Page 148 - 46-2
P. 148
วารสารราชบััณฑิิตยสภา
ปีีที่่� ๔๖ ฉบัับัที่่� ๒ พฤษภาคม–สิิงหาคม ๒๕๖๔
140 ข่่าวลวง, ข่่าวปลอม
ข่่าวปล่อมบางชีิ�นี้ก็เป็นี้โฆษณ์าชีวนี้เชี่�อท้�จงใจเข่้ยนี้ข่ึ�นี้มาเพ่�อชี้�นี้ําคนี้อ่านี้ โดยม้แร้งจ้งใจ
ทางการ้เม่องห้ร้่ออาจเป็นี้เพ้ยงพาดห้ัวยั�วให้้คล่ิก (click bait) ท้�เข่้ยนี้ล่่อให้้คนี้เข่้ามาอ่านี้เพ่�อเพิ�ม
ยอดวิว โดยม้แร้งจ้งใจทางการ้เงินี้อย้่เบ่�องห้ล่ัง ซึ่ึ�งนี้่าจะม้ล่ักษณ์ะกว้าง ๆ ๓ ปร้ะการ้ ค่อ
๑. ม้ข่้อม้ล่เท็จ ไม่ว่าจะเป็นี้ข่้อเท็จจร้ิงเพ้ยงบางสั่วนี้ ห้ร้่อปร้าศจากข่้อเท็จจร้ิงเล่ย
๒. กร้ะตุ้้นี้ให้้เกิดการ้แชีร้์ออกไป
๓. เจต้นี้าจะบิดเบ่อนี้ห้ร้่อปิดบังความจร้ิงด้วยการ้ใชี้อาร้มณ์์
ทั�งนี้้� เพ่�อให้้บร้ร้ลุ่วัต้ถึุปร้ะสังค์ ค่อ ก. เพ่�อเป็นี้การ้ล่้อเล่้ยนี้ห้ร้่อเสั้ยดสั้ ข่. เพ่�อสัร้้างอิทธิพล่
ต้่อความคิดความเชี่�อ แล่ะ ค. เพ่�อเป็นี้การ้สัร้้างร้ายได้
ผลกระทบข่องข่่าวปลอม
ข่่าวปล่อมได้สั่งผล่กร้ะทบต้่อผ้้คนี้แล่ะสัังคมมากข่ึ�นี้ในี้ร้ะยะ ๒–๓ ปีท้�ผ่านี้มา เนี้่�องด้วย
เทคโนี้โล่ย้ดิจิทัล่แล่ะอินี้เทอร้์เนี้็ต้ทําให้้การ้สัร้้างข่่าวปล่อมทําได้ง่าย เผยแพร้่ได้ร้วดเร้็ว แล่ะม้ผ้้คอย
ร้ับสัาร้อย้่ต้ล่อดเวล่า โดยนี้ักวิจัยจากสัถึาบันี้เทคโนี้โล่ย้แห้่งแมสัซึ่าชี้เซึ่ต้สั์ห้ร้่อเอ็มไอท้ (Massachusetts
Institute of Technology–MIT) สัห้ร้ัฐอเมร้ิกา พบว่าข่่าวปล่อมสัามาร้ถึแพร้่กร้ะจายได้ร้วดเร้็วกว่า
ข่่าวจร้ิงถึึง ๑๐๐ เท่า จากการ้ศึกษาข่้อความในี้ทวิต้เต้อร้์ ๑๒๖,๐๐๐ ข่้อความท้�ทวิต้ออกไป ๔.๕
ล่้านี้คร้ั�ง โดยผ้้ใชี้งานี้ ๓.๕ ล่้านี้คนี้ ต้ั�งแต้่ พ.ศ. ๒๕๔๙ ในี้ปีท้�เร้ิ�มม้ทวิต้เต้อร้์ จนี้ถึึง พ.ศ. ๒๕๕๐
โดยข่่าวปล่อมม้การ้เข่้าถึึงปร้ะมาณ์ ๑,๐๐๐–๑๐๐,๐๐๐ คนี้ ในี้ข่ณ์ะท้�ข่่าวจร้ิงม้คนี้เข่้าถึึงเพ้ยง
๑,๐๐๐ เท่านี้ั�นี้ แล่ะข่่าวปล่อมก็มักถึ้กร้้ทว้ต้มากกว่าข่่าวจร้ิงถึึงร้้อยล่ะ ๗๐
สั่วนี้ในี้ปร้ะเทศไทย ศ้นี้ย์ชีัวร้์ก่อนี้แชีร้์ ข่อง อสัมท. (องค์การ้สั่�อสัาร้มวล่ชีนี้แห้่งปร้ะเทศไทย)
พบว่า ต้ล่อดปี ๒๕๕๙ สัามาร้ถึเก็บข่้อม้ล่ได้ว่าม้ข่่าวปล่อมกว่า ๓๐๐ ห้ัวข่้อ แล่ะพบว่าแต้่ล่ะห้ัวข่้อ
ม้การ้ไล่ก์แล่ะแชีร้์บนี้เฟซึ่บุ�กร้วมกันี้อย้่ในี้ห้ล่ักแสันี้ การ้ท้�ข่่าวปล่อมแพร้่กร้ะจายได้ร้วดเร้็วแล่ะยาก
ต้่อการ้แยกแยะก่อให้้เกิดผล่กร้ะทบต้่อทั�งบุคคล่แล่ะสัังคมเป็นี้อย่างมาก ทั�งต้่อความคิด ความเชี่�อ
อาร้มณ์์ ความร้้้สัึก สั่งผล่กร้ะทบด้านี้ความรุ้นี้แร้ง ด้านี้การ้เงินี้ แล่ะสัุข่ภัาพ ด้านี้ทัศนี้คต้ิ ผล่กร้ะทบ
ต้่อสั่�อวิชีาชี้พแล่ะสั่งผล่กร้ะทบด้านี้สัังคมท้�ข่าดข่้อเท็จจร้ิงในี้การ้คิดวิเคร้าะห้์
ข่่าวลวง ข่่าวปลอมในประเทศไทย
จากการ้จับกร้ะแสัความคิดเห้็นี้ในี้สั่�อสัังคมปร้ะเด็นี้ข่่าวล่วงห้ร้่อข่่าวปล่อมร้ะห้ว่างวันี้ท้�
๑๖ มกร้าคม ถึึง ๓๑ กร้กฎาคม ๒๕๖๓ พบว่า ม้ข่้อความบนี้โล่กอินี้เทอร้์เนี้็ต้ไทยท้�พ้ดถึึงโร้คร้ะบาด
โควิด ๑๙ พร้้อมกับข่่าวล่วงมากถึึง ๑๙,๐๐๘ ข่้อความ โดยเฉพาะชี่วงก่อนี้มาต้ร้การ้การ้ปิดเม่อง
2/12/2565 BE 14:49
_22-0789(135-150)8.indd 140 2/12/2565 BE 14:49
_22-0789(135-150)8.indd 140