Page 197 - 47-2
P. 197
วารสารราชบััณฑิิตยสภา
ปีีที่่� ๔๗ ฉบัับัที่่� ๒ พฤษภาคม–สิิงหาคม ๒๕๖๕
นายกฤษฎา บุุณยสมิิต 187
สั�งสัำานวนไปยู่ังล่กขุ้น ล่กขุ้นจึะชี้ี�ว�าฝ่่ายู่ไหนทำาผู้ิด แพิ้คดีเพิราะเหตุ่ใด และเกี�ยู่วข้้องกับข้้อความกฎหมายู่
ข้้อใด ต่ระลาการก็จึะนำาคำาพิิพิากษาข้องล่กขุ้นไปสั�งผู้่้ปรับ ผู้่้ปรับจึะวางโทษว�าควรปรับเท�าไรจึึงจึะ
เหมาะสัม แล้วสั�งให้ต่ระลาการไปบังคับคดีจึัดการลงโทษต่�อไป จึึงเห็นได้ว�า การชี้ำาระคดีในสัมัยู่อยูุ่ธยู่า
ยู่ังไม�มีกลไกในกระบวนการยูุ่ต่ิธรรมเข้้ามาชี้�วยู่เหลือราษฎร ไม�มีอัยู่การทำาหน้าที�เป็นโจึทก์ฟ้้องคดีอาญา
ในนามข้องรัฐ ผู้่้ฟ้้องและผู้่้พิิพิากษาอยู่่�ในต่�างที�กัน ผู้่้พิิจึารณาจึะบังคับความชี้ี�ข้าดปรับสััจึต่ัดสัินก็อาศัยู่
แต่�ในถ้อยู่คำาสัำานวนในสัำานวนที�ต่ระลาการเป็นผู้่้ดำาเนินการ ไม�ได้เห็นการพิิจึารณา เพิราะวิธีพิิจึารณา
ต่ระลาการเป็นผู้่้ชี้ำาระให้ได้ข้้อเท็จึจึริง ล่กขุ้นหรือผู้่้พิิพิากษาเป็นผู้่้วางบทชี้ี�ข้าด
การชี้ำาระคดีความหรือการค้นหาความจึริงในศาล ในหลักทั�วไปใชี้้การสัืบพิยู่านบุคคล
และพิยู่านหลักฐานต่�าง ๆ ทั�งพิยู่านเอกสัารและพิยู่านวัต่ถุที�ค่�ความอ้าง ซึ่ึ�งหลักอินทภาษได้วางหลักการ
ในการพิิจึารณาคดีปรกต่ิไว้อยู่�างรัดกุมว�า ผู้่้ทำาหน้าที�เป็นตุ่ลาการผู้่้พิิพิากษาต่้องถือว�าโจึทก์จึำาเลยู่
มีความเสัมอกันในคดี พิิจึารณาคำาฟ้้องคำาให้การแล้วพิอทราบเรื�องราวต่ามสัมควรว�าแต่�ละฝ่่ายู่ผู้ิดหรือ
ถ่กกันอยู่�างใด ในชี้ั�นแรกต่้องพิยู่ายู่ามเปรียู่บเทียู่บคดีให้โจึทก์จึำาเลยู่ประนีประนอมกัน ถ้าไม�ยู่อมกัน
จึึงนำาคำาฟ้้องโจึทก์ที�อ้างและคำาให้การฝ่่ายู่จึำาเลยู่ที�ปฏิิเสัธในทุกข้้อ มากำาหนดเป็นประเด็นข้้อพิิพิาท
ที�เรียู่กว�า ชี้ี�สัองสัถาน จึากนั�นให้โจึทก์และจึำาเลยู่นำาพิยู่านบุคคลและพิยู่านหลักฐานอื�นที�อ้างมาสัืบ
แสัดงต่�อศาล การอ้าง การสัืบพิยู่านบุคคลและหลักเกณฑ์์ในการรับฟ้ังพิยู่านบุคคลในกรณีต่�าง ๆ เป็นไป
ต่ามที�บัญญัต่ิไว้ในพิระอัยู่การลักษณะพิยู่าน ในระบบการพิิจึารณาคดีแบบเก�าต่้องพิิสั่จึน์ให้ได้ความจึริง
จึงได้ ว�าฝ่่ายู่ใดผู้ิดฝ่่ายู่ใดถ่ก ดังนั�น เมื�อพิิจึารณาคดีเสัร็จึแล้วกลับปรากฏิว�าเป็นฝ่่ายู่โจึทก์ที�นำาความเท็จึ
มาฟ้้องและจึำาเลยู่เป็นฝ่่ายู่ถ่ก นอกจึากโจึทก์ถ่กยู่กฟ้้องแล้วจึะถ่กลงโทษต่ามแต่�กรณีด้วยู่ ดังนั�น กรณีที�
เมื�อพิิจึารณาคดีโดยู่ต่�างฝ่่ายู่ต่�างสัืบและอ้างพิยู่านหลักฐานทั�งปวงแล้ว ปรากฏิว�าพิยู่านหลักฐานที�ค่�ความ
อ้างไม�สัามารถวินิจึฉัยู่คดีได้ หรือเมื�อค่�ความไม�สัามารถจึะหาพิยู่านได้ จึึงเปิดโอกาสัให้ทั�งโจึทก์
และจึำาเลยู่ต่�างพิิสั่จึน์ความบริสัุทธิ�ข้องต่นเองให้พิ้นข้้อสังสััยู่และได้ความจึริงว�าฝ่่ายู่ใดเป็นฝ่่ายู่ถ่กและ
ฝ่่ายู่ใดเป็นฝ่่ายู่ผู้ิด โดยู่ใชี้้วิธีการต่�อพิิสั่จึน์ที�กำาหนดไว้ต่ามพิระอัยู่การลักษณะพิิสั่จึน์ดำานำ�าลุยู่เพิลิง
ซึ่ึ�งกำาหนดวิธีการพิิสั่จึน์ไว้ ๗ วิธี ได้แก� การล้วงต่ะกั�ว ดำานำ�า ลุยู่เพิลิง ว�ายู่ทวนนำ�า ว�ายู่ข้้ามฟ้าก การสัาบาน
และการต่ามเทียู่น
ในกรณีคดีโจึรผู้่้ร้ายู่ พิระอัยู่การลักษณะโจึรกำาหนดให้ใชี้้วิธีการสัอบสัวนโดยู่ทรมาน
ผู้่้ต่้องหาที�มีหลักฐานยู่ืนยู่ันการกระทำาความผู้ิดชี้ัดแจึ้งแต่�ไม�ยู่อมรับสัารภาพิหรือไม�ยู่อมให้การเป็น
ประโยู่ชี้น์ในการจึับกุมผู้่้ร�วมกระทำาความผู้ิดคนอื�น ที�เรียู่กว�าจึารีต่นครบาล ซึ่ึ�งแล้วแต่�ความสัำาคัญ
ข้องคดีว�าจึะต่้องทำาหรือไม� ศาลที�มีอำานาจึชี้ำาระคดีนั�นกำาหนดไว้ต่ามพิระธรรมน่ญ พิระอัยู่การต่ำาแหน�ง
