Page 73 - วารสาร 48-1
P. 73
วารสารราชบััณฑิิตยสภา
ปีีที่่� ๔๘ ฉบัับัที่่� ๑ มกราคม–เมษายน ๒๕๖๖
อนัันัต์์ เหล่่าเล่ิศวรกุุล่ 63
ที�มีฐานะแล้ะมากความร่้ ป็ัจจัยเหล้่านี�ย่อมทำาให้สุมเดี็จพระเจ้าบรมวงศึ์เธอ กรมพระยาเดีชุาดีิศึร
ทรงซึ่ึมซึ่าบเร่�องจีนตล้อดีจนสุุภาษิิตซึ่ึ�งป็ราชุญ์ทั�งป็วงยกย่องว่าเป็็นภ่มิป็ัญญาแล้ะมรดีกความร่้
ยิ�งใหญ่ เม่�อทรงอ่านสามก๊ก ชิิด็ก๊กไซ่่ฮั่ั�นั เลียด็ก๊ก แล้ะเร่�องจีนทั�งนั�น พระองค์คงไดี้พบสุุภาษิิต
เป็็นอันมากที�ไพเราะ ใชุ้ความเป็รียบคมคาย แล้ะแฝูงแนวคิดีอันน่าป็ระทับใจ ก็ทรงจำามั�นไว้ในสุัญญา
เม่�อทรงรับสุนองพระราชุดีำาริจากพระบาทสุมเดี็จพระนั�งเกล้้าเจ้าอย่่หัว ให้ทรงชุำาระโคล้งโล้กนิติ
สุมเดี็จฯ กรมพระยาเดีชุาดีิศึรต้องทรงแต่งโคล้งจำานวนหนึ�งเพิ�มเติมจากของเก่าเพ่�อให้มีจำานวนโคล้ง
เพียงพอที�จะจารล้งในแผู้่นศึิล้าที�เตรียมไว้เผู้ยแพร่เป็็นธรรมทานแก่สุาธุชุนทั�งป็วง ก็ไดี้ทรงนำาสุุภาษิิตจีน
ซึ่ึ�งโดียมากทรงไดี้จากเร่�องสามก๊กมาแป็ล้งแต่งเป็็นโคล้งโล้กนิติ ดีังนั�น จึงพบว่า โคล้งโล้กนิติที�ตรงกับ
สุุภาษิิตจีนนั�น โดียมากเป็็นสุำานวนของสุมเดี็จฯ กรมพระยาเดีชุาดีิศึร สุ่วนโคล้งโล้กนิติสุำานวนเก่า
บางบทที�ตรงกับสุุภาษิิตจีนซึ่ึ�งมีที�มาจากนิยายอิงพงศึาวดีารจีนแป็ล้เร่�องสุำาคัญทั�ง ๓ เร่�อง ก็ทำาให้
วินิจฉัยไดี้ว่า โคล้งโล้กนิติของเก่าเหล้่านี� อาจเป็็นผู้ล้งานของกวีในระหว่างรัชุกาล้พระบาทสุมเดี็จ
พระพุทธยอดีฟั้าจุฬ่าโล้กมหาราชุจนถึึงรัชุกาล้พระบาทสุมเดี็จพระนั�งเกล้้าเจ้าอย่่หัว ไม่ใชุ่เป็็นสุำานวน
เก่าครั�งสุมัยอยุธยา ดี้วยว่าคนสุมัยอยุธยาไม่คุ้นเคยสุุภาษิิตจีนเท่าคนสุมัยรัตนโกสุินทร์ที�ไดี้อ่าน
เร่�องสามก๊กแปล รวมทั�งเร่�องอ่�น ๆ
ดีังนั�น นิยายอิงพงศึาวดีารจีนแป็ล้จึงมีคุณ่ป็การสุำาคัญอีกป็ระการหนึ�ง ค่อ มีฐานะเป็็น
สุะพานทอดีให้สุุภาษิิตจีนไหล้เข้าสุ่่วงวรรณคดีีไทย แม้ว่าจะมีเพียงโคล้งจำานวน ๙ บทจากโคล้ง
จำานวน ๕๙๓ บท คิดีเป็็นร้อยล้ะ ๑.๕๒ เท่านั�น แต่ก็แสุดีงให้เห็นว่า โคีลงโลกนัิติเป็็นเหม่อนมหาสุาคร
ใหญ่ซึ่ึ�งเป็็นที�รวมแห่งสุุภาษิิตอันน่าฟััง แล้ะสุาครสุุภาษิิตนี�มีสุายธารแห่งสุุภาษิิตบาล้ีแล้ะสุันสุกฤต
อันเป็็นสุายใหญ่ ๒ สุายไหล้ล้งไป็ แต่มิใชุ่เท่านั�น ยังคงมีล้ำาธารเล้็กล้ำาธารน้อยแห่งสุุภาษิิตอ่�นไหล้ล้งไป็
รวมดี้วย แล้ะหนึ�งในล้ำาธารสุายน้อย ๆ ดีังกล้่าว ค่อ สุุภาษิิตจีน
เอกสุารอ้างอิง
กรมศึิล้ป็ากร, สุำานักวรรณกรรมแล้ะป็ระวัติศึาสุตร์. (๒๕๕๔). ราชิสกุลวงศิ์. พิมพ์ครั�งที� ๑๔. กรุงเทพฯ :
สุำานักวรรณกรรมแล้ะป็ระวัติศึาสุตร์ กรมศึิล้ป็ากร. (คณะกรรมการฝู่ายป็ระมวล้เอกสุาร
แล้ะจดีหมายเหตุในคณะกรรมการอำานวยการจัดีงานเฉล้ิมพระเกียรติพระบาทสุมเดี็จ
พระเจ้าอย่่หัวเน่�องในโอกาสุพระราชุพิธีมหามงคล้เฉล้ิมพระชุนมพรรษิา ๗ รอบ ๕ ธันวาคม
๒๕๕๔).
