Page 71 - วารสาร 48-1
P. 71
วารสารราชบััณฑิิตยสภา
ปีีที่่� ๔๘ ฉบัับัที่่� ๑ มกราคม–เมษายน ๒๕๖๖
อนัันัต์์ เหล่่าเล่ิศวรกุุล่ 61
บทสุรุป่
ในหนังสุ่อจินัด็ามุณีหร่อจินัด็ามณีมีข้อความตอนหนึ�งกล้่าวว่า “อนึงเม่�อจทำาโคล้งสุิ�งใดี
ให้เอาคติโคล้งนั�นมาเทียบดี้วยฉันท ให้ร่้จักพากยทังหล้าย ค่อ ตลุ้มพธพากย กำาภุชุพากย สุยามพากย
สุิงหล้พากย ภุกามพากย หริภุญไชุยพากย ตเล้งพากย มคธพากย ให้เอาศึรับททังหล้ายนี�ป็ระกอบ
ป็ระโหยกหน้าหล้ัง” (จินัด็ามุณี เลขุท์ี� ๙๓)
ในพระราชิพงศิาวด็ารกรุงศิรีอยุธยาฉับัับับัริติชิมิวเซ่ียม (Chronicle of the Kingdom of
Ayutthaya) มีความตอนหนึ�งกล้่าวถึึงสุมเดี็จพระเจ้าล้่กเธอตรัสุน้อย พระราชุโอรสุในสุมเดี็จ
๒๗
พระเพทราชุา ซึ่ึ�งป็ระสุ่ติแต่กรมหล้วงโยธาเทพ พระมเหสุีฝู่ายซึ่้าย ขณะทรงพระเยาว์ ทรงบรรพชุา
เป็็นสุามเณร ไดี้เรียนวิชุาการจำานวนมาก ในวิชุาทั�งนั�น มีวิชุาภาษิาแล้ะอักษิรต่างชุาติหล้ายภาษิา
รวมทั�งภาษิาจีนถึิ�นต่าง ๆ ดี้วย ความว่า
ครั�นเม่�อป็ีมโรง โทศึกนั�น ตรัษิน้อยราชุบุตร พระชุนม์ไดี้คำารพ ๑๓
๒๘
พระพรรษิา จึ�งจ้าวกรมหล้วงโยธาเทพพระราชุมารดีานั�นก็ให้กระทำามหามงคล้
พิธีโศึกันต์พระราชุบุตร ครั�นโศึกรรแล้้ว ให้ไป็ทรงผู้นวดีเป็นสุามเนรอย่่ในสุำานัก
นิ�พระพุทโฆ์ษิาจาริยราชุาคณะ แล้ตรัษิน้อยนั�นทรงพระสุติป็ัญาเป็นอันมาก
ป็ระพฤทธิพรหมจรรย์เป็นอันดีี แล้ะทรงเรยีนพระป็รียัตไตรป็ีฎกธรรม แล้คำาภีระเล้ก
ยันตร์ มนตร์ คาถึา สุรรพวิทยาคุณต่าง ๆ ในสุำานักพุทโฆ์ษิาจาริยนั�นไดี้เป็นอันมาก
๒๙
แล้ะทรงพระนวดีอย่่ไดี้ ๕ พระวะษิา พระชุนม์ไดี้ ๑๘ พระพระ พรรษิา จึ�งล้า
ผู้นวดี ออกเทยี�วทรงเรยีนศึิล้ป็ระศึาสุตร์ชุ้างม้าสุรรพยุทธชุิงไชุยทังป็วงไดี้เป็นอันมาก
แล้้วทรงเรยีนซึ่ึ�งอักษิรแขก ฝูารัง แล้อักษิรเขมร ล้าว ยวน พม่า รามัญ แล้จีน
ทุกภาษิาต่าง ๆ แล้้วทรงเรยีนซึ่ึ�งคำาภีราชุสุาตร โหราสุาตร แล้คำาภีแพทย กอป็ระดีว้ย
อาจาริย์เป็นอันมาก สุรรพทรงชุำานีชุำานารในสุรรพวิชุาคุณทังป็วงต่าง ๆ ดีุจหนึ�ง
จทรงทราบในคำาภีไตรเพทางค์สุาตร์
(Chronicle of the Kingdom of Ayutthaya, 1999: 446)
๒๗ ทรงเป็็นพระราชุธิดีาในสุมเดี็จพระนารายณ์มหาราชุ
๒๘ ค่อ สุมเดี็จพระเจ้าล้่กเธอตรัสุน้อย พระราชุโอรสุในสุมเดี็จพระเพทราชุา ป็ระสุ่ติแต่กรมหล้วงโยธาเทพ พระมเหสุีฝู่ายซึ่้ายซึ่ึ�งเป็็น
พระราชุธิดีาของสุมเดี็จพระนารายณ์มหาราชุ
๒๙ ต้นฉบับจารซึ่ำ�าคำาว่า พระ