Page 274 - 46-1
P. 274
วารสารราชบััณฑิิตยสภา
ปีีที่่� ๔๖ ฉบัับัที่่� ๑ มกราคม-เมษายน ๒๕๖๔
266 พััฒนาการของงานภููมิิสถาปััตยกรรมิในพัระเมิรุมิาศจากยุคต้นสมิัยรัตนโกสินทร์ฯ
ภูาพัท่� ๒ พระเมรุบรรพตที�ประดีิษัฐานพระศพ สมเดี็จเจ้าฟ้าบรมวงศ์เธีอ เจ้าฟ้าจันทรมณฑลิ
โสภูณภูค้วดีี กรมหลิวงวิสุทธีิกระษััตริย์ ณ ท้องสนามหลิวง
ท่�มิา : สมุดีภูาพจดีหมายเหตุงานพระเมรุมาศแลิะงานพระเมรุในสมัยกรุงรัตนโกสินทร์, ๒๕๖๐ : ๑๒๙
๒. รูปแบบที�พระเมรุมาศแลิะปริมณฑลิปรับเปลิี�ยนโดียการลิดีทอนขนาดีแลิะส่วนรายลิะเอียดี
ของผังบริเวณมณฑลิพิธีีแลิะอาค้าร แต่องค้์ประกอบภููมิสถาปัตยกรรมยังค้งตามแบบเดีิม ไดี้แก่
พระเมรุมาศที�สร้างข่�นเพื�อพระราชพิธีีถวายพระเพลิิงพระบรมศพพระบาทสมเดี็จพระจุลิจอมเกลิ้า
เจ้าอยู่หัว ดี้วยมีพระราชปรารภูเกี�ยวกับเรื�องพระเมรุมาศไว้ว่า
แต่ก่อนัมา พระเจ้้าแผ่่นัดิินัสวรรคีตลง ก็ต้องปลูกเมรุใหญ่่ซึ่่�งคีนัไทยไม่เคียเห็นั
แล้วจ้ะนั่กเดิาไม่ถููกว่าใหญ่่โตเพียงใดิ เปลืองทั�งแรงคีนัเปลืองทั�งพระราชิทรัพย์
ถู้าจ้ะทำาในัเวลานัี�ก็ดิูไม่สมคีวรกับัการที�เปลี�ยนัแปลงของบั้านัเมือง ไม่เป็นัเกียรติยศิ
ยืนัยาวไปเท่าใดิ ไม่เป็นัประโยชินั์แก่คีนัทั�งปวง กลับัเป็นัคีวามเดิือดิร้อนั ถู้าเป็นัการ
ทำาศิพท่านัผู่้มีพระคีุณหรือผู่้มีบัรรดิาศิักดิิ�ใหญ่่อันัคีวรจ้ะไดิ้เป็นัเกียรติยศิ ฉัันัก็
ไม่อาจ้จ้ะลดิทอนัดิ้วยเกรงว่าคีนัจ้ะไม่เข้าใจ้ว่า เพราะผู่้นัั�นัประพฤติไม่ดิีอย่างหนั่�ง
อย่างใดิ จ้่งไม่ทำาการศิพให้สมเกียรติยศิซึ่่�งสมคีวรจ้ะไดิ้ แต่เมื�อถู่งตัวฉัันัแล้วฉัันัว่า
ไม่มีข้อขัดิข้องอันัใดิ เป็นัข้อคีำาที�ฉัันัพูดิไดิ้ถูนััดิ จ้่งขอให้ยกเลิกงานัพระเมรุใหญ่่
นัั�นัเสีย ปลูกแต่ที�เผ่าพอสมคีวรในัท้องสนัามหลวงแล้วแต่จ้ะเห็นัสมคีวรกันัต่อไป
(ค้ณะอนุกรรมการจัดีทำาจดีหมายเหตุแลิะจัดีพิมพ์หนังสือที�ระลิ่กพระราชพิธีีถวาย
พระเพลิิงพระบรมศพ งานพระเมรุมาศสมัยรัตนโกสินทร์, ๒๕๒๘ : ๒๑๑)