Page 161 - 47-2
P. 161
วารสารราชบััณฑิิตยสภา
ปีีที่่� ๔๗ ฉบัับัที่่� ๒ พฤษภาคม–สิิงหาคม ๒๕๖๕
ศาสตราจารย์์เกีีย์รติคุุณ ดร.สิทธิ์ิ� บุุตรอิินทร์ 151
เป็นัอย้่มีอย้่ ต�องไม่แข่งขันั แย่งชิง ต่อสั้� ดิ�นัรันั จันัถึงรัะดับมิคสััญญีภาพุ (ป่าเถ่�อนั) ปรัะกอบกรัรัม
เบียดเบียนัทำารั�ายทำาลายกันั ให้�ได�สัิ�งที�อย้่ภายนัอกตนัเกินัเห้ตุเกินัผู้ลนัั�นั ๆ ดังนัั�นั คนัดีและคนัเก่ง
ย่อมดำาเนัินัชีวิตตามวิถีวิชาชีวิต นัำาพุาและกำากับวิชาชีพุ โดยมีคุณธรัรัมจัรัิยธรัรัมและมนัุษยธรัรัม
เป็นัห้ลักการัและวิธีการัสั้่สัิ�งมุ่งห้มายชีวิตที�ไม่เกินัเห้ตุเกินัผู้ล
จริิยธริริมการิศึึกษาวิิจัยในำมนำุษย์
จัรัิยธรัรัมในัข�อนัี� เรัาปรัะมวลเอาห้ลักการัเห้ตุผู้ลและแนัวทางปรัะพุฤติปฏิิบัติอันัชอบธรัรัม
กำาห้นัดเป็นัจัรัรัยาบรัรัณและมนัุษยธรัรัมของผู้้�ศัึกษาวิจััย ทางกาย วาจัา กำาห้นัดออกมาจัากใจั อันัเป็นั
แห้ล่งสัรั�างสัมคุณธรัรัม มโนัธรัรัม และมนัุษยธรัรัม เพุ่�อบรัรัลุคุณภาพุชีวิตอันัทรังคุณค่าพุึงปรัะสังค์
เป็นัคุณงามความดี ความถ้กต�อง ความปรัะเสัรัิฐ คุณปรัะโยชนั์ สัุขภาพุกายสัุขภาพุจัิต สัันัติสัุข เป็นัต�นั
ในัการัครัองชีวิต ดำารัง ดำาเนัินั และมีชีวิตเป็นัแบบมนัุษย์ ทั�งสั่วนับุคคลและสั่วนัรัวม จัรัิยธรัรัมเป็นัคำาสัอนั
คำาแนัะนัำา ข�อกำาห้นัด ข�อชี�ชวนั อันัเป็นัเรั่�องของคุณธรัรัม–พุรัะคุณนัิยม ไม่ใช่นัิติธรัรัม–กฎห้มาย
ซุึ�งเป็นัคำาสัั�งอันัเป็นัเรั่�องของพุรัะเดชนัิยมห้รั่ออำานัาจันัิยม ซุึ�งเป็นัข�อบังคับให้�คนัทำาตามโดยมีบทลงโทษ
สัำาห้รัับผู้้�ฝึ่าฝึ้นัและละเมิด คนัเคารัพุเช่�อฟื้ังและปฏิิบัติตามกฎห้มายสั่วนัให้ญ่เพุรัาะกลัวโทษทัณฑ์์
สั่วนัจัรัิยธรัรัมไม่มีบทลงโทษ ไม่มุ่งเพุ่งโทษจัับผู้ิด คนัมีจัรัิยธรัรัมด�วยเจัตจัำานังอิสัรัะ ด�วยพุลังความคิด
ศัรััทธา เห้็นัคุณค่าแห้่งความถ้กต�องดีงาม กฎห้มายมีความสััมพุันัธ์ยิ�งกับจัรัิยธรัรัม เรัียกว่า นัิติธรัรัม
ในัฐานัะเป็นัแรังห้นัุนัสั่งเสัรัิมซุึ�งกันัและกันัให้�คนัเห้็นัคุณค่าจัรัิยธรัรัม มีจัรัิยธรัรัม และเคารัพุกฎห้มาย
รัะเบียบกติกาของสัังคม ในัความสััมพุันัธ์กันั ไม่มีจัรัิยธรัรัมเป็นัรัากฐานั นัิติธรัรัมย่อมอย้่ไม่ได� และ
ในัลักษณะเดียวกันั จัรัิยธรัรัมเป็นัศััพุท์บัญญัติแผู้ลงมาจัากคุณธรัรัม มนัุษยธรัรัม และมโนัธรัรัม
เนั่�อในัแห้่งจัรัิยศัาสัตรั์และอัคฆวิทยา สัาขาสัำาคัญยิ�งของวิชาปรััชญาและศัาสันัา เป็นัองค์ความรั้�
แนัวปรัะพุฤติปฏิิบัติ และเห้ตุผู้ลเรั่�องคุณค่าแห้่งความดีในัความเป็นัมนัุษย์ ผู้้�พุรั�อมด�วยคุณค่าแห้่ง
ความปรัะพุฤติดีปฏิิบัติชอบ (พุฤติกรัรัม) ทางกายกรัรัม วจัีกรัรัม และลึกเข�าสั้่มโนักรัรัมในัการัมีชีวิต
เป็นัแบบมนัุษย์สั่วนับุคคลและสั่วนัรัวม
อนัึ�ง จัรัิยธรัรัมไม่แยกจัากศัีลธรัรัม แต่มีความห้มายกว�างกว่าศัีลธรัรัม ศัีลธรัรัมนัิยมถ่อเป็นั
ห้ลักคำาสัั�งและคำาสัอนัทางศัาสันัาที�ว่าด�วยข�อห้�ามและข�ออนัุญาตในัความปรัะพุฤติดีปฏิิบัติชอบ สั่วนั
จัรัิยธรัรัมเป็นัห้ลักการัและแนัวทางปรัะพุฤติดีปฏิิบัติชอบ มีรัากฐานัอย้่บนัห้ลักคำาสัอนัของปรััชญา–
ศัาสันัา วัฒนัธรัรัม ขนับธรัรัมเนัียม จัารัีตปรัะเพุณี จัึงรัวมถึงจัรัรัยาธรัรัมและจัรัรัยาบรัรัณของวิชาชีพุ
ทุกสัาขา ทุกด�านั และทุกรัะดับ อาทิ จัรัรัยาธรัรัมนัักกฎห้มาย จัรัรัยาธรัรัมนัักการัเม่อง จัรัรัยาธรัรัม
นัักปกครัอง จัรัรัยาบรัรัณแพุทย์ จัรัรัยาบรัรัณพุยาบาล จัรัรัยาบรัรัณอาห้ารัและยา จัรัิยธรัรัมการัวิจััย
