Page 32 - 46-2
P. 32
วารสารราชบััณฑิิตยสภา
ปีีที่่� ๔๖ ฉบัับัที่่� ๒ พฤษภาคม–สิิงหาคม ๒๕๖๔
24 การคุ้้�มคุ้รองมรดกหรือทรัพย์์สิินทางวััฒนธรรมจากการเคุ้ลื่ื�อนย์�าย์ข้�ามแดนตามกฎหมาย์ระหวั่างประเทศ
ท่�เก่�ย์วักับป็ระวััต้ิศัาสิต้ร์ ต้ลื่อดจนป็ระวััต้ิศัาสิต้ร์ด�านวัิทย์าศัาสิต้ร์ เทคุ้โนโลื่ย์่ การทหารแลื่ะสิังคุ้ม
หรือช้่วัิต้ของผิู�นำา นักคุ้ิด นักวัิทย์าศัาสิต้ร์ ศัิลื่ป็ิน อ่กทั�งท่�เก่�ย์วักับเหต้้การณ์สิำาคุ้ัญระดับช้าต้ิ นอกจากน่�
ก็ย์ังรวัมสิิ�งท่�ได�จากการคุ้�นพบหรือข้ดคุ้�นทางโบราณคุ้ด่ไม่วั่าต้ามป็รกต้ิหรืออย์่างลื่ับ ๆ ช้ิ�นสิ่วันของ
อน้สิาวัร่ย์์ทางศัิลื่ป็ะหรือโบราณคุ้ด่ต้ลื่อดจนช้ิ�นสิ่วันจากสิถุานท่�ต้ั�งทางโบราณคุ้ด่ วััต้ถุ้โบราณท่�เก่าแก่
เกิน ๑๐๐ ป็ี เช้่น จารึก เหร่ย์ญ ต้ราสิัญลื่ักษณ์ วััต้ถุ้ท่�เก่�ย์วักับช้าต้ิพันธ้์ อ่กทั�งย์ังคุ้รอบคุ้ลื่้มทรัพย์์สิินท่�ม่
คุ้้ณคุ้่าทางศัิลื่ป็ะต้่าง ๆ เช้่น ภาพท่�วัาดหรือเข่ย์นขึ�นซึ่ึ�งรวัมถุึงแบบร่างทางอ้ต้สิาหกรรม สิิ�งของท่�ผิลื่ิต้
แลื่ะต้กแต้่งด�วัย์มือ งานศัิลื่ป็ะป็ระเภทจิต้รกรรมแลื่ะป็ระต้ิมากรรม โดย์เฉพาะรูป็ป็ั�น งานแกะสิลื่ัก
แลื่ะภาพพิมพ์ งานศัิลื่ป็ะจากการป็ระกอบขึ�นด�วัย์วััต้ถุ้ต้่าง ๆ ต้�นฉบับของหนังสิือ หนังสิือเก่า เอกสิาร
แลื่ะสิิ�งพิมพ์ท่�ม่คุ้วัามสิำาคุ้ัญพิเศัษเป็็นช้ิ�นหรือเป็็นช้้ด ดวังต้ราไป็รษณ่ย์์ บรรณสิารทั�งทางเสิ่ย์ง ภาพหรือ
ภาพย์นต้ร์ เคุ้รื�องเรือนแลื่ะเคุ้รื�องดนต้ร่เก่าแก่ ทั�งน่� ทรัพย์์สิินท่�อย์ู่ในขอบเขต้การคุ้้�มคุ้รองของอน้สิัญญาน่�
ช้ิ�นเด่ย์วักันอาจจัดอย์ู่ได�ในหลื่าย์ป็ระเภทท่�ระบ้ในอน้สิัญญาฯ (O’Keefe, 2007 : 35-36) อย์่างไรก็ต้าม
รัฐภาคุ้่ม่หน�าท่�ต้�องระบ้อย์่างเฉพาะเจาะจงวั่าทรัพย์์สิินใดเข�าข่าย์ต้ามนิย์ามข�างต้�นเพื�อให�สิามารถุ
คุ้วับคุ้้มกำากับการเคุ้ลื่ื�อนย์�าย์ทรัพย์์สิินเหลื่่าน่�ได� รัฐบางรัฐ เช้่น ออสิเต้รเลื่่ย์ แคุ้นาดา จึงใช้�เกณฑ์์
กำาหนดคุ้วัามสิำาคุ้ัญโดย์อาศััย์คุ้้ณคุ้่าทางวััต้ถุ้ หรืออาย์้คุ้วัามเก่าเพื�อคุ้วับคุ้้มการสิ่งออก แต้่การใช้�เกณฑ์์น่�
ก่อให�เกิดช้่องโหวั่สิำาหรับการคุ้วับคุ้้มการเคุ้ลื่ื�อนย์�าย์ทรัพย์์สิินท่�ย์ังไม่ถุูกคุ้�นพบหรือข้ดคุ้�นซึ่ึ�งย์ังไม่ถุูก
ระบ้ไวั�อย์่างเฉพาะเจาะจง
เพื�อให�เกิดคุ้วัามช้ัดเจนแลื่ะหลื่่กเลื่่�ย์งการใช้�สิิทธิโดย์ไม่สิ้จริต้โดย์การระบ้วั่าทรัพย์์สิิน
เป็็นมรดกแห่งช้าต้ิแลื่ะไม่อาจสิ่งออกได� มาต้รา ๔ จึงให�ราย์ลื่ะเอ่ย์ดเพิ�มเต้ิมคุ้ำานิย์ามไวั�วั่า ต้�องเป็็น
ทรัพย์์สิินท่�สิร�างขึ�นโดย์อัจฉริย์ะหรือผิู�สิร�างสิรรคุ้์ของรัฐนั�น หรือสิร�างขึ�นในดินแดนของรัฐนั�นโดย์
คุ้นต้่างช้าต้ิหรือผิู�ไร�สิัญช้าต้ิท่�พักอาศััย์อย์ู่ในรัฐนั�นก็ได� หรือเป็็นทรัพย์์สิินทางวััฒนธรรมท่�พบในดินแดน
ของรัฐนั�น หรือได�รับจากภารกิจด�านโบราณคุ้ด่หรือวัิทย์าศัาสิต้ร์โดย์คุ้วัามย์ินย์อมของหน่วัย์งานผิู�ม่
อำานาจหน�าท่�ของรัฐต้�นกำาเนิดของทรัพย์์สิินนั�น หรือเป็็นทรัพย์์สิินท่�ต้กลื่งแลื่กเป็ลื่่�ย์นกันอย์่างเสิร่
หรือท่�ได�รับเป็็นของขวััญหรือซึ่ื�อขาย์มาโดย์คุ้วัามย์ินย์อมของหน่วัย์งานผิู�ม่อำานาจหน�าท่�ของรัฐต้�นกำาเนิด
ของทรัพย์์สิินนั�น (O’Keefe, 2007 : 46)
๑.๒ การกำาหนดให�การสิ่งออกแลื่ะนำาเข้�าทรัพย์์สิินทางวััฒนธรรมเป็นสิิ�งผิิดกฎหมาย์
– พันธกรณี่หลื่ักในอน้สิัญญาคุ้ือการกำาหนดให�การสิ่งออก การนำาเข�า แลื่ะการโอน
กรรมสิิทธิ�ของทรัพย์์สิินทางวััฒนธรรมเป็็นสิิ�งผิิดกฎหมาย์ (Abramson and Huttler, 1973 : 932;
2/12/2565 BE 14:44
_22-0789(020-037)2.indd 24 2/12/2565 BE 14:44
_22-0789(020-037)2.indd 24
