Page 99 - 22-0320 ebook
P. 99
วารสารราชบััณฑิิตยสภา
ปีีที่่� ๔๗ ฉบัับัที่่� ๑ มกราคม-เมษายน ๒๕๖๕
ศาสตราจารย์์กิิตติคุุณ ดร.ชลดา เรืองรักิษ์์ลิขิิต 91
เมั้�อทำ้าวดาหาได้ฟ้ังก็ไมั่ครั�นคร้ามัและกล่าวว่าจะทำำาสงครามักันก็ตามัใจ ทำ้าวกะหมัังกุหนิงจึงก่อสงครามั
กับดาหา ดังปรากฏในข้อความัว่า
บัดนั�น ทำูตานุทำูตแถูลงไข
ทำ้าวกะหมัังกุหนิงภูวไนย่ สั�งให้ข้าทำูลพระภูมั้
ถู้าแมั้นมัิย่ินย่อมัอนุญ่าต ให้พระราช่ธ์ิดามัารศึร้
เร่งระวังพระองค์ให้จงด้ ตกแต่งบุร้ให้มัั�นคง
เมั้�อนั�น พระผูู้้ผู้่านไอศึูรย่์สูงส่ง
ประกาศึิตส้หนาทำอาจอง จะณรงค์สงครามัก็ตามัใจ
(เร่�องอิเหนัา พระราชนัิพนัธ์์รัชกาลท่� ๒, ๒๕๑๔ : ๒๗๑–๒๗๒)
๑.๒ ท้าวดาหา เมั้�อทำ้าวกะหมัังกุหนิงทำราบว่าทำ้าวดาหาไมั่ย่ินย่อมัย่กนางบุษบาให้ตามั
ทำ้�ตนส่งทำูตไปสู่ขอก็โกรธ์ กล่าวหาว่าทำ้าวดาหาตัดไมัตร้ด้วย่การปฏิเสธ์อย่่างไมั่มั้เย่้�อใย่ จึงอ้างเหตุทำ้�จะ
ย่กทำัพไปช่ิงนางบุษบาทำั�ง ๆ ทำ้�แต่เดิมัทำ้าวกะหมัังกุหนิงก็ตั�งใจจะทำำาสงครามัช่ิงนางอยู่่แล้วหากสู่ขอ
ไมั่สำาเร็จ ดังคำากลอนว่า
เมั้�อนั�น ทำ้าวกะหมัังกุหนิงนเรนทำร์สูร
ได้ฟ้ังทำั�งสองทำูตทำูล ให้อาดูรเด้อดใจดังไฟ้ฟ้้า
จึงบัญ่ช่าตรัสด้วย่ขัดเค้อง ดูดู�เจ้าเมั้องดาหา
เราอ่อนง้อขอไปในสารา แต่ว่าจะรับไว้ก็ไมั่มั้
ถูึงจรกามัากล่าวนางไว้ ได้ย่กให้เขาก่อนก็ควรทำ้�
จะโอภาปราศึรัย่มัาให้ด้ น้�สิตัดไมัตร้ให้ขาดทำาง
เราก็เร้องฤทำธ์าศึักดาเดช่ อาณาจักรนัคเรศึกว้างขวาง
จำาต้องมั้มัานะไมั่ละวาง จะช่ิงนางบุษบาลาวัลย่์
แมั้นมัิได้สมัคิดดังจิตปอง ไมั่ค้นครองกรุงไกรไอศึวรรย่์
จะสงครามัตามัต้ติดพัน ไปกว่าช่้วันจะบรรลัย่
( เร่�องอิเหนัา พระราชนัิพนัธ์์รัชกาลท่� ๒, ๒๕๑๔ : ๒๗๙)
๑.๓ อิเหนา อิเหนาไมั่ย่อมัจากเมั้องหมัันหย่ามัาอภิเษกกับนางบุษบาผูู้้เป็นคู่ตุนาหงัน
ทำั�งย่ังกล่าวตัดบุษบา ทำ้าวดาหากริ�วจึงประกาศึย่กบุษบาแก่ผูู้้ทำ้�จะมัาสู่ขอนาง เมั้�อจรกาให้ทำ้าวล่าสำา