Page 71 - PDF File วารสารราชบัณฑิตยสภา
P. 71

วารสารราชบััณฑิิตยสภา
                                                ปีีที่ี� ๔๘ ฉบัับัที่ี� ๒ พฤษภัาคม-สิงหาคม ๒๕๖๖

                      รองศาสตราจารย์์ ดร.ศานติ  ภัักดีคำ                                                    59



                           ๒.  อิทธ์ิพัลของขนบและเนื�อหาของพัระราชพังศาวดารไทยที�มีตั่อพัระราชพังศาวดารกัมพัูชา

                             นี้อกจัากอิทธิพลัของขนี้บแลัะเนี้่�อหาของพรื่ะรื่าชพงศึาวด้ารื่เหนี้่อของไทยท้�ม้ติ่อการื่เข้ยนี้พรื่ะรื่าช-
                    พงศึาวด้ารื่กัมพูชาภาคติำนี้านี้นี้ิทานี้แลั้ว ในี้เนี้่�อหาของพรื่ะรื่าชพงศึาวด้ารื่กัมพูชา ภาคพงศึาวด้ารื่ยังพบอิทธิพลั

                    ของขนี้บในี้ด้้านี้รืู่ป็แบบการื่เข้ยนี้แลัะเนี้่�อหาของพรื่ะรื่าชพงศึาวด้ารื่ไทยท้�ม้ติ่อพรื่ะรื่าชพงศึาวด้ารื่กัมพูชาหลัาย
                    อย่าง ด้ังนี้้�

                             ๒.๑ การใช้จุลศักราชแทนมหาศักราช
                                  เอกส่ารื่โบรื่าณของกัมพูชาเด้ิมนี้ิยมใช้มหาศึักรื่าช ในี้การื่บันี้ท่กป็ีศึักรื่าช ด้ังท้�ป็รื่ากฏหลัักฐานี้

                    ในี้จัารื่่กเขมรื่โบรื่าณ เช่นี้ ข้อความในี้จัารื่่กป็รื่าส่าทบันี้ทายศึรื่้ของพรื่ะเจั้าศึรื่้นี้ทรื่วรื่มันี้ว่า
                                  “(๑) (๐) ๑๒๓๐ ศิก วันัอาที่ิตย์ ขึ�นั ๙ คี�ำ เดุ่อนับัุษย อาที่ิตฺยวาร อัศิวินัีนัักษตร (ปีมะแม)

                    (๒) เวลา ๒ บัาที่ พ้นัยามที่ี� ๓ นัั�นัพระกรุณา ดุ บัรมบัพิตร (๓) ๐ พระบัาที่กัมรเตงอัญ ศิรีศิรีนัที่รวรมันัเที่วะ ๐
                    (๔) ใชิ้ให้จารศิิลาประสัษต (ศิิลาจารึก) ในัปีนัั�นัเอง...”

                                  ความนี้ิยมการื่ใช้มหาศึักรื่าชในี้การื่บันี้ท่กเอกส่ารื่โบรื่าณนี้้�ส่่บทอด้มาในี้การื่ใช้เอกส่ารื่ของ
                    อยุธยาด้้วย อย่างไรื่ก็ติาม ติ่อมาเม่�ออยุธยาได้้เป็ลั้�ยนี้มาใช้จัุลัศึักรื่าชแทนี้การื่ใช้มหาศึักรื่าชติั�งแติ่ส่มัยอยุธยา

                    กลัางเป็็นี้ติ้นี้มา ความนี้ิยมนี้้�ได้้ใช้ส่่บมาในี้ส่มัยรื่ัตินี้โกส่ินี้ทรื่์ด้้วย ด้ังนี้ั�นี้ พรื่ะรื่าชพงศึาวด้ารื่ท้�ชำรื่ะในี้ส่มัย
                    รื่ัตินี้โกส่ินี้ทรื่์ เช่นี้ พรื่ะรื่าชพงศึาวด้ารื่ฉบับท้�ชำรื่ะในี้ส่มัยรื่ัชกาลัท้� ๑ จั่งป็รื่ากฏการื่ใช้จัุลัศึักรื่าชด้้วย

                                  พรื่ะรื่าชพงศึาวด้ารื่กัมพูชาหลัายฉบับท้�ชำรื่ะข่�นี้ก่อนี้รื่ัชกาลัส่มเด้็จัพรื่ะนี้โรื่ด้มบรื่มรื่ามเทวา-
                    วติารื่ยังป็รื่ากฏการื่ใช้มหาศึักรื่าช เช่นี้ พงศึาวด้ารื่กัมพูชาฉบับท้�ชำรื่ะในี้รื่ัชกาลัส่มเด้็จัพรื่ะอุทัยรื่าชา

                    (พรื่ะองค์จัันี้ท์) แติ่พรื่ะรื่าชพงศึาวด้ารื่ท้�ชำรื่ะในี้รื่ัชกาลัส่มเด้็จัพรื่ะนี้โรื่ด้มบรื่มรื่ามเทวาด้ารื่หลัายฉบับได้้ม้การื่
                    ใช้จัุลัศึักรื่าชติามพรื่ะรื่าชพงศึาวด้ารื่ของไทย เช่นี้ พรื่ะรื่าชพงศึาวด้ารื่กรืุ่งกัมพูชาธิบด้้ (หมายเลัขเอกส่ารื่ P 3)

                    ด้ังติัวอย่างติ่อไป็นี้้�
                                  “ศิุภมัสดุุพระพุที่ธิศิักราชิ ๑๘๘๓ มหาศิักราชิ ๑๒๖๒ จุลศิักราชิ ๗๐๒ มะเส็งนัักษัตร พระบัาที่

                    สมเดุ็จพระบัรมนัิพพานับัที่ วิวัฒนัดุิเรกเอกราชิาขอม มหามหินัที่รอินัที่ร วรพงศิาภาคีีราชิ เสวยราชิสมบััติ
                    รับัพระราชิโองการ ประที่ับั ณ พระบัรมราชิวัง บัวรสถานั มหานัคีรวัดุ กุรุรัฐที่วารวดุีศิรีสันัธิร บัวรอินัที่รปัตถ์

                    สวัสดุิมหากัมพ้ชิาธิิปัตย์ มไหสุริยา เป็นัสามัคีคีีรัฐราชิไมตรี กับันัคีรที่ั�งสาม คี่อ กรุงศิรีสตนัาคีนัหุต ๑
                    กรุงเที่พบัุรี ๑ เสดุ็จมีพระราชิบัุตราสองพระองคี์ พระราชิบัุตรองคี์ใหญ่ที่รงพระนัามพระลำพงราชิา พระราชิบัุตร

                    อนัุชิที่รงพระนัามพระศิรีสุริโยที่ัย
                                  ลุเสวยราชิสมบััติไดุ้ ๖ พระวัสสา ก็สวรรคีต พระชินัม์เที่่าใดุไม่ปรากฏในัพระราชิพงศิาวดุาร ฯ



                                  จะก้ล่าวถึึงราชสมบััติิ สมเด็จพระศรีธารราชาติ่อไป ฯ
                                  จุลศิักราชิ ๗๐๘ ปีจออัฐศิก สมเดุ็จพระศิรีธิารราชิาเป็นัพระอนัุชิ เสวยราชิสมบััติรับั
                    พระราชิโองการ สนัองไดุ้แต่ ๓ เดุ่อนั ก็สวรรคีต พระชินัม์เที่่าใดุไม่ปรากฏในัพระราชิพงศิาวดุาร ฯ
   66   67   68   69   70   71   72   73   74   75   76