Page 169 - Journal451
P. 169
วารสารราชบััณฑิิตยสภา
ปีีที่่� ๔๕ ฉบัับัที่่� ๑ มกราคม-เมษายน ๒๕๖๓
ศาสตราจารย์์ ดร.สุทััศน์์ ย์กส้าน์ 157
แฟิร็์ม้ได้วิจ้ยเร็ื�องทฤษฎี้การ็เกิดปฏิิกิร็ิยาลู่กโซ์่ แล่ะพับว่า โอกาสำการ็เกิดปฏิิกิร็ิยาฟิิช้ช้้นี้จะ
สำูงสำุด ถึ้านี้ิวตร็อนี้ท้�ใช้้ม้ความเร็็วตำ�า (นี้ิวตร็อนี้ท้�เคล่ื�อนี้ท้�ช้้าจะม้เวล่าอยู่ใกล่้นี้ิวเคล่้ยสำยูเร็เนี้้ยม-๒๓๕
ค่อนี้ข่้างนี้านี้) เพัร็าะนี้ิวตร็อนี้ท้�เกิดจากปฏิิกิร็ิยาฟิิช้ช้้นี้จะม้ความเร็็วค่อนี้ข่้างมาก ด้งนี้้�นี้ นี้้กฟิิสำิกสำ์จึง
ต้องหาอุปกร็ณู์ท้�สำามาร็ถึล่ดความเร็็วข่องนี้ิวตร็อนี้ล่งจนี้ถึึงร็ะด้บท้�เหมาะสำม เพัื�อให้ปฏิิกิร็ิยาฟิิช้ช้้นี้
สำามาร็ถึเกิดข่ึ�นี้อย่างต่อเนี้ื�อง แล่ะพับว่า แกร็ไฟิต์ (graphite) เป็นี้ว้สำดุท้�สำามาร็ถึช้ะล่อความเร็็วข่อง
อนีุ้ภาคนี้ิวตร็อนี้ได้เป็นี้อย่างด้ คือ เป็นี้ต้วหนี้่วงความเร็็ว (นี้ิวตร็อนี้) (moderator) ท้�ด้ได้
การ็วิจ้ยในี้ช้่วงแร็กข่องโคร็งการ็สำร็้างร็ะเบิดปร็มาณููจึงเป็นี้การ็วิจ้ยเร็ื�อง
๑) การ็คำานี้วณูหาพัล่้งงานี้ข่องอนีุ้ภาคนี้ิวตร็อนี้ท้�เกิดจากปฏิิกิร็ิยาฟิิช้ช้้นี้ ซ์ึ�งพับว่าม้ค่า
ต่าง ๆ ก้นี้
๒) การ็คำานี้วณูโอกาสำการ็เกิดปฏิิกิร็ิยาฟิิช้ช้้นี้ข่องยูเร็เนี้้ยม-๒๓๕ แล่ะพัลู่โทเนี้้ยม-๒๓๙
ในี้กร็ณู้ท้�อนีุ้ภาคนี้ิวตร็อนี้ม้ความเร็็วตำ�า ปานี้กล่าง แล่ะสำูง
๓) การ็คำานี้วณูโอกาสำท้�อุปกร็ณู์คร็อบคลุ่มเช้ื�อเพัล่ิงนี้ิวเคล่้ยร็์จะสำะท้อนี้อนีุ้ภาคนี้ิวตร็อนี้
กล่้บสำู่แร็่เช้ื�อเพัล่ิง ในี้กร็ณู้ท้�ใช้้ว้สำดุช้นี้ิดต่าง ๆ ทำาอุปกร็ณู์คร็อบคลุ่ม
๔) การ็ทำางานี้ข่องสำาร็ปร็ะกอบยูเร็เนี้้ยมไฮไดร็ด์ (uranium hydride) ซ์ึ�งในี้เวล่านี้้�นี้
นี้้กฟิิสำิกสำ์หล่ายคนี้คิดว่า อาจใช้้เป็นี้เช้ื�อเพัล่ิงนี้ิวเคล่้ยร็์ได้ แต่ในี้เวล่าต่อมาก็พับว่า ใช้้ไม่ได้
๕) ทฤษฎี้ฟิิสำิกสำ์ข่องการ็ร็ะเบิดแล่ะการ็คำานี้วณูหามวล่วิกฤต ซ์ึ�งเป็นี้มวล่นี้้อยท้�สำุดท้�ต้องใช้้
ในี้การ็สำร็้างร็ะเบิดปร็มาณูู
๖) การ็แสำวงหาวิธ้ยิงอนีุ้ภาคนี้ิวตร็อนี้จำานี้วนี้ล่้านี้ต้วเข่้าไปในี้เช้ื�อเพัล่ิงนี้ิวเคล่้ยร็์ เพัื�อทำา
ให้เกิดปฏิิกิร็ิยาลู่กโซ์่ แล่ะให้ลู่กร็ะเบิดทำางานี้ตร็งตามเวล่าท้�ได้กำาหนี้ดไว้
ในี้ท้�สำุดก็ได้พับว่า ร็ูปแบบข่องร็ะเบิดปร็มาณููท้�เป็นี้ไปได้ม้ ๒ ร็ูปแบบ คือ แบบแร็กเป็นี้วิธ้
“ยิงมวล่ย่อยเข่้าร็วมก้นี้” นี้้�นี้คือ โดยการ็ยิงมวล่ยูเร็เนี้้ยม-๒๓๕ แล่ะมวล่พัลู่โทเนี้้ยม-๒๓๙
ท้�ต่างก็ม้มวล่ใต้วิกฤต (subcritical mass) เพั้ยงเล่็กนี้้อยเข่้าหาก้นี้ ด้งนี้้�นี้ เมื�อมวล่ย่อยร็วมก้นี้
มวล่ล่้พัธ์ก็จะม้ค่ามากกว่ามวล่เหนี้ือวิกฤต (supercritical mass) ซ์ึ�งพัร็้อมจะร็ะเบิด แล่ะวิธ้ท้� ๒
คือแบบการ็ยุบท้นี้ท้ (implosion) วิธ้นี้้�แร็่เช้ื�อเพัล่ิงท้�ใช้้ม้มวล่นี้้อยกว่ามวล่วิกฤตเล่็กนี้้อย แล่ะถึูก
คร็อบคลุ่มด้วยว้สำดุท้�สำามาร็ถึร็ะเบิดได้ ด้งนี้้�นี้ เมื�อม้การ็จุดช้นี้วนี้ให้ว้สำดุคร็อบคลุ่มร็ะเบิด แร็งอ้ด
ท้�มากมหาศาล่จากภายนี้อกจะบ้บอ้ดแร็่เช้ื�อเพัล่ิงจนี้ม้ความหนี้าแนี้่นี้สำูงมาก เพัร็าะในี้เวล่านี้้�นี้
ร็ะยะห่างร็ะหว่างนี้ิวเคล่้ยสำข่องอะตอมในี้แร็่เช้ื�อเพัล่ิงได้ล่ดล่งแล่้ว เช้ื�อเพัล่ิงจึงอยู่ในี้สำภาพัเหนี้ือ
วิกฤตท้�สำามาร็ถึร็ะเบิดได้ท้นี้ท้ท้�ถึูกกร็ะตุ้นี้ด้วยอนีุ้ภาคนี้ิวตร็อนี้ความเร็็วตำ�า
