Jacobus S. van der Walt and Albertus A.K. Buitendag
(2009) ได้้ให้ค์วามื่หมื่ายั่ว�า ห้องปฏิิบัติิการที่่�มื่่ช่วิติในชุมื่ชนเป็นวิธ่การใหมื่�ที่่�ใช้นวัติกรรมื่ขับเค์ล่�อนบนฐาน
ชุมื่ชนในบริบที่ที่่�เป็นสถานการณ์ช่วิติจุริง (real-life contexts) เป็นแนวค์ิด้เก่�ยั่วกับการแลกเปล่�ยั่นค์วามื่รู้