Page 67 - PDF File วารสารราชบัณฑิตยสภา
P. 67
วารสารราชบััณฑิิตยสภา
ปีีที่ี� ๔๘ ฉบัับัที่ี� ๒ พฤษภัาคม-สิงหาคม ๒๕๖๖
รองศาสตราจารย์์ ดร.ศานติ ภัักดีคำ 55
หร่อการคีลี�คีลาย บัรรยายเร่�องราวที่ี�เป็นัมา เล่าประวัติพรรณนัาให้ร้้” ด้ังนี้ั�นี้ “รบากฺสัตัฺร” หรื่่อ “ลฺบากฺสัตัฺร”
ค่อ การื่แก้ขยายหรื่่อการื่อธิบายพรื่รื่ณนี้าป็รื่ะวัติิกษัติรื่ิย์
พงศึาวด้ารื่กัมพูชาท้�พบในี้ป็ัจัจัุบันี้ม้จัำนี้วนี้กว่า ๔๐ ส่ำนี้วนี้ ทั�งหมด้เข้ยนี้ข่�นี้รื่ะหว่าง พ.ศึ. ๒๒๕๖
จันี้ถึ่ง พ.ศึ. ๒๕๐๙ ติ้นี้ฉบับของพงศึาวด้ารื่กัมพูชาเด้ิมม้ท้�เก็บรื่ักษาส่ำคัญค่อ พรื่ะรื่าชบรื่รื่ณาลััย ซึ่่�งติ่อมา
ค่อ หอส่มุด้พุทธศึาส่นี้บัณฑิิติย์ กรืุ่งพนี้มเป็ญ ซึ่่�งเก็บรื่ักษาติ้นี้ฉบับใบลัานี้ของพรื่ะรื่าชพงศึาวด้ารื่กัมพูชาแลัะ
เอกส่ารื่ท้�เก้�ยวข้องกับป็รื่ะวัติิศึาส่ติรื่์ วรื่รื่ณคด้้ แลัะวัฒนี้ธรื่รื่มเขมรื่ ไว้เป็็นี้จัำนี้วนี้มาก แติ่ในี้ช่วงส่งครื่ามฆ่่าลั้าง
เผ่่าพันี้ธุ์ ได้้ม้การื่นี้ำคัมภ้รื่์ใบลัานี้เหลั่านี้้�ไป็ทำลัายจันี้หมด้ ทำให้ทรื่าบได้้เพ้ยงบัญช้เด้ิมท้�ได้้ม้การื่ทำไว้ว่า
พรื่ะรื่าชพงศึาวด้ารื่กัมพูชาท้�เก็บรื่ักษาไว้ม้เรื่่�องใด้บ้าง
นี้อกจัากพงศึาวด้ารื่กัมพูชาท้�เก็บรื่ักษาอยู่ในี้หอส่มุด้พุทธศึาส่นี้บัณฑิิติย์ กรืุ่งพนี้มเป็ญ รื่าชอาณาจัักรื่
กัมพูชาแลั้ว ยังม้พงศึาวด้ารื่กัมพูชาอ้กจัำนี้วนี้หนี้่�งท้�ป็รื่ากฏติามหอส่มุด้ติ่างป็รื่ะเทศึ ซึ่่�งนี้ักวิชาการื่ชาวฝรื่ั�งเศึส่
รื่วบรื่วมแลั้วนี้ำเก็บไว้ท้�ป็รื่ะเทศึฝรื่ั�งเศึส่ ได้้แก่ หอส่มุด้แห่งชาติิ กรืุ่งป็ารื่้ส่ (Bibliothèque nationale de
France, Paris) หอส่มุด้ส่ำนี้ักฝรื่ั�งเศึส่แห่งป็ลัายบุรื่พทิศึ กรืุ่งป็ารื่้ส่ (Bibliothèque de l’EFEO Paris), หอส่มุด้
ส่มาคมเอเช้ย กรืุ่งป็ารื่้ส่ (Bibliothèque de la Société asiatique, Paris), หอส่มุด้คณะการื่ติ่างป็รื่ะเทศึ
กรืุ่งป็ารื่้ส่ (Bibliothèque des Missions-Étrangères, Paris) แลัะหอส่มุด้ในี้เม่อง Alençon โด้ยเฉพาะ
พงศึาวด้ารื่กัมพูชาฉบับเอกส่ารื่ติัวเข้ยนี้ ซึ่่�งเก็บรื่ักษาไว้ท้�หอส่มุด้ส่ำนี้ักฝรื่ั�งเศึส่แห่งป็ลัายบุรื่พทิศึ กรืุ่งป็ารื่้ส่
ป็รื่ากฏเนี้่�อหาท้�กลั่าวถึ่งป็รื่ะวัติิศึาส่ติรื่์ไทยในี้ส่่วนี้ท้�เก้�ยวข้องกับรื่าชอาณาจัักรื่กัมพูชาด้้วย
พงศึาวด้ารื่กัมพูชาซึ่่�งเก็บรื่ักษาไว้ท้�หอส่มุด้ส่ำนี้ักฝรื่ั�งเศึส่แห่งป็ลัายบุรื่พทิศึ กรืุ่งป็ารื่้ส่ เหลั่านี้้�เป็็นี้
เอกส่ารื่ติัวเข้ยนี้ซึ่่�งส่่วนี้ใหญ่ไม่ได้้พิมพ์เผ่ยแพรื่่มาก่อนี้ เรื่่�องรื่าวท้�เก้�ยวกับป็รื่ะวัติิศึาส่ติรื่์ไทยในี้พรื่ะรื่าช-
พงศึาวด้ารื่กัมพูชา ฉบับเอกส่ารื่ติัวเข้ยนี้ ซึ่่�งเก็บรื่ักษาไว้ท้�หอส่มุด้ส่ำนี้ักฝรื่ั�งเศึส่แห่งป็ลัายบุรื่พทิศึ กรืุ่งป็ารื่้ส่
จั่งม้ความนี้่าส่นี้ใจัเป็็นี้อย่างยิ�ง เพรื่าะในี้พรื่ะรื่าชพงศึาวด้ารื่เหลั่านี้้�ได้้ม้การื่กลั่าวถึ่งป็รื่ะวัติิศึาส่ติรื่์ไทยซึ่่�งไม่ม้
การื่ศึ่กษามาก่อนี้ รื่วมถึ่งความส่ัมพันี้ธ์ของขนี้บในี้การื่เข้ยนี้พรื่ะรื่าชพงศึาวด้ารื่ท้�ม้ความส่ัมพันี้ธ์กันี้ด้้วย
ความสััมพัันธ์์ของขนบการเขียนพัระราชพังศาวดารไทยกับกัมพัูชา
จัากการื่ศึ่กษาพรื่ะรื่าชพงศึาวด้ารื่กัมพูชาท้�ชำรื่ะติั�งแติ่รื่ัชกาลัส่มเด้็จัพรื่ะนี้โรื่ด้มบรื่มรื่ามเทวาวติารื่ท้�
ติ้นี้ฉบับเอกส่ารื่ติัวเข้ยนี้เก็บรื่ักษาไว้ท้�หอส่มุด้ส่ำนี้ักฝรื่ั�งเศึส่แห่งป็ลัายบุรื่พทิศึ กรืุ่งป็ารื่้ส่ ส่ามารื่ถึแบ่งเนี้่�อหา
พรื่ะรื่าชพงศึาวด้ารื่กัมพูชาออกเป็็นี้ ๒ ส่่วนี้ ป็รื่ะกอบด้้วย ส่่วนี้แรื่กเป็็นี้ “ภัาคตัำนานนิทาน” เรื่ิ�มติั�งแติ่พุทธ-
ทำนี้ายไป็จันี้ถึ่งติำนี้านี้เรื่่�องติาแติงหวานี้จันี้ถึ่งพรื่ะบาทนี้ิพพานี้บท แลัะส่่วนี้ท้� ๒ เป็็นี้ “ภัาคพังศาวดาร”
เรื่ิ�มจัากรื่ัชกาลัพรื่ะบาทนี้ิพพานี้บทเป็็นี้ติ้นี้ไป็ แติ่จัะจับเนี้่�อหาท้�รื่ัชกาลัใด้นี้ั�นี้ม้ความแติกติ่างกันี้ไป็ติามช่วง
ส่มัยท้�ชำรื่ะ
จัากการื่ศึ่กษาเป็รื่้ยบเท้ยบกับพรื่ะรื่าชพงศึาวด้ารื่ไทย ส่ามารื่ถึจััด้แบ่งอิทธิพลัของพรื่ะรื่าช-
พงศึาวด้ารื่ไทยท้�ม้ติ่อพรื่ะรื่าชพงศึาวด้ารื่กัมพูชาออกได้้ด้ังนี้้�
๑. อิทธ์ิพัลของพัระราชพังศาวดารเหนือของไทยที�มีตั่อเนื�อหาภัาคตัำนานนิทานของพัระราช-
พังศาวดารกัมพัูชา
