Page 72 - PDF File วารสารราชบัณฑิตยสภา
P. 72
วารสารราชบััณฑิิตยสภา
ปีที� ๔๘ ฉบับที� ๒ พัฤษภาคม-สัิงหาคม ๒๕๖๖
ความสััมพัันธ์์ของขนบการเขียนพัระราชพังศาวดารไทยกับกัมพัูชากรณีีศึกษาจากพัระราชพังศาวดารกัมพัูชา
60 ฉบับเอกสัารตััวเขียนในหอสัมุดสัำนักฝรั�งเศสัแห่งปลายบุรพัทิศ กรุงปารีสั
จะก้ล่าวถึึงราชสมบััติิ สมเด็จพระลำพงราชาติ่อไป ฯ
จุลศิักราชิ ๗๐๙ ปีกุนันัพศิก สมเดุ็จพระลำพงราชิา เสวยราชิสมบััติ รับัพระราชิโองการอภิเษก
สมเดุ็จพระศิรีสุริโยที่ัย เป็นัที่ี�สมเดุ็จพระมหาอุปราชิ แล้วเสดุ็จให้ประกอบัการฌาปนักิจพระศิพสมเดุ็จพระวรบัิดุา
สมเดุ็จพระปิตุลา สถาปนัาพระเจดุีย์ดุำกลพระอัฐิไว้ตามพระเวณี เสดุ็จมีพระราชิบัุตราสองพระองคี์ องคี์ใหญ่
ที่รงพระนัามพระบัรมรามา พระอนัุชิที่รงพระมพระธิรรมโศิกราชิ ลุที่รงเสวยราชิสมบััติไดุ้ ๓ พระวัสสา ก็ที่ิวงคีต
พระชินัม์เที่่าใดุไม่ปรากฏในัพระราชิพงศิาวดุาร ฯ....”
จัากท้�กลั่าวมาแส่ด้งให้เห็นี้ว่า การื่ท้�พรื่ะรื่าชพงศึาวด้ารื่ซึ่่�งชำรื่ะในี้รื่ัชกาลัส่มเด้็จัพรื่ะนี้โรื่ด้ม
บรื่มรื่ามเทวาวติารื่ได้้เป็ลั้�ยนี้มาใช้จัุลัศึักรื่าชก็นี้่าจัะเป็็นี้อิทธิพลัท้�ได้้รื่ับอิทธิพลัจัากพรื่ะรื่าชพงศึาวด้ารื่ของไทย
ท้�ชำรื่ะในี้ส่มัยรื่ัตินี้โกส่ินี้ทรื่์ติอนี้ติ้นี้ด้้วย
๒.๒ อิทธ์ิพัลภัาษาไทยในพัระราชพังศาวดารกัมพัูชา
นี้อกจัากอิทธิพลัทางด้้านี้ขนี้บของการื่บันี้ท่กพรื่ะรื่าชพงศึาวด้ารื่บางอย่างท้�ได้้รื่ับอิทธิพลัจัาก
พรื่ะรื่าชพงศึาวด้ารื่ไทยแลั้ว ยังป็รื่ากฏรื่่องรื่อยอิทธิพลัของภาษาไทย ในี้พรื่ะรื่าชพงศึาวด้ารื่กัมพูชาลัายฉบับท้�
ชำรื่ะข่�นี้ในี้รื่ัชกาลัส่มเด้็จัพรื่ะนี้โรื่ด้มบรื่มรื่ามเทวาวติารื่ด้้วย เช่นี้ การื่ใช้คำไทยว่า “พัานพัิภัพั” ซึ่่�งเป็็นี้การื่คำว่า
“ผ่่านพัิภัพั” ในี้ภาษาไทยมาใช้ในี้การื่เข้ยนี้พรื่ะรื่าชพงศึาวด้ารื่กัมพูชา ด้ังติัวอย่างในี้พรื่ะรื่าชพงศึาวด้ารื่
กรืุ่งกัมพูชาธิบด้้ (หมายเลัขเอกส่ารื่ P 3) ว่า
“...ถึงวันัขึ�นั ๘ คี�ำ เดุ่อนักัตติก ปีวอกโที่ศิก นัั�นัพระราชิคีร้ปโรหิตพฤฒามาตย์ราชิกวีวงศิ์ที่ั�งปวง
ชิุมนัุมพร้อมอัญเชิิญสมเดุ็จพระนัโรดุมพรหมบัริรักษามหาอุปราชิ เป็นัพระราชิบัุตรใหญ่ขึ�นัคีรองราชิย์สมบััติ
ผ่่านืพิภพอิส้รกัมพ้ชิาบัริรักษ์พระบัรมวงศิานัุวงศิ์ องคี์ราชิเสวกามาตย์ที่ั�งปวง ตามประเพณีพระมหากษัตริย์
เรียงมา...”
๒.๓ อิทธ์ิพัลด้านเนื�อหา
ในี้พรื่ะรื่าชพงศึาวด้ารื่กัมพูชาโด้ยเฉพาะพรื่ะรื่าชพงศึาวด้ารื่กัมพูชาท้�ชำรื่ะในี้รื่ัชกาลัส่มเด้็จั
พรื่ะนี้โรื่มด้มบรื่มรื่ามเทวาวติารื่ ยังป็รื่ากฏอิทธิพลัด้้านี้เนี้่�อหาของพรื่ะรื่าชพงศึาวด้ารื่กรืุ่งศึรื่้อยุธยาท้�ชำรื่ะในี้ส่มัย
รื่ัตินี้โกส่ินี้ทรื่์ด้้วย เช่นี้ การื่ท้�พรื่ะรื่าชพงศึาวด้ารื่กรืุ่งกัมพูชาธิบด้้ (หมายเลัขเอกส่ารื่ P 3) ม้การื่รื่ะบุถึ่งเรื่่�องของ
พรื่ะยาจั้นี้จัันี้ติุ ซึ่่�งป็รื่ากฏในี้พรื่ะรื่าชพงศึาวด้ารื่กรืุ่งศึรื่้อยุธยาหลัายฉบับ แติ่ในี้พรื่ะรื่าชพงศึาวด้ารื่กัมพูชาซึ่่�ง
ชำรื่ะข่�นี้ก่อนี้รื่ัชกาลัส่มเด้็จัพรื่ะนี้โรื่ด้มบรื่มรื่ามเทวาวติารื่ไม่ป็รื่ากฏเรื่่�องนี้้� แติ่กลัับพบได้้ในี้พรื่ะรื่าชพงศึาวด้ารื่
หลัายฉบับท้�ชำรื่ะในี้รื่ัชกาลัส่มเด้็จัพรื่ะนี้โรื่ด้มบรื่มรื่ามเทวาวติารื่เป็็นี้ติ้นี้มา ด้ังติัวอย่างในี้พรื่ะรื่าชพงศึาวด้ารื่กรืุ่ง
กัมพูชาธิบด้้ (หมายเลัขเอกส่ารื่ P 3) ว่า
“....ฝ่่ายสมเดุ็จพระบัรมมหินัที่ราชิา จัดุสมเดุ็จพระมหาอุปโยราชิ ให้ไปตั�งรั�งที่ัพที่ี�เม่องบัริบั้รณ์
จัดุเจ้าพญาอ่อนัและพระยาจีนืจันืติุ ให้ตั�งรั�งที่ัพอย้่เม่องบัันัที่ายมาศิ จัดุพระไชิยเชิษฐาให้ไปเกณฑิ์เม่อง
บัาพนัม จัดุเจ้าพระยากะลาโหมให้ไปตั�งรั�งที่ัพอย้่ที่ะเลสาบัฝ่ั�งตะวันัออก จัดุพระยาวิบัุลราชิ ให้ไปตั�งรั�ง