Page 68 - 22-0320 ebook
P. 68
วารสารราชบััณฑิิตยสภา
ปีีที่่� ๔๗ ฉบัับัที่่� ๑ มกราคม-เมษายน ๒๕๖๕
60 ศััพทมููลของคำำ�ว่่�กั้ั�นหยั่ั�น
พจนานุกรมีฯ พ.ศั. ๒๕๔๒ (นิยามีเหมี่อนพจนานุกรมีฯ พ.ศั. ๒๕๒๕)
(๒๕๔๖ : ๑๐๕–๖)
พจนานุกรมีฯ พ.ศั. ๒๕๕๔ มีีดิป็ลายแหลมี มีีคำมี ๒ ข�าง ส่ว่นของใบี่มีีดิต้ั�งแต้่กั�นถึ่งป็ลายใหญ่
(๒๕๔๖ : ๘๒) เที่่ากัน เป็็นอาวุ่ธ สอดิเข�าฝััก ใชื่�เหน็บี่เอว่
มีีข�อสังเกต้ว่่า นิยามีของคำำาว่่า กั�นหยั�น เป็ลี�ยนไป็เก่อบี่ทีุ่กคำรั�งเมี่�อชื่ำาระพจนานุกรมีฯ
ดิ�านศััพที่มี้ลนั�น คำว่รสังเกต้ว่่านิยามีในป็ที่านุกรมีฯ ที่ี�ว่่า กั�นหยั�น “เป็็นศััสต้ราของจีน” และ
ในพจนานุกรมีฯ พ.ศั. ๒๔๙๓ พ.ศั. ๒๕๒๕ และ พ.ศั. ๒๕๔๖ ที่ี�ว่่า “จีนใชื่�เป็็นเคำร่�องหมีายกันจัญไร
เชื่่นในร้ป็สิงโต้คำาบี่กั�นหยั�น” คำล�ายกับี่บี่อกเป็็นนัย ๆ ว่่า คำำานี�อาจมีีศััพที่มี้ล (etymon) มีาจากคำำา
ภาษาจีนถึิ�นใดิถึิ�นหน่�ง แต้่ป็ที่านุกรมีฯ และพจนานุกรมีฯ มีิไดิ�บี่อกที่ี�มีาไว่� และมีีนักว่ิชื่าการผู้้�ร้�ภาษาจีน
อย่างน�อย ๒ คำน คำ่อ เฉลิมี ยงบีุ่ญเกิดิ (๒๕๑๒) และป็ราณ์ี กายอรุณ์สุที่ธิ� (๒๕๒๖) ลงคำว่ามีเห็นว่่า
กั�นหยั�นเป็็นคำำาที่ี�ย่มีมีาจากภาษาจีน โดิยเฉลิมี ยงบีุ่ญเกิดิ (๒๕๑๒ : ๕๕) จัดิคำำาว่่า กั�นหยั�น เป็็น
“คำำาไที่ยที่ี�เห็นไดิ�ชื่ัดิแจ�งว่่ามีาจากภาษาจีน” แต้่มีิไดิ�ชื่ี�ขาดิว่่ามีาจากภาษาจีนถึิ�นใดิ อาจเป็็นภาษาจีน
ฮกเกี�ยนหร่อภาษาจีนแต้�จิ�ว่ที่างใดิที่างหน่�ง (๒๕๑๒ : ๕๙) ส่ว่นป็ราณ์ี กายอรุณ์สุที่ธิ� (๒๕๒๖ : ๑๔๗)
ว่ิเคำราะห์ร้ป็ภาษา (linguistic form) แล�ว่สรุป็แน่นอนว่่า กั�นหยั�น “เป็็นคำำาย่มีมีาจากภาษาจีนแต้�จิ�ว่”
รายละเอียดิจะไดิ�กล่าว่ต้่อไป็ในการอภิป็รายผู้ล
บี่ที่คำว่ามีนี� ผู้้�ว่ิจัยมีุ่งต้รว่จสอบี่เอกสารต้่าง ๆ ที่ี�กล่าว่ถึ่ง กั�นหยั�น และต้ั�งข�อสังเกต้ถึ่งคำว่ามี
ชื่อบี่กลเกี�ยว่แก่ข�อสรุป็ที่ี�มีาของคำำานี� พิจารณ์าที่บี่ที่ว่นเหตุ้ผู้ลที่ี�มีีผู้้�ต้ัดิสินว่่า กั�นหยั�นเป็็นคำำาย่มีจาก
ภาษาจีน นำาเสนอบี่ที่ว่ิเคำราะห์และข�อสรุป็เกี�ยว่แก่ศััพที่มี้ลของคำำานี� สุดิที่�ายจะใชื่�ศััพที่มี้ล หลักฐาน
เอกสารต้่าง ๆ ที่ี�พบี่คำำานี� กับี่ที่ั�งหลักฐานดิ�านศัิลป็กรรมีกำาหนดินิยามีที่ี�ถึ้กต้�องของคำำานี� โดิยมีีสมีมีต้ิฐาน
ว่่า กั�นหยั�นมิได้้มาจีากคีำาภาษาจีีนั แต่มีคีำาภาษาเปอร์เซีียเป็นัศิัพทมูล กั�นหยั�นของไทยนั่าจีะมีรูปทรง
เด้ียวกับักั�นหยั�นของเปอร์เซีียและของชิาติที�อยู่รอบัอาณาจีักรเปอร์เซีีย คีือ เป็นัมีด้สั�นั ๒ คีม ปลาย
แหลม ส่วนัปลายโคี้งเล็กนั้อย มีปลอก สำาหรับัเหนั็บัเอว เป็นัอาวุธป้องกันัตัวในัยามคีับัขันั ภายหลัง
คีำานัี�มีคีวามหมายเปลี�ยนัแปลงไป หมายถึึง กระบัี�แบับัจีีนั
กั้�รอภิิปร�ยั่ผล
๑. ว่รรณกั้รรมูท่�ปร�กั้ฏคำำ�ว่่�กั้ั�นหยั่ั�น
ผู้้�ว่ิจัยไดิ�สำารว่จเอกสารต้่าง ๆ จำานว่นมีาก มีีไมี่น�อยที่ี�กล่าว่ถึ่งกั�นหยั�น เอกสารที่ี�พบี่คำำานี�
สามีารถึจัดิไดิ�เป็็น ๓ กลุ่มีดิังนี�