Page 89 - 46-1
P. 89
วารสารราชบััณฑิิตยสภา
ปีีที่่� ๔๖ ฉบัับัที่่� ๑ มกราคม-เมษายน ๒๕๖๔
นางสาวกนกวลีี ชููชูัยยะ 81
ได้ก่อการเปลั่�ย์นแปลังการปกคัรอง เพราะทรงเห็นแก่คัวามสงบเร่ย์บร้อย์ของบ้านเมืองแลัะประชาชน
ไม่ม่พระราชประสงคั์ท่�จะให้ม่การเส่ย์เลัือดเนื�อแลัะทำาให้บ้านเมืองเส่ย์หาย์ ทำาให้ทรงสลัะพระราชอำานาจ
แลัะเมื�อรัฐบาลักับพวกพ้องใช้วิธ่การซึ่ึ�งทรงเห็นว่าไม่ถึ้กต้องตามหลัักการของเสร่ภาพในตัวบุคัคัลัแลัะ
หลัักคัวามย์ุติธรรมท่�ทรงย์ึดถึือมาโดย์ตลัอด จึงม่พระราชหัตถึเลัขาสลัะราชสมบัติคัวามตอนหนึ�งว่า
“…ไม�สามารถที�จ้ะยินัยอมให้ผิ่้ใดั่คีณะใดั่ใชิ้วิธีการปกคีรองอย�างนัั�นัในันัามของข้าพเจ้้าต�อไปไดั่้ …”
(คัณะกรรมการชำาระประวัติศาสตร์ไทย์แลัะจัดพิมพ์เอกสารทางประวัติศาสตร์แลัะโบราณคัด่, ๒๕๓๖ :
๓๖๙) ม่ตัวอย์่างของการประพฤติธรรม ดังน่�
ประพฤติธรรมประการท่� ๒ คัือ “ทะนัุกบัำารุงซึ่่�งบัุทคีลผิ่้มีศีลสัจ้” การทรงทำานุบำารุงผู้้้ม่
ศ่ลัสัตย์์แลัะคัวามร้้เพื�อให้เป็นประโย์ชน์ต่อบ้านเมือง ในรัชสมัย์พระบาทสมเด็จพระปกเกลั้าเจ้าอย์้่หัว
จะเห็นตัวอย์่างได้จากพระราชดำารัสตอบฝ่่าย์หน้าในงานพระราชพิธ่บรมราชาภิเษักเมื�อวันท่� ๒๕
กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๔๖๘ คัวามว่า “บัรรดั่าท�านัผิ่้ไดั่้รับัราชิการมาแต�คีรั�งสมเดั่็จ้พระบัรมเชิษีฐาธิราชิ
ใคีรเคียอย่�ในัตำาแหนั�งงานัใดั่ ๆ จ้งรับัราชิการต�อไปในัตำาแหนั�งนัั�นั ๆ จ้ะไดั่้พร้อมกันัทำานัุบัำารุง
พระบัรมพุทธศาสนัาและแผิ�นัดั่ินัให้สมณพราหมณ์และประชิาราษีฎรอย่�เย็นัเป็นัสุขทั�วถ่งตลอดั่
พระราชิอาณาเขตต์” (คัณะกรรมการชำาระประวัติศาสตร์ไทย์แลัะจัดพิมพ์เอกสารทางประวัติศาสตร์
แลัะโบราณคัด่, ๒๕๓๖ : ๓๒) นอกจากน่�ม่พระราชดำารัสตอบพระสงฆ์์เมื�อเดือนตุลัาคัม พ.ศ. ๒๔๗๔
แสดงถึึงพระราชดำาริในการทำานุบำารุงผู้้้ม่ศึลัสัตย์์ ดังคัวามตอนหนึ�งว่า “…ข้าพระเจ้้าขอรับัมงคีลพรว�า
เป็นัคีำาสอนัคีำาเตือนัสติ ไดั่้เป็นักำาลังเพื�ออุปถัมภ์พระศาสนัา ไดั่้เป็นักำาลังเพื�อบัากบัั�นัทำาราชิกรณีย์กิตย์
ปกคีรองบัำารุงประชิานัิกรโดั่ยธรรมสมำ�าเสมอไป ขอพระสงฆ์์จ้งเป็นัพยานัในัสัตยปณิธานันัี�ดั่้วย เทอญ.”
(คัณะกรรมการชำาระประวัติศาสตร์ไทย์แลัะจัดพิมพ์เอกสารทางประวัติศาสตร์แลัะโบราณคัด่, ๒๕๓๖ :
๒๐๕)
พระบาทสมเด็จพระปกเกลั้าเจ้าอย์้่หัวทรงให้คัวามสำาคััญต่อผู้้้ม่คัวามร้้แต่ก็ทรงเน้นว่า ผู้้้ม่
คัวามร้้ต้องม่คัุณธรรมด้วย์แลัะต้องเห็นแก่ประชาชนเป็นหลััก เช่น พระบรมราโชวาทในพิธ่พระราชทาน
ปริญญาบัตรแก่นิสิตจุฬาลังกรณ์มหาวิทย์าลััย์ เมื�อวันท่� ๑๔ ม่นาคัม พ.ศ. ๒๔๗๔ คัวามว่า
…อยากจ้ะขอเตือนัพวกนัักเรียนัที�ไดั่้รับัปริญญาและประกาศนัียบััตรทั�งปวง
ว�า ปริญญาและประกาศนัียบััตรก็ดั่ีที�ไดั่้ไปนัั�นั พวกเจ้้าทั�งหลายไม�คีวรจ้ะนั่กว�าเป็นั
กุญแจ้ที�จ้ะไปไขลาภยศ หรือไขเอาทรัพย์สินัเงินัทองให้ลงมาจ้ากสวรรคี์ไดั่้
ประกาศนัียบััตรหรือปริญญาก็ดั่ี จ้ะมีราคีานัั�นัก็ดั่้วยเหตุ ๒-๓ ประการ ประการ
หนั่�งนัั�นั ถ้าวิชิาที�เราเรียนัไดั่้ปริญญาหรือประกาศนัียบััตรไป เป็นัสิ�งที�ต้องการ
