Page 258 - 46-1
P. 258
วารสารราชบััณฑิิตยสภา
ปีีที่่� ๔๖ ฉบัับัที่่� ๑ มกราคม-เมษายน ๒๕๖๔
250 วงปี่่�พาทย์์บรรเลงทำานอง “ตระ” ในมิิติเพ่�อสื่่�อนัย์การอัญเชิิญ
ภาพท่� ๒ ภาพเทพเจ้้า ๓ องค์ที�เรีีย์กว�า “ตรีีมูรีติ”
ท่�มิา : รีองศิาสตรีาจ้ารีย์์ ดรี.ณรีงค์ช้ัย์ ปี่ิฎกรีัช้ต์
๑.๑ ตระพระอิศวร
พรีะอิศิวรีเปี่็นเทพเจ้้าองค์หน่�งสถิตบนสวรีรีค์ที�เขาไกรีลาส พรีะองค์เสด็จ้มาย์ัง
โลกมนุษย์์ในทุกวันข่�น ๗ คำ�า เดือนย์ี�ของแต�ละปี่่ วันเสด็จ้กลับตรีงกับวันแรีม ๑ คำ�า เดือนย์ี� พรีะอิศิวรี
เมื�อเสด็จ้สู�มนุษย์โลกทรีงตีกลองเปี่็นจ้ังหวะ เสีย์งและจ้ังหวะของกลองที�ตีนั�นมีความไพเรีาะอย์�างย์ิ�ง
เมื�อทรีงตีกลองครีั�งใดโลกก็เคลื�อนไหวไปี่ตามจ้ังหวะแห�งกลองนั�น ในคัมภีรี์นาฏิย์เวทกล�าวว�า พรีะอิศิวรี
เปี่็นบดีแห�งฤๅษีทั�งหลาย์ มีความเปี่็นใหญ�เหนือพรีะฤๅษี ซึ่่�งศิิลปี่ินดนตรีี ศิิลปี่ินนาฏิศิิลปี่์ และศิิลปี่ิน
นักแสดงของไทย์นับถือพรีะฤๅษีว�าเปี่็นผูู้้ทรีงความรีู้ในศิิลปี่ะหรีือศิาสตรี์ต�าง ๆ พรีะอิศิวรีจ้่งเปี่็นครีู
ของฤๅษีมีความย์ิ�งใหญ�ด้วย์อำานาจ้ทั�งปี่วง เพรีาะเมื�อครีั�งที�ทรีงปี่รีะพฤติโย์คะได้บรีรีลุผู้ลสูงสุด ทรีงมี
นามว�าพิรีาพ (ดูองค์พรีะพิรีาพ) ปี่างแห�งพิรีาพหรีือวิรีาธีที�ศิิลปี่ินนับถือนี�เปี่็นอภิพลานุภาพและบารีมี
ผูู้้เคารีพย์�อมรีับไว้ด้วย์สรีรีพมิ�งมงคล ความเจ้รีิญ ศิิลปี่ินนับถือว�าพรีะอิศิวรีเปี่็นเทพเจ้้าแห�งศิิลปี่ะ
การีรี�าย์รีำา ปี่รีากฏิปี่างศิิวะนาฏิรีาช้ภาย์ในเทวาลัย์ที�เมืองจ้ิทรีัมพรีัม ปี่รีะเทศิอินเดีย์ มีท�ารีำาของพรีะอิศิวรี
แกะสลักไว้ การีปี่รีะกอบพิธีีไหว้ครีูมีเพลงบรีรีเลงอัญเช้ิญพรีะอิศิวรีมาสู�มณฑลพิธีี คือ ในด้านทำานอง
ของตรีะพรีะอิศิวรี เปี่็นเพลงหน้าพาทย์์ปี่รีะจ้ำาองค์พรีะอิศิวรี โครีงสรี้างของเพลงมีไม้เดิน ๘ ไม้
ไม้ลา ๔ ไม้ ออกด้วย์เพลงรีัวลาเดีย์ว ใช้้บรีรีเลงเพื�ออัญเช้ิญพรีะอิศิวรีมาสู�มณฑลพิธีีไหว้ครีู ทำานอง
เพลงนี�นาย์ทองดี ชู้สัตย์์ ศิิลปี่ินดนตรีีสำานักพาทย์โกศิลเปี่็นผูู้้ปี่รีะพันธี์
๑.๒ ตระพระศิวะเปี่ิดโลก
โครีงสรี้างของตรีะพรีะศิิวะเปี่ิดโลก มีไม้เดิน ๔ ไม้ ไม้ลา ๔ ไม้ ออกด้วย์เพลงรีัว
ลาเดีย์ว นาย์สำารีาญ เกิดผู้ล (ศิิลปี่ินแห�งช้าติ) ปี่รีะพันธี์ทำานองเมื�อ พ.ศิ. ๒๕๒๗ โดย์นำาทำานองเพลง