Page 145 - 46-2
P. 145
วารสารราชบััณฑิิตยสภา
ปีีที่่� ๔๖ ฉบัับัที่่� ๒ พฤษภาคม–สิิงหาคม ๒๕๖๔
นายมานิจ สุุขสุมจิตร 137
เป็นี้สัาธาร้ณ์ะให้้ทุกคนี้สัามาร้ถึมองเห้็นี้ได้ เชี่นี้ เฟซึ่บุ�ก อินี้สัต้าแกร้ม ทวิต้เต้อร้์แล่้ว ข่่าวล่วงแล่ะ
ข่่าวปล่อมนี้ั�นี้ก็จะม้ความรุ้นี้แร้งยิ�งข่ึ�นี้ เพร้าะการ้สันี้ทนี้าผ่านี้ไล่นี้์ กลุ่่มไล่นี้์ ห้ร้่อกลุ่่มเฟซึ่บุ�กท้�เป็นี้
กลุ่่มปิด (private group) ยิ�งม้อันี้ต้ร้ายสั้ง เนี้่�องจากสัมาชีิกในี้กลุ่่มปิดต้่างม้ความผ้กพันี้ ไว้ใจ แล่ะ
เชี่�อกันี้ง่ายกว่าคนี้แปล่กห้นี้้า ยิ�งนี้านี้วันี้เม่�อได้ปฏิสััมพันี้ธ์กับคนี้ท้�ม้ความคิดเห้็นี้คล่้ายกันี้ เสัพแต้่
ข่้อม้ล่ชีุดเดิม ๆ ก็จะสั่งผล่ให้้ผ้้บร้ิโภัคเห้ล่่านี้ั�นี้ร้ับข่้อม้ล่เพ้ยงด้านี้เด้ยว แล่ะกล่ายเป็นี้เล่่อกร้ับฟังห้ร้่อ
เล่่อกเชี่�อเฉพาะในี้สัิ�งท้�ต้นี้เองคุ้นี้เคยห้ร้่อถึ้กจร้ิต้เท่านี้ั�นี้ ดังท้�เร้้ยกว่าเป็นี้ห้้องเสั้ยงสัะท้อนี้ (echo
chamber) ค่อสัภัาวะการ้เล่่อกเสัพสั่�อห้ร้่อต้ิดต้ามข่่าวสัาร้จากกลุ่่มคนี้ท้�คิดเห้็นี้เห้ม่อนี้กับต้ัวเอง
เท่านี้ั�นี้ เม่�อฟังบ่อยเข่้าก็เผล่อนี้ึกไปว่าเสั้ยงข่องต้ัวเองนี้ั�นี้เป็นี้ความจร้ิงอันี้สั้งสัุด ใคร้จะล่่วงล่ะเมิดไม่ได้
แล่ะไม่ม้ท้�ว่างเปิดใจร้ับฟังเสั้ยงท้�แต้กต้่าง อ้กปัญห้าห้นี้ึ�งข่องการ้สั่�อสัาร้กันี้อย้่ในี้กลุ่่มท้�เป็นี้กลุ่่มปิด
ซึ่ึ�งม้วัยใกล่้เค้ยงกันี้ เชี่นี้ ผ้้สั้งอายุท้�ม้ความร้้้เท่าทันี้ ห้ร้่อความสัามาร้ถึเฉพาะในี้การ้ใชี้เคร้่�องม่อในี้การ้
ต้ร้วจสัอบค้นี้ห้าข่้อม้ล่ (search engine) นี้้อย อาจม้ข่้อจํากัดห้ร้่อม้ศักยภัาพนี้้อยกว่าคนี้ในี้กลุ่่มอ่�นี้
ทําให้้สัมาชีิกกลุ่่มปิดกล่ายเป็นี้สั่วนี้ห้นี้ึ�งข่องการ้แพร้่ข่่าวปล่อมได้เป็นี้อย่างด้
อย่างไร้ก็ต้าม การ้ไห้ล่บ่าข่องข่่าวล่วง ข่่าวปล่อมมิได้ล่ดความรุ้นี้แร้งล่ง แต้่กล่ับม้จํานี้วนี้
มากข่ึ�นี้ ไม่เล่่อกแพร้่เฉพาะวันี้ท้� ๑ เมษายนี้เท่านี้ั�นี้ ห้ากแต้่ม้การ้แพร้่ทุกวันี้ เพร้าะม้ผ้้ท้�ต้กอย้่ในี้อาการ้
ท้�เร้้ยกว่า FOMO (Fear of missing out) จํานี้วนี้มากแล่ะเกร้งว่าจะต้กข่บวนี้ “ผ้้ร้้้เร้่�องด้” จึงร้้บไล่ก์
แล่ะร้้บแชีร้์ทันี้ท้ เชี่นี้ วันี้ท้�ปร้ะธานี้าธิบด้โจ ไบเดนี้ (Jo Biden) แห้่งสัห้ร้ัฐอเมร้ิกา สัาบานี้ต้นี้เข่้าร้ับ
ต้ําแห้นี้่งเม่�อวันี้ท้� ๒๐ มกร้าคม พ.ศ. ๒๕๖๔ แทนี้อด้ต้ปร้ะธานี้าธิบด้ดอนี้ัล่ด์ ทร้ัมป์ (Donald Trump)
ผ้้พ่ายแพ้ แต้่กล่ับไม่ยอมร้ับความพ่ายแพ้ แล่ะเก็บต้ัวเง้ยบไม่ยอมปร้ากฏต้ัวในี้พิธ้สัาบานี้ต้นี้ต้าม
ธร้ร้มเนี้้ยม แล่ะในี้ข่ณ์ะท้�ผ้้คนี้ทั�งโล่กกําล่ังเง้�ยห้้ฟังปฏิกิร้ิยาจากดอนี้ัล่ด์ ทร้ัมป์อย้่นี้ั�นี้ จ้่ ๆ ก็ม้
แถึล่งการ้ณ์์เป็นี้เอกสัาร้ข่นี้าด เอ๔ ม้ต้ร้าปร้ะจําต้ําแห้นี้่งปร้ะธานี้าธิบด้เผยแพร้่ออกมาพร้้อมด้วย
ล่ายม่อชี่�อดอนี้ัล่ด์ ทร้ัมป์ท้�คล่้ายล่ายม่อจร้ิง ปร้ะกอบกับสัาร้ท้�ม้เพ้ยงบร้ร้ทัดเด้ยวว่า “Joe, you know
I won.” (โจ, คุณ์ก็ร้้้ว่าผมชีนี้ะ) สัาร้ปล่อมฉบับนี้้�ถึ้กสั่งต้่อผ่านี้สั่�อสัังคมชีนี้ิดต้่าง ๆ กร้ะจายไปทั�วโล่ก
ภัายในี้เวล่าอันี้ร้วดเร้็ว นี้ับเป็นี้ข่่าวปล่อมแล่ะข่่าวล่วงบันี้ล่่อโล่กอันี้สัําคัญชีิ�นี้ห้นี้ึ�ง
คําว่า fake news พจนี้านีุ้กร้มศัพท์นี้ิเทศศาสัต้ร้์ ฉบับร้าชีบัณ์ฑิิต้ยสัภัา ให้้ความห้มายว่า
๑. ข่่าวลวง : ข่้อม้ล่ข่่าวสัาร้ท้�ไม่ต้ร้งกับความจร้ิง แพร้่กร้ะจายแฝงในี้ร้้ปแบบการ้
ร้ายงานี้ข่่าว มักใชี้ภัาษาเร้้าอาร้มณ์์ โดยม้วัต้ถึุปร้ะสังค์ให้้เชี่�อ
๒. ข่่าวปลอม : ข่่าวท้�ม้เนี้่�อห้าเป็นี้เท็จ ปร้าศจากข่้อเท็จจร้ิง ไม่สัามาร้ถึต้ร้วจสัอบแห้ล่่ง
ท้�มาได้ห้ร้่ออาจม้เจต้นี้าบิดเบ่อนี้ข่้อม้ล่ไปจากข่้อเท็จจร้ิงเดิม
2/12/2565 BE 14:49
_22-0789(135-150)8.indd 137 2/12/2565 BE 14:49
_22-0789(135-150)8.indd 137
