Page 162 - 47-2
P. 162
วารสารราชบััณฑิิตยสภา
ปีีที่่� ๔๗ ฉบัับัที่่� ๒ พฤษภาคม–สิิงหาคม ๒๕๖๕
152 เหตุุผลทางจริิยธริริมนำำาพาการิศึึกษาวิิจัยในำมนำุษย์
ในัมนัุษย์เห้ล่านัี�เป็นัเรั่�องที�ควรัสัอนัปล้กฝึัง ศัึกษาเรัียนัรั้� และปรัะพุฤติปฏิิบัติ จันักลายเป็นัวุฒิภาวะ
อุปนัิสััย นัิสััย คุณลักษณะและคุณสัมบัติปรัะจัำาชีวิต เป็นัคนัดี เป็นัผู้้�ดีถ่อความรั้�ค้่จัรัิยธรัรัม ซุึ�งในัที�นัี�
ผู้้�เขียนัขอสัรัุปห้ัวข�อจัรัิยธรัรัมการัศัึกษาวิจััยในัมนัุษย์ ดังนัี�
๑. คารัวธรัรัม : มีสััมมาคารัวะ เป็นัสัุภาพุชนั เคารัพุนัับถ่อให้�เกียรัติกันั ตรัะห้นัักในัคุณค่า
ความเป็นัคนัของคนัเสัมอเห้ม่อนักันั ละเว�นัการัลบห้ล้่ด้ถ้กด้แคลนัเห้ยียดห้ยามกันั ไม่เอาดีใสั่ตัว
เอาชั�วให้�คนัอ่�นั ไม่เป็นัคนัห้นั�าเนั่�อใจัเสั่อ ปากว่าตาขยิบ ไม่ถ่อชีวิตมนัุษย์แท� ๆ ผู้้�ถ้กศัึกษาวิจััยเป็นั
เสัม่อนั ‘ห้นั้ตะเภา’ ในัห้�องทดสัอบทดลอง
๒. นัิวาตธรัรัม : มีความนัอบนั�อมถ่อมตนั เจัียมตัว ไม่ยกตนัข่มท่านั ไม่ห้ยิ�งยโสั โอห้ังจัองห้อง
อวดรั้� อวดดี อวดเก่ง ไม่ปรัะพุฤติตนัลำาพุองผู้ยองตัว ‘ดุจัคางคกขึ�นัวอ’ ‘คนัล่มตัว วัวล่มตีนั’ ห้นั�าไห้ว�
ห้ลังห้ลอก แสัดงตนัมีพุรัะเดชไรั�พุรัะคุณ ครัองความฝึักใฝึ่การัศัึกษาเรัียนัรั้�ตลอดเวลาต่�นัไม่มีอิ�ม
ไม่มีห้ยุด ไม่แสัดงอาการัวางอำานัาจับาตรัให้ญ่ด้ห้มิ�นัด้แคลนัผู้้�ถ้กวิจััยและข่มเห้งฝึ่ายผู้้�นั�อย อันัสัถานัภาพุ
ตำาแห้นั่งมนัุษย์ย่อมมีสั้งมีตำ�าต่างกันัโดยค่านัิยม อันัเป็นัเรั่�องธรัรัมดาแห้่งโลกธรัรัม
๓. สัังคห้ธรัรัม : มีนัำ�าใจักอปรัด�วยเมตตา กรัุณา มุทิตา เอ่�ออาทรั มีนัำ�าใจั เอ่�อเฟื้้�อเผู้่�อแผู้่
สังเครัาะห้์ช่วยเห้ล่อเก่�อก้ลกันั โอบอ�อมอารัี ไม่ทำาตัวห้นั�าให้ญ่ใจัแคบ เป็นันัักเสัียสัละ อุทิศัตนั
บำาเพุ็ญสัาธารัณปรัะโยชนั์ บำาบัดทุกข์บำารัุงสัุขของเพุ่�อนัมนัุษย์ “ถึงเป็นัชาติเป็นัเช่�อ ถ�าไม่มีความ
เอ่�อเฟื้้�อก็เห้ม่อนัเนั่�อในัป่า ถึงมิใช่ชาติมิใช่เช่�อ ถ�ามีความเอ่�อเฟื้้�อก็เห้ม่อนัเนั่�ออาตมา”
๔. ขันัติธรัรัม : มีความอดทนัอดกลั�นั เข�มแข็งอดทนั ห้นัักแนั่นั มั�นัคง สัุขุมเย่อกเย็นั
ขันัติกับโสัรััจัจัะ–ความสังบเสังี�ยมเจัียมตัว ถ่อมตัว พุุทธปรััชญาเรัียกจัรัิยธรัรัมค้่นัี�ว่า “ธรัรัมเพุ่�อพุัฒนัา
คนัให้�มีคุณสัมบัติและบุคลิกลักษณะเป็นัคนัเข�มแข็งสัง่างาม” ในัจัรัิยธรัรัมของแพุทย์ที�เรัียกว่า
จัรัรัยาแพุทย์ และจัรัิยธรัรัมของครั้อาจัารัย์ ให้�คำาสัอนัใจัความว่า “แพุทย์และครั้อาจัารัย์ห้นัึ�งคนั
ควรัต�องมีขันัติธรัรัมสั้งกว่าคนัไข�และล้กศัิษย์ให้�ได�ถึง ๑๐ เท่า” ผู้้�ปกครัองกับผู้้�อย้่ใต�ปกครัองก็ลักษณะ
เดียวกันั ก็ค่อปฏิิบัติต่อกันั ให้�เกียรัติกันัในัคุณค่าความเป็นัมนัุษย์ ต�องไม่เสัแสัรั�งแกล�งพุินัอบพุิเทา
และปรัะจับสัอพุลอ
๕. สัามัคคีธรัรัม : มีความเป็นันัำ�าห้นัึ�งใจัเดียวกันั ปรัองดองกลมเกลียวผู้้กพุันักันั เอาใจั
เลี�ยงใจักันัไว� ไม่แบ่งแยกถ่อเขาถ่อเรัา ละเว�นัการักรัะทำาใด ๆ ต่อผู้้�อ่�นัที�ตนัเองก็ไม่ปรัะสังค์ให้�ผู้้�อ่�นั
กรัะทำาต่อตนั เข�าถึงคุณค่าแห้่งใจัเขาใจัเรัา ห้ัวอกเขาห้ัวอกเรัา รัักกันัเอาไว�ดีกว่าเกลียดชังกันั ไม่ทำาความ
แปลกแยกแตกต่างเป็นัฝึักเป็นัฝึ่าย ความสัำาเรั็จัทุกอย่างรัะดับบุคคล ปรัะเทศัชาติ บรัรัลุได�ด�วย
สัามัคคีธรัรัม เปรัียบได�กับบ้รัณาการัแห้่งกายกับจัิต จัึงยังคงชีวิตนัี�เป็นัผู้้�เป็นัคนัอย้่ได� ที�ใดและเม่�อใด
