Page 102 - วารสาร 48-1
P. 102
วารสารราชบััณฑิิตยสภา
ปีีที่่� ๔๘ ฉบัับัที่่� ๑ มกราคม–เมษายน ๒๕๖๖
92 จารึึกเขมรึสมัยหลัังพรึะนครึในกัมพูชาที่่�เก่�ยวข้องกับอยุธยา
นอกจำากน่�ในจำาร่กระเบ้่ยงด้้านเหนือ ปีกติะวัันออก ท่�ภาพูสลัักเรื�องพูระกฤษณะรบ้กับ้
พูาณาสูร ม่ข้อควัามกลั่าวัถ่งการแกะสลัักภาพูข่�นเมื�อ ม.ศ. ๑๔๘๕ (พู.ศ. ๒๑๐๖) ไวั้วั่า
“วัฺระ บ้าท มหาวัิษฺณุโลัก เถฺวั พฺูวัุมฺ ทาน สมฺรจำ เนา ผฺ่ทาง พฺูยร เถฺลังราช
วัฺระบ้าท สำเติจำ วัฺระ ราชโองการปรมฺมราชาธิราช ติ ปรมฺมปวัิติฺร โอย ฉลัก
นิยาย โอสา สำรจำ นา ลัุะ ติ เอกจำติฺวัารอษฺฏิปญฺฺจำสก กุรนกฺษติฺร ปูรณฺณม่ ผ่ลัฺคุณ
อาทิติฺยพูาร สำรจำ นุ รบฺ้บฺ้ยง ภฺนากไติ พฺูยร มุม รุ เวัฺรง”
( ประชิุมศิิลาจารึกภาคีทำี� ๔, ๒๕๑๓ : ๒๕๘)
คำาแปลัใหม่ (โดยผูู้้เข่ยน)
พระบัาทำมหาวิษณุโลก (คีือพระเจ้าสุริยวรมันัทำี� ๒ ซึ่ึ�งมีพระนัามหลังสวรรคีตว่า พระบัาทำ
กัมรเตงอัญบัรมวิษณุโลก) ทำำาแผ่่นัภาพทำั�งสองไม่ทำันัสำาเร็จ ลุเถลิงราชิย์พระบัาทำสมเด็จพระราชิโองการ
บัรมราชิาธิราชิ บัรมบัพิตร ให้สลักเรื�องทำั�งหมดสำาเร็จ ณ ลุ ๑๔๘๕ ศิกกุนันัักษัตร ขึ�นั ๑๕ คีำ�า เดือนั
ผ่ลคีุณ วันัอาทำิตยวาร สำาเร็จนัั�นัระเบัียงพนัักสองมุมนัั�นัดังก่อนั
๒. ศิลัาจารึึกเขมรึสมัยหลัังพรึะนครึพบในที่่�อ่�นๆ
จำาร่กเขมรสมัยหลัังพูระนครท่�เก่�ยวักับ้ประวััติิศาสติร์อยุธยาซึ่่�งพูบ้ในท่�อื�น ๆ ได้้แก่ จำาร่ก
พูระราชมุน่ จำาร่กพูระธมพูนมกุเลัน จำาร่กเจำ้ามหากุศลั จำาร่กเหลั่าน่�ร่วัมสมัยกับ้สมัยอยุธยา แลัะ
กลั่าวัถ่งสมเด้็จำพูระราชมุน่ ซึ่่�งเป็นพูระราชาคณะอยุธยาท่�เด้ินทางมายังเมืองพูระนคร แลัะได้้มา
ซึ่่อมแซึ่มบู้รณะปฏิิสังขรณ์พูระพูุทธรูปท่�ชำารุด้เส่ยหายในเมืองพูระนครติามโบ้ราณสถานติ่าง ๆ เช่น
พูนมบ้าแค็ง นครวััด้ แลัะพูนมกุเลัน นอกจำากน่�ยังม่จำาร่กวััด้โรมโลักซึ่่�งกลั่าวัถ่งเหติุการณ์ท่�สมเด้็จำ
พูระนเรศวัรมหาราชยกทัพูมาติ่เมืองลัะแวัก ด้ังจำะได้้กลั่าวัถ่งเป็นลัำาด้ับ้
๒.๑ จารึึกพรึะรึาชมุน่ (จำาร่กหลัักท่� ๓๑๔) พูบ้ท่�พูนมกุเลัน จำาร่กด้้วัยอักษรขอมอยุธยา
ภาษาไทย ไม่ระบุ้ศักราช แติ่น่าจำะติรงกับ้ ม.ศ. ๑๕๐๕ (พู.ศ. ๒๑๒๖) ติามท่�ปรากฏิในจำาร่กสมเด้็จำ
พูระราชมุน่บ้พูิติร ซึ่่�งกลั่าวัถ่งเหติุการณ์เด้่ยวักัน จำาร่กหลัักน่�กลั่าวัถ่งพูระราชมุน่เด้ินทางจำากอยุธยา
มาท่�ภูเขาพูระราชทรัพูย์ จำากนั�นจำ่งมาไหวั้พูระท่�เมืองพูระนคร เห็นพูระพูุทธรูปท่�พูนมบ้าแค็ง (ปราสาท
พูนมบ้าแค็ง) พูระเชติพูน (ปราสาทนครวััด้) ชำารุด้จำ่งซึ่่อมแซึ่ม แลั้วัเด้ินทางมาสร้างพูระพูุทธรูปท่�
พูระกพูง (พูนมกุเลัน) ด้ังน่�
