Page 38 - 46-2
P. 38
วารสารราชบััณฑิิตยสภา
ปีีที่่� ๔๖ ฉบัับัที่่� ๒ พฤษภาคม–สิิงหาคม ๒๕๖๔
30 การคุ้้�มคุ้รองมรดกหรือทรัพย์์สิินทางวััฒนธรรมจากการเคุ้ลื่ื�อนย์�าย์ข้�ามแดนตามกฎหมาย์ระหวั่างประเทศ
ต้่าง ๆ จึงอาจถุูกต้่คุ้วัามเพื�อป็รับใช้�ในลื่ักษณะท่�ป็ราศัจากคุ้วัามเป็็นเอกภาพแลื่ะช้ัดเจนโดย์เฉพาะ
ในเรื�องการคุ้�าทรัพย์์สิินทางวััฒนธรรมท่�ผิิดกฎหมาย์ นอกจากนั�นการพย์าย์ามวัางมาต้รการทางกฎหมาย์
ในระดับระหวั่างป็ระเทศัย์ังม่ผิลื่ข�างเคุ้่ย์งในทางลื่บ หากพิจารณาป็ริมาณการคุ้�าทรัพย์์สิินทางวััฒนธรรม
ท่�เพิ�มขึ�นอย์่างม่นัย์สิำาคุ้ัญ โดย์เป็็นรองเพ่ย์งการคุ้�าย์าเสิพต้ิดแลื่ะอาวั้ธเท่านั�น (Brodie, Doole and
Watson, 2000 : 23) เพราะการได�มาย์ิ�งย์้่งย์ากก็ทำาให�ราคุ้าสิูงขึ�นแลื่ะคุ้้�มคุ้่าคุ้วัามเสิ่�ย์งในการ
ดำาเนินการ ในสิ่วันท่�เก่�ย์วักับพันธกรณ่ของรัฐภาคุ้่ ภาระสิ่วันใหญ่ต้กอย์ู่กับรัฐผิู�สิ่งออก ดังนั�นจึงขาด
คุ้วัามสิมด้ลื่ในลื่ักษณะท่�เป็็นคุ้้ณกับรัฐผิู�นำาเข�าซึ่ึ�งสิ่วันใหญ่เป็็นรัฐท่�พัฒนาแลื่�วัหรือรัฐเจ�าอาณานิคุ้ม
ในอด่ต้
อย์่างไรก็ด่ อน้สิัญญาเป็็นผิลื่งานท่�ม่นัย์สิำาคุ้ัญของการต้่อสิู�เพื�อการคุ้้�มคุ้รองทรัพย์์สิิน
ทางวััฒนธรรม ซึ่ึ�งแม�ในด�านนิต้ิศัาสิต้ร์ย์ังขาดพันธกรณ่ทางกฎหมาย์ท่�ช้ัดเจนแลื่ะคุ้รอบคุ้ลื่้ม แลื่ะม่ผิลื่
ผิูกพันอย์่างเคุ้ร่งคุ้รัดแลื่ะเหมาะสิม แต้่ก็ม่ข�อด่อย์่างย์ิ�งในด�านของการป็ลื่้กจิต้สิำานึกสิำาหรับสิาธารณช้น
แลื่ะก่อให�เกิดแรงกดดันจากพันธกรณ่ทางศั่ลื่ธรรม แลื่ะสิร�างคุ้วัามต้ระหนักถุึงคุ้วัามจำาเป็็นท่�ต้�องม่
คุ้วัามร่วัมมือระหวั่างป็ระเทศัเพื�อรับมือกับเรื�องน่� จึงถุือได�วั่าเป็็นคุ้วัามสิำาเร็จแลื่ะสิร�างผิลื่ป็ระโย์ช้น์
ข�างเคุ้่ย์งสิำาหรับการคุ้้�มคุ้รองทรัพย์์สิินทางวััฒนธรรม แลื่ะในย์้คุ้ป็ัจจ้บันสิื�อสิังคุ้มในย์้คุ้ดิจิทัลื่เพื�อใช้�
ในการระดมคุ้วัามพย์าย์ามสิำาหรับการผิลื่ักดันแลื่ะเร่งให�เกิดผิลื่เป็็นรูป็ธรรมในเรื�องน่�ถุือเป็็นเคุ้รื�องมือ
ท่�ทรงป็ระสิิทธิภาพท่�อาจนำามาใช้�ป็ระกอบการป็ฏิิบัต้ิต้ามบทบัญญัต้ิต้่าง ๆ ของอน้สิัญญาให�ได�ผิลื่
ต้ามเจต้นารมณ์ท่�ต้ั�งไวั�ได�
อย์่างไรก็ต้าม เพื�อให�ระบบคุ้วัามคุ้้�มคุ้รองทรัพย์์สิินทางวััฒนธรรมสิามารถุนำาไป็
ป็รับใช้�ได�อย์่างเป็็นรูป็ธรรม อน้สิัญญา คุ้.ศั. ๑๙๙๕ จึงถุูกจัดทำาขึ�นโดย์เน�นราย์ลื่ะเอ่ย์ดในป็ระเด็น
ต้่าง ๆ โดย์เฉพาะอย์่างย์ิ�งเรื�องการสิ่งกลื่ับคุ้ืนทรัพย์์สิินทางวััฒนธรรมท่�ถุูกเคุ้ลื่ื�อนย์�าย์ข�ามแดนมา
ดังจะได�ศัึกษาต้่อไป็น่�
๒. อน้สิัญญา คุ้.ศ. ๑๙๙๕ วั่าด�วัย์วััตถิ้ทางวััฒนธรรมท่�ถิูกข้โมย์มาหรือสิ่งออกอย์่างผิิดกฎหมาย์
ในขณะท่�อน้สิัญญา คุ้.ศั. ๑๙๗๐ เน�นการคุ้�าท่�ผิิดกฎหมาย์สิำาหรับรัฐภาคุ้่ในแง่ม้มของกฎหมาย์
มหาช้น องคุ้์การย์ูเนสิโกจึงร�องขอสิถุาบันระหวั่างป็ระเทศัเพื�อการทำากฎหมาย์เอกช้นให�เป็็นเอกภาพ
(International Institute for the Unification of Private Law–UNIDROIT) ให�พิจารณาแง่ม้ม
ของกฎหมาย์เอกช้นสิำาหรับการคุ้�าลื่ักษณะน่� แลื่ะจัดทำากฎเกณฑ์์ให�ใช้�เป็็นมาต้รฐานในรูป็ของอน้สิัญญา
2/12/2565 BE 14:44
_22-0789(020-037)2.indd 30 2/12/2565 BE 14:44
_22-0789(020-037)2.indd 30