Page 54 - วารสาร 48-1

วารสารราชบััณฑิิตยสภา
ปีีที่่� ๔๘ ฉบัับัที่่� ๑ มกราคม–เมษายน ๒๕๖๖
44 สุุภาษิิตจีีนในโคลงโลกนิติ

Scripture, are also important sources for The Khlong Lokkanit's proverbs.
Nonetheless, Pali and Sanskrit proverbs are not the only sources for The Khlong
Lokkanit's proverbs. A thorough examination demonstrates that up to 1.52%
of the proverbs in The Khlong Lokkanit are identical to certain Chinese
proverbs. These Chinese proverbs can be found in translations of Chinese
chronicle novels such as The Romance of the Three Kingdoms, The Romance
of Western Han, and The Chronicles of the Eastern Zhou Kingdoms. Later,
His Royal Highness Krom Phraya Dejadisorn revised the old edition of The

Khlong Lokkanit, rewriting and adding some proverbs. Consequently, the
majority of Chinese proverbs can be found in His Royal Highness’ version.

Keywords: Khlong Lokkanit, Lokanīti, Chinese proverb

บทนำา

โคีลงโลกนัิติ เป็็นวรรณคดีีไทยป็ระเภทชุุมนุมสุุภาษิิตที�ร่้จักกันแพร่หล้ายที�สุุดี โคล้ง
จำานวนมากมีผู้่้จดีจำาไดี้มาจนถึึงป็ัจจุบัน บางคนถึึงกับยกย่องโคล้งโล้กนิติว่าเป็็นยอดีสุุภาษิิตอมตะ

(สุุป็าณี พัดีทอง, ๒๕๔๕ : ๗๑) คำาว่า โล้กนิติ /lôːkkanít/ ซึ่ึ�งเป็็นสุ่วนหนึ�งของชุ่�อวรรณคดีีนี�สุอดีคล้้อง

กับชุ่�อวรรณคดีีภาษิาบาล้ี โลกนัีติ (lokanīti)
๒
ในภาษิาบาล้ีแล้ะสุันสุกฤต โล้ก (loka) เป็็นคำาที�มีความหมายหล้ายนัย นัยสุำาคัญหนึ�ง หมายถึึง
‘ชุาวโล้ก, ป็ระชุาชุนทั�วไป็’ (Monier–Williams, 2003: 906; David and Stede, 1972: 587)

อันเป็็นนัยตรงข้ามกับ ‘พระราชุา’ (2003: 906) อีกนัยหนึ�งหมายถึึง ‘เร่�องทางโล้ก, ไม่เกี�ยวข้องกับศึาสุนา’

(2003: 906; 1972: 587) สุ่วน นีติ (nīti) แป็ล้ว่า ‘แบบแผู้น, แบบป็ฏิบัติ’ (2003: 565; 1972: 375)
ดีังนั�น โล้กนีติ (lokanīti) ในภาษิาบาล้ีแล้ะสุันสุกฤตซึ่ึ�งภาษิาไทยใชุ้ว่า โล้กนิติ จึงมีความหมายว่า
‘แบบแผู้นความคิดี ความป็ระพฤติ แล้ะค่านิยมของคนทั�วไป็ซึ่ึ�งไม่ผู้่กพันอย่่กับความเชุ่�อของศึาสุนาใดี

ศึาสุนาหนึ�งโดียเฉพาะ’ โดียนัยนี�ทั�งวรรณคดีีบาล้ี โลกนัีติ แล้ะวรรณคดีีไทย โคีลงโลกนัิติ จึงเป็็นหนังสุ่อ

ชุุมนุมสุุภาษิิตสุำาหรับบุคคล้ทั�วไป็ ไม่ว่าจะเป็็นศึาสุนิกชุนของศึาสุนาใดีก็สุามารถึนำาสุุภาษิิตอันไพเราะ
แล้ะมีความหมายล้ึงซึ่ึ�งไป็เป็็นแนวป็ระพฤติป็ฏิบัติตนในชุีวิตป็ระจำาวันไดี้ทั�งสุิ�น

๒ โล้กนีติ (lokanīti) ภาษิาบาล้ีมี ๒ สุำานวน สุำานวนแรกพบในป็ระเทศึพม่า สุ่วนสุำานวนหล้ังพบในป็ระเทศึไทย ทั�ง ๒ สุำานวน มีเน่�อหา
ที�แตกต่างกันพอควร (von Hinüber, 1996: 194–5) โลกนัีติของพม่าพบต้นฉบับทั�งที�เป็็นภาษิาบาล้ี ภาษิาบาล้ีพร้อมคำาแป็ล้ภาษิา
พม่า แล้ะเฉพาะที�เป็็นคำาแป็ล้ภาษิาพม่า (Sternbach, 1963: 329)