Page 158 - 47-2
P. 158
วารสารราชบััณฑิิตยสภา
ปีีที่่� ๔๗ ฉบัับัที่่� ๒ พฤษภาคม–สิิงหาคม ๒๕๖๕
148 เหตุุผลทางจริิยธริริมนำำาพาการิศึึกษาวิิจัยในำมนำุษย์
การัศัึกษาเพุ่�อพุัฒนัาคนั ค่อการัศัึกษาเพุ่�อเสัรัิมสัรั�างคนัให้�เป็นักำาลังในัการัปรัะกอบกิจัการัต่าง ๆ เช่นั
ทางการัยุติธรัรัม การัสัาธารัณสัุข สัาธารัณปรัะโยชนั์ สัังคม เศัรัษฐกิจั การัเม่องการัปกครัอง สั่วนั
การัศัึกษาที�สั้งสั่งและแท�จัรัิง เป็นัการัศัึกษาภายใต�ห้ลักธรัรัมาภิบาลเพุ่�อพุัฒนัาคนั ห้มายถึง การัศัึกษา
เพุ่�อทำาคนัให้�เพุิ�มพุ้นัคุณค่าในัตัว เป็นัคนัที�สัมบ้รัณ์ห้รั่อคนัในัอุดมคติ ในัปรััชญาการัศัึกษาของไทย
คนัที�สัมบ้รัณ์ค่อคนัในัอุดมคติผู้้�พุรั�อมด�วยคุณสัมบัติ เป็นัผู้้�มีวิชาอันัเป็นัเลิศักับปรัะเสัรัิฐทางความ
ปรัะพุฤติ ได�บ้รัณาการัแห้่งสัุขภาพุกายกับสัุขภาพุจัิต พุึ�งตนัเองได�และให้�ผู้้�อ่�นัพุึ�งได�
การัจััดการัศัึกษาวิจััยใด ๆ รัะดับใด และในัรัะบบใดก็ตาม ห้ากไม่เรัิ�มที�มนัุษย์ เพุ่�อความ
เข�าใจัและเข�าถึงความเป็นัมนัุษย์อย่างถ่องแท� และสัามารัถตอบปัญห้าเรั่�องของมนัุษย์และที�เกี�ยวกับ
มนัุษย์ได�อย่างถ้กต�องมีเห้ตุผู้ล ถ่อเป็นัการัจััดการัศัึกษาวิจััยในัลักษณะ “การัศัึกษาพุิการั” ห้รั่อ
“การัศัึกษาเสัเพุล” เป็นัการัศัึกษาที�ไม่ถ่อตามวิถีมนัุษยนัิยม เห้ตุผู้ลนัิยม และมัชฌิิมนัิยม ไม่สัอดคล�อง
สัมดุลกันัห้รั่อไม่ได�บ้รัณาการัแห้่งวิชาชีวิตกับวิชาชีพุ เป็นัการัศัึกษาที�นัำาพุาโดยอำานัาจันัิยมและ
ผู้ลปรัะโยชนั์นัิยม สั้่ “ความแปลกต่างและการัแบ่งแยก” ให้�เกิดในัห้ม้่มนัุษย์ แบ่งแยกรัะห้ว่างพุ่อแม่
กับล้ก ครั้อาจัารัย์กับล้กศัิษย์ ผู้้�ปกครัองบรัิห้ารักับปรัะชาชนั ปรัะชาชนักับปรัะชาชนั เป็นัต�นั การัศัึกษา
ไรั�บ้รัณาการัแห้่งวิชาชีวิตกับวิชาชีพุจัึงนัำาพุามนัุษย์สั้่ห้ายนัะ ไม่นัำาสั้่การัพุัฒนัาที�ถ้กต�อง เป็นัเห้ตุเป็นัผู้ล
และยั�งย่นั
จริิยธริริมกับุการิศึึกษาวิิจัย
จริิยธริริม
ตามห้ลักปรััชญาปรัะโยชนัสัุขนัิยม (Utilitarianism) และเห้ตุผู้ลนัิยม (Rationalism)
มนัุษย์ผู้้�ใฝึ่ใจัใครั่รั้�มักครัุ่นัคิดเสัมอว่า มนัุษย์เกิดมาทำาไม ควรัมีชีวิตอย้่อย่างไรั และเพุ่�ออะไรั เม่�อพุบเห้็นั
อะไรั ก่อนัคิด พุ้ด และทำาอะไรั มักไถ่ถาม นัั�นัอะไรั เป็นัอย่างไรั ทำาไมจัึงเป็นัอย่างนัั�นั ให้�ปรัะโยชนั์อะไรั
ได�ปรัะโยชนั์อย่างไรั ให้�สัุขมากกว่าทุกข์ใช่ไห้ม สัามคำาถามสัุดท�ายเป็นัคำาถามในัมิติคุณค่าแห้่งองค์ความรั้�
ตามแบบฉบับของฝึ่ายปรัะโยชนัสัุขนัิยม ในัพุุทธปรััชญามีคติคำาสัอนัไว�ว่า ‘...ผู้้�ปรัะเสัรัิฐเกิดมาเพุ่�อ
ปรัะโยชนั์สัุขเก่�อก้ลแก่ชนัห้ม้่มากในัโลกมนัุษย์–พุหุ้ชนัห้ิตาย พุหุ้ชนัสัุขาย...โลกานัุกมฺปโก...’ ซุึ�งเป็นั
คำาสัอนัผู้สัมกลมกล่นัรัะห้ว่างญาณวิทยากับจัรัิยศัาสัตรั์ ความรั้�และการัปรัะพุฤติปฏิิบัติตามความรั้�
ของมนัุษย์ทรังคุณค่าแค่ไห้นั เพุียงไรั ไม่มีมาตรัการัและมาตรัฐานัตายตัวให้�ถ่อเป็นัเกณฑ์์วัดตัดสัินัได�
นัอกจัากถ่อตามห้ลักมห้ันัตสัุข ‘สัิ�งทรังคุณค่าสั้งสัุดค่อองค์ความรั้�นัำาพุาปรัะกอบกรัรัมที�ก่อให้�เกิด
ปรัะโยชนั์สัุขมากที�สัุดแก่คนัจัำานัวนัมากที�สัุด’
