Page 43 - 46-2

วารสารราชบััณฑิิตยสภา
ปีีที่่� ๔๖ ฉบัับัที่่� ๒ พฤษภาคม–สิิงหาคม ๒๕๖๔

ศาสตราจารย์์ ดร.จตุรนต์ ถิิระวััฒน์ 35

มาต้รา ๗ บัญญัต้ิข�อย์กเวั�นของระบบไวั�สิำาหรับงานศัิลื่ป็ะใหม่ซึ่ึ�งอย์ู่นอกขอบเขต้การป็รับใช้�

ของอน้สิัญญา กลื่่าวัคุ้ือ ทรัพย์์สิินท่�ถุูกสิ่งออกในระหวั่างท่�ผิู�สิร�างสิรรคุ้์งานนั�นย์ังคุ้งม่ช้่วัิต้อย์ู่หรือ
ภาย์ในเวัลื่า ๕๐ ป็ีหลื่ังจากการต้าย์ของผิู�สิร�างสิรรคุ้์งาน เพื�อสินับสิน้นการต้ลื่าดเสิร่สิำาหรับงานศัิลื่ป็ะ
แต้่ข�อย์กเวั�นน่�ก็ม่ข�อย์กเวั�นซึ่�อนอย์ู่ กลื่่าวัคุ้ือ เมื�อวััต้ถุ้ทางวััฒนธรรมถุูกสิร�างขึ�นโดย์สิมาช้ิกของ

เผิ่าพันธ้์หรือช้้มช้นพื�นเมืองสิำาหรับการใช้�ในพิธ่หรือป็ระเพณ่ของช้้มช้นนั�น
ในภาพรวัม อน้สิัญญาฉบับน่�ได�ถุูกวัิจารณ์อย์่างมาก (Jenkins, 1996 : 168) ทั�งจากฝ่่าย์ท่�

ได�รับผิลื่ป็ระโย์ช้น์จากการคุ้�าศัิลื่ป็ะแลื่ะวััต้ถุ้โบราณ แลื่ะฝ่่าย์ท่�ต้�องการป็กป็้องทรัพย์์สิินทางวััฒนธรรม
ของต้นอย์่างเคุ้ร่งคุ้รัดแต้่กลื่ับไม่ได�รับการต้อบรับอย์่างท่�ต้�องการเพราะไม่อาจป็ฏิิเสิธได�วั่าอน้สิัญญาฯ
เป็็นผิลื่ของการป็ระน่ป็ระนอมระหวั่างฝ่่าย์ท่�ม่ผิลื่ป็ระโย์ช้น์ขัดแย์�งกัน จึงไม่ม่ฝ่่าย์ใดได�รับสิิ�งท่�ต้น

เร่ย์กร�องอย์่างเต้็มท่� อันทำาให�จำานวันรัฐท่�เข�าร่วัมเป็็นภาคุ้่ในอน้สิัญญาม่จำานวันจำากัดมาก แต้่ถุึงกระนั�น
ก็ต้ามอน้สิัญญาฯ ก็ม่สิ่วันร่วัมอย์่างม่นัย์สิำาคุ้ัญในเรื�องพัฒนาการของกฎเกณฑ์์แลื่ะแนวัทางในการ

หาทางแก�ไขป็ัญหาในเรื�องน่�ซึ่ึ�งไม่อาจใช้�เพ่ย์งมาต้รการทางกฎหมาย์เป็็นเคุ้รื�องมือให�บรรลื่้เป็้าหมาย์
แต้่ต้�องอาศััย์เจต้นารมณ์ทางการเมืองจากท้กฝ่่าย์ท่�เก่�ย์วัข�องเพื�อป็ระโย์ช้น์ของสิ่วันรวัมโดย์เฉพาะ
ป็ระช้าช้นของท้กรัฐแลื่ะมน้ษย์ช้าต้ิเอง

บทสิร้ป
การคุ้้�มคุ้รองทรัพย์์สิินหรือมรดกทางวััฒนธรรมมิให�ถุูกเคุ้ลื่ื�อนย์�าย์ข�ามแดนจากการสิ่งออก

ไป็นอกดินแดนของรัฐต้�นกำาเนิดจำาเป็็นต้�องอาศััย์คุ้วัามร่วัมมือระหวั่างป็ระเทศั กลื่่าวัคุ้ือ ทั�งรัฐผิู�สิ่งออก
หรือรัฐต้�นกำาเนิดของทรัพย์์สิินนั�นแลื่ะรัฐผิู�นำาเข�าซึ่ึ�งม่ต้ลื่าดการคุ้�าศัิลื่ป็ะหรือโบราณวััต้ถุ้ โดย์มาต้รการ

ทางกฎหมาย์เป็็นเคุ้รื�องมือท่�สิำาคุ้ัญ แต้่เท่าท่�ป็รากฏิย์ังคุ้งขาดคุ้วัามสิมบูรณ์ในระบบท่�จัดต้ั�งขึ�น
ทั�งในด�านของต้ัวักฎเกณฑ์์เองท่�ย์ังขาดคุ้วัามช้ัดเจนอันทำาให�การป็รับใช้�แต้กต้่างกันไป็ต้ามแต้่ลื่ะ

ป็ระเทศัซึ่ึ�งย์ึดถุือการต้่คุ้วัามท่�ไม่สิอดคุ้ลื่�องหรือเป็็นเอกภาพ นอกจากนั�นก็ย์ังม่ช้่องโหวั่ในขอบเขต้ของ
การป็รับใช้�กฎเกณฑ์์ในคุ้วัามต้กลื่งระหวั่างป็ระเทศัท่�ร่วัมกันจัดทำาขึ�นทั�งในด�านของกรอบเวัลื่าท่�ไม่ม่

ผิลื่ย์�อนหลื่ัง แลื่ะไม่คุ้รอบคุ้ลื่้มท้กป็ระเภทของทรัพย์์สิินทางวััฒนธรรม หรือท้กสิถุานการณ์ของ
การกระทำาผิิด อ่กทั�งในด�านของการป็รับใช้�ก็ขึ�นอย์ู่กับวั่ารัฐท้กฝ่่าย์ร่วัมกันเป็็นภาคุ้่ในคุ้วัามต้กลื่งหรือไม่

นอกจากน่� การอน้วััต้ิการต้ามคุ้วัามต้กลื่งระหวั่างป็ระเทศัก็ย์ังต้กอย์ู่ภาย์ใต้�กฎหมาย์ภาย์ในของแต้่ลื่ะ
รัฐภาคุ้่ของคุ้วัามต้กลื่งซึ่ึ�งม่สิาระแต้กต้่างกันออกไป็ต้ามแต้่ลื่ะระบบกฎหมาย์แลื่ะแต้่ลื่ะป็ระเทศั

ดังนั�น ป็ระสิิทธิภาพของมาต้รการทางกฎหมาย์จึงถุูกลื่ดทอนลื่งจากคุ้วัามคุ้าดหวััง อย์่างไรก็ด่

2/12/2565 BE 14:44
_22-0789(020-037)2.indd 35 2/12/2565 BE 14:44
_22-0789(020-037)2.indd 35