Page 168 - Journal451
P. 168
วารสารราชบััณฑิิตยสภา
ปีีที่่� ๔๕ ฉบัับัที่่� ๑ มกราคม-เมษายน ๒๕๖๓
156 ครบ ๗๕ ปีี ที่่�ระเบิดปีรมาณููได้ยุุติิสงครามโลกคร้�งที่่� ๒
เคมบร็ิดจ์ (Cambridge) เข่้าร็่วมด้วย ด้านี้ฌอล่้โยแล่ะกูว์ร็้จากปร็ะเทศฝร็้�งเศสำก็ได้สำ่งนี้้กฟิิสำิกสำ์ฝร็้�งเศสำ
มาทำางานี้ร็่วมก้บคณูะนี้้กวิทยาศาสำตร็์อ้งกฤษ แล่ะได้นี้ำานี้ำ�ามวล่หนี้้ก (heavy water) ท้�หนี้้ก ๒๐๐
กิโล่กร็้ม จากปร็ะเทศนี้อร็์เวย์มาใช้้เป็นี้ต้วช้ะล่อความเร็็วอนีุ้ภาคข่องนี้ิวตร็อนี้ด้วย ฌอล่้โยเองมิได้
เข่้าร็่วมในี้การ็สำร็้างร็ะเบิดปร็มาณููเพัร็าะต้องทำางานี้ใต้ดินี้ เพัื�อกอบกู้เอกร็าช้ข่องฝร็้�งเศสำจากการ็
ยึดคร็องโดยนี้าซ์้เยอร็ม้นี้
เมื�อถึึงช้่วงเวล่าฤดูหนี้าว ค.ศ. ๑๙๔๐ ฟิิล่ิป เอเบล่สำ้นี้ (Philip Abelson) แล่ะเอดวินี้
แม็กมิล่ล่้นี้ (Edwin McMillan) ได้ทดล่องยิงนี้ิวเคล่้ยสำข่องยูเร็เนี้้ยม-๒๓๘ ด้วยอนีุ้ภาคนี้ิวตร็อนี้
แล่ะพับว่าได้ธาตุใหม่คือ พัลู่โทเนี้้ยม-๒๓๙ ซ์ึ�งเป็นี้ธาตุท้�สำามาร็ถึให้กำาเนี้ิดปฏิิกิร็ิยาฟิิช้ช้้นี้ได้เช้่นี้เด้ยวก้บ
ยูเร็เนี้้ยม-๒๓๕ พัลู่โทเนี้้ยมจึงเป็นี้ธาตุอ้กธาตุหนี้ึ�งท้�สำามาร็ถึใช้้เป็นี้ว้สำดุดิบในี้การ็ผล่ิตร็ะเบิดปร็มาณููได้
นี้อกจากม้คุณูสำมบ้ติตามท้�ต้องการ็แล่้ว กร็ะบวนี้การ็แยกพัลู่โทเนี้้ยม-๒๓๙ ออกจากยูเร็เนี้้ยม-๒๓๘
ก็สำามาร็ถึทำาได้ง่ายกว่ากร็ะบวนี้การ็แยกยูเร็เนี้้ยม-๒๓๕ ออกจากยูเร็เนี้้ยม-๒๓๘ มาก
ข่่าวท้�นี้่ายินี้ด้นี้้�ได้ช้้�นี้ำาให้ เจมสำ์ แช้ดวิก (James Chadwick) เข่้ยนี้จดหมายล่้บถึึงปร็ะธานี้าธิบด้
สำหร็้ฐอเมร็ิกา ให้ออกกฎีหมายบ้งค้บนี้้กวิทยาศาสำตร็์ฝ่ายสำ้มพั้นี้ธมิตร็ทุกคนี้ ไม่ให้แพัร็่งพัร็าย
องค์ความร็ู้ใด ๆ เก้�ยวก้บพัลู่โทเนี้้ยม-๒๓๙ แล่ะยูเร็เนี้้ยม-๒๓๕ ในี้วาร็สำาร็วิช้าการ็
ปัญ่หาท้�เป็นี้อุปสำร็ร็คข่้ดข่วางการ็สำร็้างร็ะเบิดปร็มาณููนี้้�นี้ม้มากมาย ไม่ว่าจะเป็นี้ด้านี้ทฤษฎี้
หร็ือด้านี้ปฏิิบ้ติ เช้่นี้ ไม่ม้ใคร็ร็ู้ช้้ดว่า ในี้ปฏิิกิร็ิยาฟิิช้ช้้นี้แต่ล่ะคร็้�งม้อนีุ้ภาคนี้ิวตร็อนี้เกิดข่ึ�นี้โดยเฉล่้�ย
ก้�อนีุ้ภาค แล่ะมวล่ข่องยูเร็เนี้้ยม-๒๓๕ ก้บพัลู่โทเนี้้ยม-๒๓๙ นี้้อยท้�สำุดท้�จำาเป็นี้ต้องใช้้ในี้การ็สำร็้าง
ร็ะเบิด หร็ือท้�เร็้ยกสำ้�นี้ ๆ ว่า มวล่วิกฤต (critical mass) ม้ค่าเท่าไร็ แล่ะมวล่วิกฤตจะต้องม้ความ
หนี้าแนี้่นี้หร็ือความบร็ิสำุทธิ�เพั้ยงใด เพัื�อให้ปฏิิกิร็ิยาลู่กโซ์่ม้โอกาสำจะเกิดได้มากท้�สำุด เพัร็าะเมื�ออนีุ้ภาค
นี้ิวตร็อนี้เคล่ื�อนี้ท้�ไปในี้แร็่เช้ื�อเพัล่ิง อนีุ้ภาคจะม้พัล่้งงานี้ต่าง ๆ ก้นี้ คือ ม้ความเร็็วไม่เท่าก้นี้ ด้งนี้้�นี้
โอกาสำท้�อนีุ้ภาคจะทำาให้เกิดปฏิิกิร็ิยาฟิิช้ช้้นี้ก็จะแตกต่างก้นี้ด้วย สำ่วนี้นี้ิวตร็อนี้ท้�ไม่ม้โอกาสำจะทำาให้เกิด
ปฏิิกิร็ิยาฟิิช้ช้้นี้ก็จะเล่็ดล่อดหนี้้ออกจากแร็่เช้ื�อเพัล่ิงไปทางผิวข่องแร็่ การ็สำูญ่เสำ้ยนี้ิวตร็อนี้ในี้ล่้กษณูะนี้้�
ถึ้ามากจนี้เกินี้ไปก็จะทำาให้ปฏิิกิร็ิยาลู่กโซ์่หยุดแล่ะร็ะเบิดไม่ทำางานี้
ด้งนี้้�นี้ ร็ะเบิดปร็มาณููท้�จะสำร็้างข่ึ�นี้จึงต้องม้อุปกร็ณู์คร็อบคลุ่มแร็่เช้ื�อเพัล่ิงท้�งหมด ซ์ึ�งจะทำา
หนี้้าท้�สำะท้อนี้อนีุ้ภาคนี้ิวตร็อนี้ท้�เล่็ดล่อดออกไป ให้กล่้บสำู่แร็่เช้ื�อเพัล่ิงในี้ปร็ิมาณูมากท้�สำุด เพัื�อให้
ปฏิิกิร็ิยาลู่กโซ์่สำามาร็ถึดำาเนี้ินี้ไปได้อย่างม้ปร็ะสำิทธิภาพัสำูงสำุด