Page 165 - Journal451
P. 165
วารสารราชบััณฑิิตยสภา
ปีีที่่� ๔๕ ฉบัับัที่่� ๑ มกราคม-เมษายน ๒๕๖๓
ศาสตราจารย์์ ดร.สุทััศน์์ ย์กส้าน์ 153
ก็ได้กร็ะจายข่่าวนี้้�ให้นี้้กฟิิสำิกสำ์คนี้อื�นี้ ๆ ร็้บร็ู้ด้วย
เมื�อถึึงว้นี้ท้� ๒๖ มกร็าคม ค.ศ. ๑๙๓๙ นี้้กฟิิสำิกสำ์ช้าวอิตาล่้ช้ื�อ เอนี้ร็ิโค แฟิร็์ม้ (Enrico Fermi)
ซ์ึ�งได้อพัยพัล่้�ภ้ยนี้าซ์้ไปทำางานี้ในี้สำหร็้ฐอเมร็ิกาเช้่นี้เด้ยวก้บไอนี้์สำไตนี้์ จึงได้จ้ดให้ม้การ็สำ้มมนี้าเร็ื�อง
ปฏิิกิร็ิยานี้ิวเคล่้ยร็์แบบฟิิช้ช้้นี้ท้�มหาวิทยาล่้ยจอร็์จ วอช้ิงต้นี้ (George Washington) ในี้กร็ุงวอช้ิงต้นี้
ด้.ซ์้. เมื�อการ็สำ้มมนี้าใกล่้จะสำิ�นี้สำุด แฟิร็์ม้ซ์ึ�งร็้บหนี้้าท้�เป็นี้ผู้กล่่าวสำร็ุปผล่การ็ค้นี้พับท้�สำำาค้ญ่ท้�ได้จากการ็
สำ้มมนี้า ก็ได้ปร็าร็ภข่ึ�นี้ว่า ถึ้าปฏิิกิร็ิยาฟิิช้ช้้นี้ท้�เกิดข่ึ�นี้ในี้แต่ล่ะคร็้�งสำามาร็ถึให้กำาเนี้ิดอนีุ้ภาคนี้ิวตร็อนี้
ได้ต้�งแต่ ๒ อนีุ้ภาคข่ึ�นี้ไป (คือ ๓, ๔, ๕, ...) นี้้กฟิิสำิกสำ์อาจใช้้อนีุ้ภาคนี้ิวตร็อนี้ท้�เกิดใหม่เป็นี้กร็ะสำุนี้
ในี้การ็ยิงนี้ิวเคล่้ยสำข่องยูเร็เนี้้ยม-๒๓๕ อื�นี้ ๆ ต่อไปได้เร็ื�อย ๆ ปฏิิกิร็ิยาลู่กโซ์่ (chain reaction)
ท้�เกิดข่ึ�นี้จะให้พัล่้งงานี้มหาศาล่ เพัร็าะแฟิร็์ม้ได้คำานี้วณูพับว่า ถึ้าทำาให้ยูเร็เนี้้ยม-๒๓๕ มวล่
๑ กิโล่กร็้ม อ้นี้ตร็ธานี้ พัล่้งงานี้ท้�ได้จากปฏิิกิร็ิยาฟิิช้ช้้นี้จะม้ค่ามากเท่าก้บพัล่้งงานี้ท้�ได้จากการ็ร็ะเบิด
ข่องดินี้ป้นี้ท้�หนี้้กถึึง ๑๗,๐๐๐ ต้นี้ หร็ือ ๑๗,๐๐๐,๐๐๐ กิโล่กร็้ม
ข่้อสำ้งเกตนี้้�ทำาให้นี้้กฟิิสำิกสำ์ทุกคนี้ท้�เข่้าฟิังการ็สำ้มมนี้าในี้คร็้�งนี้้�นี้ร็ู้สำึกตื�นี้เต้นี้แล่ะคร็ุ่นี้คิดหนี้้ก
ว่า นี้้กวิทยาศาสำตร็์จะม้วิธ้สำร็้างร็ะเบิดปร็มาณููเพัื�อใช้้ในี้การ็ยุติสำงคร็ามได้หร็ือไม่ เพัร็าะสำงคร็ามในี้ยุโร็ป
ม้แนี้วโนี้้มว่ากำาล่้งเกิดข่ึ�นี้ในี้อ้กไม่นี้านี้ จากการ็ท้�กองท้พันี้าซ์้บุกเข่้ายึดคร็องโปแล่นี้ด์ได้เมื�อว้นี้ท้� ๑
ก้นี้ยายนี้ ค.ศ. ๑๙๓๙
ยูเร็เนี้้ยมท้�ม้ในี้ธร็ร็มช้าติม้ ๓ ไอโซ์โทป คือ ยูเร็เนี้้ยม-๒๓๔ (U-234) ยูเร็เนี้้ยม-๒๓๕
(U-235) แล่ะยูเร็เนี้้ยม-๒๓๘ (U-238) ในี้ปร็ิมาณูร็้อยล่ะ ๐.๐๐๖, ๐.๖๙๔ แล่ะ ๙๙.๓ ตามล่ำาด้บ
ตามปร็กติยูเร็เนี้้ยมท้�ง ๓ ช้นี้ิดม้กอยู่ปนี้ก้นี้ จะม้เพั้ยงนี้ิวเคล่้ยสำข่องยูเร็เนี้้ยม-๒๓๕ เท่านี้้�นี้ท้�เมื�อร็้บ
อนีุ้ภาคนี้ิวตร็อนี้เข่้าไปแล่้วจะแบ่งต้วแบบฟิิช้ช้้นี้ สำ่วนี้ยูเร็เนี้้ยม-๒๓๘ จะม้มวล่เพัิ�มข่ึ�นี้เพัร็าะเป็นี้
ไอโซ์โทปท้� “เสำถึ้ยร็” แล่ะม้คร็ึ�งช้้วิตนี้านี้ ๔,๕๐๐ ล่้านี้ปี ซ์ึ�งต่อมาจะสำล่ายให้ยูเร็เนี้้ยม-๒๓๔
ยูเร็เนี้้ยม-๒๓๕ ท้�ม้คร็ึ�งช้้วิตนี้านี้ ๒๔๕,๕๐๐ ปี
การ็ท้�ยูเร็เนี้้ยม-๒๓๕ สำามาร็ถึแสำดงปร็ากฏิการ็ณู์ฟิิช้ช้้นี้ได้เช้่นี้นี้้� จึงทำาให้ม้ศ้กยภาพัจะเป็นี้
ธาตุท้�สำำาค้ญ่มากในี้การ็ใช้้ผล่ิตร็ะเบิดปร็มาณูู แต่การ็สำก้ดแยกยูเร็เนี้้ยม-๒๓๕ ออกจากไอโซ์โทปข่อง
ยูเร็เนี้้ยมช้นี้ิดอื�นี้ ๆ โดยใช้้วิธ้การ็ทางเคม้เป็นี้เร็ื�องท้�ทำาได้ยากมาก เพัร็าะทุกไอโซ์โทปข่องยูเร็เนี้้ยมม้
จำานี้วนี้อิเล่็กตร็อนี้แล่ะโปร็ตอนี้เท่าก้นี้ คือ ๙๒ อนีุ้ภาค ด้งนี้้�นี้จึงม้สำมบ้ติทางเคม้ท้�เหมือนี้ก้นี้ทุก
ปร็ะการ็ ด้วยเหตุนี้้� การ็จะแยกยูเร็เนี้้ยม-๒๓๕ ออกจากไอโซ์โทปอื�นี้ ๆ จึงต้องใช้้กร็ะบวนี้การ็ทางฟิิสำิกสำ์
เช้่นี้ ใช้้การ็แพัร็่ (diffusion) โดยให้แก๊สำข่องสำาร็ปร็ะกอบยูเร็เนี้้ยมเฮกซ์ะฟิลู่ออไร็ด์ (uranium
hexafluoride) ซ์ึ�งม้ยูเร็เนี้้ยม-๒๓๔ ยูเร็เนี้้ยม-๒๓๕ แล่ะยูเร็เนี้้ยม-๒๓๘ เป็นี้องค์ปร็ะกอบซ์ึมผ่านี้
