Page 69 - วารสาร 48-1
P. 69
วารสารราชบััณฑิิตยสภา
ปีีที่่� ๔๘ ฉบัับัที่่� ๑ มกราคม–เมษายน ๒๕๖๖
อนัันัต์์ เหล่่าเล่ิศวรกุุล่ 59
อันกว้างใหญ่ เม่�อกบไดี้ฟัังก็ป็ระหล้าดีใจ สุั�นสุะท้าน ตกตะล้ึง แล้ะเสุียความมั�นใจไป็เม่�อไดี้รับร่้
เร่�องทะเล้บ่รพาอันกว้างใหญ่นั�น (秋水: 2016, online)
ผู้่้วิจัยวิเคราะห์ว่า โคล้งโล้กนิติบทที� ๕๖ คงมิไดี้มีที�มาจากสุุภาษิิตจีนโดียตรง แต่รับมาจาก
คัมภีร์โลกนัีติของฝู่ายบาล้ี สุ่วนที�ความในคาถึาภาษิาบาล้ีซึ่ึ�งมาจากคัมภีร์โลกนัีติไป็ตรงกับสุุภาษิิตจีน
ก็อาจมิใชุ่ความบังเอิญ สุันนิษิฐานว่าผู้่้แต่งคัมภีร์โลกนัีติอาจเคยไดี้ยินไดี้ฟัังนิทานเทียบสุุภาษิิตของจีน
เร่�องกบในบ่อกับเต่าใหญ่จากทะเล้บ่รพา จึงนำาแนวคิดีแล้ะความเป็รียบจากสุุภาษิิตจีนมาแต่งเป็็น
ภาษิาบาล้ี Ludwik Sternbach (1963: 338–45) ไดี้วิเคราะห์ที�มาของคัมภีร์โลกนัีติ พบว่ามีคาถึา
จำานวนไม่น้อยมีที�มาจากแหล้่งอ่�นนอกเหน่อจากชุุมนุมสุุภาษิิตบาล้ีหร่อสุันสุกฤต แล้ะสุุภาษิิตจีน
ก็อาจเป็็นหนึ�งในที�มานั�น อนึ�ง คัมภีร์ 秋水 Qiū Shuǐ ของจีนมีอายุเก่าแก่กว่าคัมภีร์โลกนัีติมาก ค่อ
แต่งขึ�นเม่�อป็ระมาณศึตวรรษิที� ๔ ก่อนคริสุตกาล้ สุ่วนโลกนัีติแต่งเม่�อป็ระมาณคริสุต์ศึตวรรษิที�
๑๒–๑๔ (Gray, 1886: viii)
(๒) ยาทิสุำ วป็ฺป็พีชุำ ยำ ตาทิสุำ ล้ภเต ผู้ล้ำ
กลฺ้ยาณการี กลฺ้ยาณำ ป็าป็การี จ ป็าป็กำ
(ไม่ป็รากฏที�มา) ๒๖
ฟักแฟงแตงเต้าถึั�ว งายล
หว่านสุิ�งใดเป่็นผล สุิ�งนั�น
ทำาทานหว่านกุศึล้ สุ่บสุิ�ง ดีีแฮั่
ทำาบาป็บาป็กระชุั�น ชุั�วร้ายตามตน
(โคีลงโลกนัิติ ก ๑ : ๑๒๙)
๒๖ ใกล้้เคียงกับ นัท์ุพภิยส่ตร ในพระไตรป็ิฎก สุังยุตตนิกาย สุคาถึวรรค (สุำ. สุ. ๑๕.๙๐๓) ว่า
ยาทิสุำ ล้ภเต พีชุำ ตาทิสุำ ล้ภเต ผู้ล้ำ
กลฺ้ยาณการี กลฺ้ยาณำ ป็าป็การี จ ป็าป็กำ ฯ
แป็ล้ว่า “(บุคคล้) ไดี้รับเมล้็ดีพ่ชุอะไร ก็ย่อมไดี้ผู้ล้นั�น คนทำาดีีย่อมไดี้ดีี แล้ทำาชุั�วย่อมไดี้ชุั�ว”
คาถึาใกล้้เคียงกันยังพบในชุาดีก ๒ เร่�อง ค่อ ชุาดีกล้ำาดีับที� ๒๒๒ จุลนัันัท์ิยชิาด็ก (ขุ. ชุา. ๒๗.๒๙๔) แล้ะชุาดีกล้ำาดีับที� ๓๕๓ เวนัสาขุชิาด็ก
(ขุ. ชุา. ๒๗.๗๑๓) แต่ชุ่วงหล้ังของคาถึาแป็รต่างกันไป็เล้็กน้อยแล้ะสุล้ับบาทที� ๑ บาทที� ๒ ดีังนี�
จุล้นันทิยชุาดีก
กลฺ้ยาณการี กลฺ้ยาณำ ป็าป็การี จ ป็าป็กำ
ยาทิสุำ วป็เต พีชุำ ตาทิสุำ หรเต ผู้ล้ำ ฯ (ขุ. ชุา. ๒๗.๒๙๔)
เวนสุาขชุาดีก
กลฺ้ยาณการี กลฺ้ยาณำ ป็าป็การี จ ป็าป็กำ
ยาทิสุำ วป็เต พีชุำ ตาทิสุำ รุหเต ผู้ล้ำ ฯ (ขุ. ชุา. ๒๗.๗๑๓)
