Page 71 - PDF File วารสารราชบัณฑิตยสภา
P. 71
วารสารราชบััณฑิิตยสภา
ปีีที่ี� ๔๘ ฉบัับัที่ี� ๒ พฤษภัาคม-สิงหาคม ๒๕๖๖
รองศาสตราจารย์์ ดร.ศานติ ภัักดีคำ 59
๒. อิทธ์ิพัลของขนบและเนื�อหาของพัระราชพังศาวดารไทยที�มีตั่อพัระราชพังศาวดารกัมพัูชา
นี้อกจัากอิทธิพลัของขนี้บแลัะเนี้่�อหาของพรื่ะรื่าชพงศึาวด้ารื่เหนี้่อของไทยท้�ม้ติ่อการื่เข้ยนี้พรื่ะรื่าช-
พงศึาวด้ารื่กัมพูชาภาคติำนี้านี้นี้ิทานี้แลั้ว ในี้เนี้่�อหาของพรื่ะรื่าชพงศึาวด้ารื่กัมพูชา ภาคพงศึาวด้ารื่ยังพบอิทธิพลั
ของขนี้บในี้ด้้านี้รืู่ป็แบบการื่เข้ยนี้แลัะเนี้่�อหาของพรื่ะรื่าชพงศึาวด้ารื่ไทยท้�ม้ติ่อพรื่ะรื่าชพงศึาวด้ารื่กัมพูชาหลัาย
อย่าง ด้ังนี้้�
๒.๑ การใช้จุลศักราชแทนมหาศักราช
เอกส่ารื่โบรื่าณของกัมพูชาเด้ิมนี้ิยมใช้มหาศึักรื่าช ในี้การื่บันี้ท่กป็ีศึักรื่าช ด้ังท้�ป็รื่ากฏหลัักฐานี้
ในี้จัารื่่กเขมรื่โบรื่าณ เช่นี้ ข้อความในี้จัารื่่กป็รื่าส่าทบันี้ทายศึรื่้ของพรื่ะเจั้าศึรื่้นี้ทรื่วรื่มันี้ว่า
“(๑) (๐) ๑๒๓๐ ศิก วันัอาที่ิตย์ ขึ�นั ๙ คี�ำ เดุ่อนับัุษย อาที่ิตฺยวาร อัศิวินัีนัักษตร (ปีมะแม)
(๒) เวลา ๒ บัาที่ พ้นัยามที่ี� ๓ นัั�นัพระกรุณา ดุ บัรมบัพิตร (๓) ๐ พระบัาที่กัมรเตงอัญ ศิรีศิรีนัที่รวรมันัเที่วะ ๐
(๔) ใชิ้ให้จารศิิลาประสัษต (ศิิลาจารึก) ในัปีนัั�นัเอง...”
ความนี้ิยมการื่ใช้มหาศึักรื่าชในี้การื่บันี้ท่กเอกส่ารื่โบรื่าณนี้้�ส่่บทอด้มาในี้การื่ใช้เอกส่ารื่ของ
อยุธยาด้้วย อย่างไรื่ก็ติาม ติ่อมาเม่�ออยุธยาได้้เป็ลั้�ยนี้มาใช้จัุลัศึักรื่าชแทนี้การื่ใช้มหาศึักรื่าชติั�งแติ่ส่มัยอยุธยา
กลัางเป็็นี้ติ้นี้มา ความนี้ิยมนี้้�ได้้ใช้ส่่บมาในี้ส่มัยรื่ัตินี้โกส่ินี้ทรื่์ด้้วย ด้ังนี้ั�นี้ พรื่ะรื่าชพงศึาวด้ารื่ท้�ชำรื่ะในี้ส่มัย
รื่ัตินี้โกส่ินี้ทรื่์ เช่นี้ พรื่ะรื่าชพงศึาวด้ารื่ฉบับท้�ชำรื่ะในี้ส่มัยรื่ัชกาลัท้� ๑ จั่งป็รื่ากฏการื่ใช้จัุลัศึักรื่าชด้้วย
พรื่ะรื่าชพงศึาวด้ารื่กัมพูชาหลัายฉบับท้�ชำรื่ะข่�นี้ก่อนี้รื่ัชกาลัส่มเด้็จัพรื่ะนี้โรื่ด้มบรื่มรื่ามเทวา-
วติารื่ยังป็รื่ากฏการื่ใช้มหาศึักรื่าช เช่นี้ พงศึาวด้ารื่กัมพูชาฉบับท้�ชำรื่ะในี้รื่ัชกาลัส่มเด้็จัพรื่ะอุทัยรื่าชา
(พรื่ะองค์จัันี้ท์) แติ่พรื่ะรื่าชพงศึาวด้ารื่ท้�ชำรื่ะในี้รื่ัชกาลัส่มเด้็จัพรื่ะนี้โรื่ด้มบรื่มรื่ามเทวาด้ารื่หลัายฉบับได้้ม้การื่
ใช้จัุลัศึักรื่าชติามพรื่ะรื่าชพงศึาวด้ารื่ของไทย เช่นี้ พรื่ะรื่าชพงศึาวด้ารื่กรืุ่งกัมพูชาธิบด้้ (หมายเลัขเอกส่ารื่ P 3)
ด้ังติัวอย่างติ่อไป็นี้้�
“ศิุภมัสดุุพระพุที่ธิศิักราชิ ๑๘๘๓ มหาศิักราชิ ๑๒๖๒ จุลศิักราชิ ๗๐๒ มะเส็งนัักษัตร พระบัาที่
สมเดุ็จพระบัรมนัิพพานับัที่ วิวัฒนัดุิเรกเอกราชิาขอม มหามหินัที่รอินัที่ร วรพงศิาภาคีีราชิ เสวยราชิสมบััติ
รับัพระราชิโองการ ประที่ับั ณ พระบัรมราชิวัง บัวรสถานั มหานัคีรวัดุ กุรุรัฐที่วารวดุีศิรีสันัธิร บัวรอินัที่รปัตถ์
สวัสดุิมหากัมพ้ชิาธิิปัตย์ มไหสุริยา เป็นัสามัคีคีีรัฐราชิไมตรี กับันัคีรที่ั�งสาม คี่อ กรุงศิรีสตนัาคีนัหุต ๑
กรุงเที่พบัุรี ๑ เสดุ็จมีพระราชิบัุตราสองพระองคี์ พระราชิบัุตรองคี์ใหญ่ที่รงพระนัามพระลำพงราชิา พระราชิบัุตร
อนัุชิที่รงพระนัามพระศิรีสุริโยที่ัย
ลุเสวยราชิสมบััติไดุ้ ๖ พระวัสสา ก็สวรรคีต พระชินัม์เที่่าใดุไม่ปรากฏในัพระราชิพงศิาวดุาร ฯ
จะก้ล่าวถึึงราชสมบััติิ สมเด็จพระศรีธารราชาติ่อไป ฯ
จุลศิักราชิ ๗๐๘ ปีจออัฐศิก สมเดุ็จพระศิรีธิารราชิาเป็นัพระอนัุชิ เสวยราชิสมบััติรับั
พระราชิโองการ สนัองไดุ้แต่ ๓ เดุ่อนั ก็สวรรคีต พระชินัม์เที่่าใดุไม่ปรากฏในัพระราชิพงศิาวดุาร ฯ