Page 90 - 46-1
P. 90
วารสารราชบััณฑิิตยสภา
ปีีที่่� ๔๖ ฉบัับัที่่� ๑ มกราคม-เมษายน ๒๕๖๔
82 พระมหากษััตริย์์ไทย์กับประพฤติธรรม ๔ ประการในพระธรรมศาสตร์
และเป็นัอาชิีพที�จ้ะเป็นัประโยชินั์แก�ประชิาชินัและแก�ประเทศ ปริญญาหรือ
ประกาศนัียบััตรเหล�านัั�นั ก็ย�อมเป็นัสิ�งที�มีราคีามาก เชิ�นั เวลานัี�ปริญญาแพทย์
ก็ย�อมมีราคีามาก เพราะว�าในัประเทศสยามเราต้องการแพทย์อีกมาก แต�ถ้า
ภายหลัง ถ้าเรามีแพทย์พอแล้ว หรือมากเกินัไป ราคีาของวิชิานัั�นัก็อาจ้ตกตำ�าไปไดั่้
เพราะวิชิาทุกอย�างก็เหมือนัของซึ่ื�อขายธรรมดั่า เมื�อมีคีนัต้องการมากก็มีราคีามาก
อย�านั่กว�าเราไดั่้ประกาศนัียบััตรไปแล้ว จ้ะทำาให้เราเป็นัเทวดั่าผิ่้วิเศษีนัั�นัไม�ไดั่้
นัั�นัต้องแล้วแต�คีวามต้องการของประเทศบั้านัเมือง การที�มหาวิทยาลัยจ้ะจ้ัดั่การ
เรียนัการศ่กษีาวิชิาต�าง ๆ ก็ย�อมนั่กถ่งในัข้อนัี�ว�า ปริญญานัั�นัต้องให้เป็นัประโยชินั์
ให้เป็นัสิ�งที�มีราคีาแก�ผิ่้เรียนัร่้...อีกประการหนั่�ง ผิ่้ฉลาดั่แต�นัิสัยอัธยาศัยไม�ดั่ี
เป็นัผิ่้ไม�คีวรคีนัอื�นัจ้ะไว้วางใจ้ ถ่งจ้ะฉลาดั่เท�าไร จ้ะไดั่้ปริญญาสัก ๑๐๐ อันั
ก็ไม�เป็นัประโยชินั์… (คัณะกรรมการชำาระประวัติศาสตร์ไทย์แลัะจัดพิมพ์เอกสาร
ทางประวัติศาสตร์แลัะโบราณคัด่, ๒๕๓๖ : ๒๓๑)
พระราชกรณ่ย์กิจท่�สำาคััญในการทำานุบำารุงผู้้้ม่คัวามร้้แลัะม่ศ่ลัสัตย์์ คัือ โปรดเกลั้าฯ ให้สถึาปนา
ราชบัณฑิิตย์สภาขึ�นเมื�อวันท่� ๑๙ เมษัาย์น พ.ศ. ๒๔๖๙ โดย์ทรงให้ “ประกาศตั�งราชบัณฑิิตย์์สภา”
(ราชกิจจานุเบกษัา, ๒๔๖๙ : ๑๐๒) ขึ�นอันเป็นการรวมงานในหอพระสมุดสำาหรับพระนคัร กรมศิลัปากร
แลัะหน้าท่�ของกรมราชบัณฑิิตตั�งเป็นราชบัณฑิิตย์สภา คัวามว่า
...ในัทำาเนัียบักระทรวงราชิการฝ่่ายพลเรือนัแต�โบัราณ มีกรมราชิบััณฑิิตย์
อย่�กรมหนั่�ง ซึ่่�งเปนัตำาแหนั�งสำาหรับัทรงตั�งผิ่้มีคีวามร่้ศาสตราคีมไว้รับัราชิการ
แต�หากราชิการในัหนั้าที�ไดั่้เปลี�ยนัแปลงมาโดั่ยลำาดั่ับั จ้นักลายเปนักรมนั้อย
ข่�นัอย่�ในักระทรวงธรรมการ มีหนั้าที�แต�สำาหรับัรักษีาพระไตรป่ฎก และบัริกรรม
ทำาการพิธีบัางอย�าง ทรงพระราชิดั่ำาริห์ว�าคีวรจ้ะฟ้�นัหนั้าที�กรมราชิบััณฑิิตย์ให้
ทำาการสำาคีัญข่�นัตามศักดั่ิ�แต�โบัราณ จ้่งทรงพระกรุณาโปรดั่เกล้าฯ ให้จ้ัดั่ตั�ง
ราชิบััณฑิิตย์สภาข่�นั...
เมื�อทรงพระกรุณาโปรดเกลั้าฯ ให้ตั�งราชบัณฑิิตย์สภาขึ�นแลั้ว จึงทรงพระกรุณาโปรดเกลั้าฯ
“ประกาศตั�งกรรมการราชิบััณฑิิตย์สภา” ขึ�นในวันเด่ย์วกัน กรรมการราชบัณฑิิตย์สภาท่�โปรดเกลั้าฯ
แต่งตั�งคัือพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระดำารงราชานุภาพ (ต่อมาคัือ สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ
