Page 64 - วารสาร 48-1

วารสารราชบััณฑิิตยสภา
ปีีที่่� ๔๘ ฉบัับัที่่� ๑ มกราคม–เมษายน ๒๕๖๖
54 สุุภาษิิตจีีนในโคลงโลกนิติ

ผู้่้วิจัยเห็นดี้วยกับนิยะดีา เหล้่าสุุนทรในบางสุ่วน ค่อเห็นว่า ๒ บาทสุุดีท้ายของโคล้งโล้กนิติ

บทนี�เทียบไดี้กับสุุภาษิิตสุายอินเดีีย แต่เห็นว่าโคล้ง ๒ บาทต้น สุมเดี็จฯ กรมพระยาเดีชุาดีิศึรอาจทรง

แป็ล้งมาจากสุุภาษิิตจีนที�ป็รากฏในนิยายอิงพงศึาวดีารจีนแป็ล้เร่�องสามก๊กแล้ะเลียด็ก๊ก เพราะตรงกับ
สุุภาษิิตจีนมากกว่า เทียบสุำานวนในสุามก๊กความตอนอ้วนเสุี�ยวเป็รียบเกนหวนกับเหล้่าขันทีว่าเหม่อน
หญ้าที�ตัดีแล้้วต้องถึอนรากออกเสุียดี้วย อ้วนเสุี�ยวกล้่าวแก่โฮั่จิ�นว่า

ธรรมดีาจะทำาการสุิ�งใดี การนั�นมิสุำาเร็จก็หาสุิ�นวิตกไม่ เกนหวนกับขันทีสุิบคน
เป็็นพวกเดีียวกัน เกนหวนคิดีการครั�งนี�ใหญ่หล้วงนัก หากท่านร่้ตัวจึงรอดีชุีวิตอย่่

ซึ่ึ�งฆ์่าเกนหวนเสุียนั�นเหม่อนหนึ�งฟัันต้นหญ้าจะให้ตาย ขันทีสุิบคนเหมุ่อนหนึ�ง

รากหญ้้า ตายแต่ต้นนั�นเห็นไมุ่สุิ�นเชิง รากก็จีะงอกแทนขึ�นมุา ภายหน้าไป็เห็น
อันตรายจะมีแก่ท่านเป็็นมั�นคง
(สามก๊ก, ๒๕๔๓ : ๒๘)

เทียบเฉพาะสุุภาษิิตในวรรณกรรมต้นฉบับ 三國演義 Sānguó Yǎnyì (2010: 17) ความ
ตอนเดีียวกันว่า 不若斬草除根, 必為喪身之本 ruò bù zhǎn cǎo chú gēn, bì wèi sàng shēn

zhī běn แป็ล้ว่า ‘เหม่อนตัดีหญ้าไม่ถึอนราก ตายแต่ต้นรากยังคงอย่่’

ในนิยายอิงพงศึาวดีารจีนแป็ล้เร่�องเลียด็ก๊กก็ป็รากฏสุุภาษิิตนี�เชุ่นกัน พบในตอนหงอเสุง
ป็รึกษิากับก๋งจ่ดีีเพ่�อคิดีกำาจัดีจงซึ่กต้าน ความว่า

หงอเสุงจึงป็รึกษิาก๋งจ่ดีีว่า ก๋งซึุ่นคุดีหล้านเราไป็พาทหารเม่องโอยมาครั�งนี�
ท่านจะคิดีป็ระการใดี ก๋งจ่ดีีตอบว่า ซึ่ึ�งทำาการกำาจัดีจงซึ่กต้านครั�งก่อนนั�น เหมุ่อนถึาก
หญ้้าไมุ่ขุดให้สุิ�นเหง้าให้สุิ�นราก อันก๋งซึุ่นคุดีนั�นอุป่มุาเหมุ่อนรากหญ้้า ครั�นได้นำ�าค้าง

และฝนตกชุ่มุเย็นก็กลับเป่็นใบ

(เลียด็ก๊ก, ๒๕๔๙ ก : ๕๒)

เทียบเฉพาะสุุภาษิิตในวรรณกรรมต้นฉบับ 東周列國誌 Dōngzhōu Lièguó Zhì (2002: 29)

ความตอนเดีียวกันว่า 斬草留根, 逢春再發 zhǎn cǎo liú gēn, féng chūn zài fā แป็ล้ว่า
‘ตัดีหญ้าเหล้่อรากไว้ ถึึงฤดี่ใบไม้ผู้ล้ิก็จะกล้ับมางอกงาม’
เร่�องเลียด็ก๊กยังพบสุุภาษิิตเดีียวกันนี�ในตอนเตียวบ่สุุดีป็รึกษิาหันโฮั่้งุยหวนเร่�องจับตีเป็๊กกับ

พรรคพวกสุังหารเสุีย เตียวบ่สุุดีกล้่าวว่า