Page 260 - 46-1
P. 260
วารสารราชบััณฑิิตยสภา
ปีีที่่� ๔๖ ฉบัับัที่่� ๑ มกราคม-เมษายน ๒๕๖๔
252 วงปี่่�พาทย์์บรรเลงทำานอง “ตระ” ในมิิติเพ่�อสื่่�อนัย์การอัญเชิิญ
เกิดความอารีมณ์ย์ินดี สำาหรีับพรีะเวทนี�นับว�ามีความย์ากเกินสติปี่ัญญาของมนุษย์โลกจ้ักได้เรีีย์นรีู้กัน
ถือว�าเปี่็นศิาสตรี์ช้ั�นสูง เนื�อหาสารีะตลอดจ้นภาคปี่ฏิิบัติที�ต้องการีเข้าถ่งศิาสตรี์นี�มีความสลับซึ่ับซึ่้อน
พรีะเวทนี�พรีะพรีหมหลอมรีวมจ้ากองค์พรีะเวททั�ง ๔ ซึ่่�งเปี่็นอมตธีรีรีม ให้เปี่็นพรีะเวทที�ช้นทุกเพศิ
ทุกช้ั�นวรีรีณะสามารีถสดับซึ่่�งสุนทรีีย์รีสทั�งปี่วงได้ เพรีาะพรีะเวททั�ง ๔ เปี่็นพรีะเวทที�ห้ามช้นช้ั�น
วรีรีณะตำ�าสดับ ปี่รีะเด็นสำาคัญที�พรีะพรีหมทรีงกรีะทำานาฏิย์เวทโดย์การีบูรีณาการีจ้ากหลักการีและ
ทฤษฎีพรีะเวททั�ง ๔ คือ สังเครีาะห์คำาพูดคำาเจ้รีจ้าจ้ากคัมภีรี์ฤคเวท การีดำาเนินอากัปี่กิรีิย์าจ้ากคัมภีรี์
ย์ชุ้รีเวท การีเปี่ล�งเสีย์งและการีขับคลอทำานองจ้ากคัมภีรี์สามเวท (คนธีพฺพเวท) และมิติแห�งปี่รีาโมทย์า
ภิรีมย์์อันเปี่็นรีสหรีือคุณสมบัติแห�งสุนทรีีย์ะจ้ากคัมภีรี์อถรีฺวเวท โดย์รีวมคือ คำาพูด คำาเจ้รีจ้า อากัปี่กิรีิย์า
ดนตรีี และสุนทรีีย์รีส ดังโศิลกที� ๑๗ (แสง มนวิทูรี, ๒๕๑๑ : ๖) ว�า
“ช้คฺรีาห ปี่าฐฺฺย์มฺฤเควทาตฺสามโภฺย์ คีตเมว จ้ ย์ชุ้รีฺเวทาทภินย์านฺรีสา
นารีฺวณาทปี่ิ”
ตรีะพรีะพรีหมนี�ในการีปี่รีะกอบพิธีีไหว้ครีูโขนละครีเมื�อครีั�งรีัช้กาลที� ๔ ย์ังไม�มี
การีสรี้างศิีรีษะพรีะพรีหมเพื�อนำามาปี่รีะดิษฐ์านบนแท�นบูช้า จ้นกรีะทั�งในรีัช้สมัย์พรีะบาทสมเด็จ้
พรีะมงกุฎเกล้าเจ้้าอย์ู�หัว ทรีงพรีะกรีุณาโปี่รีดเกล้าฯ ให้สรี้างศิีรีษะครีูเทพเจ้้าองค์ต�าง ๆ อย์�างที�
เรีีย์กว�าหน้าครีู หน้าโขน หรีือหัวโขน นำาเข้าปี่รีะกอบพิธีีใน พ.ศิ. ๒๔๕๗ ในการีครีั�งนั�น นาย์ทองดี ชู้สัตย์์
ศิิลปี่ินดนตรีีสำานักพาทย์โกศิลเปี่็นผูู้้ปี่รีะพันธี์ทำานองตรีะพรีะพรีหม เพื�อใช้้บรีรีเลงปี่รีะกอบพิธีีไหว้ครีู
ดนตรีี
๑.๖ ตระลงสื่รงพระพรหมิ
เปี่็นเพลงหน้าพาทย์์ทำานองหน่�ง มีไม้กลอง ๘ ไม้ และไม้ลา ๔ ไม้ ออกด้วย์
เพลงรีัวลาเดีย์ว นาย์ทองดี ชู้สัตย์์ ศิิลปี่ินดนตรีีสำานักพาทย์โกศิลเปี่็นผูู้้ปี่รีะพันธี์ และได้ต�อเพลงนี�ให้
นักดนตรีีบ้านใหม�หางกรีะเบน อำาเภอบางบาล จ้ังหวัดพรีะนครีศิรีีอย์ุธีย์า สำานักดนตรีีบ้านใหม�หาง
กรีะเบนที�กล�าวนี�ภาย์หลังเปี่ลี�ย์นช้ื�อเปี่็นสำานักบ้านพาทย์รีัตน์ นำาตรีะลงสรีงพรีะพรีหมมาบรีรีเลง
สำาหรีับอัญเช้ิญพรีะพรีหม และใช้้บรีรีเลงปี่รีะกอบการีแสดงเรีื�องนารีาย์ณ์สิบปี่าง ตอนสังข์อสูรีสั�งให้
นางผู้ีเสื�อย์ักษ์ไปี่ลักคัมภีรี์พรีะเวทของพรีาหมณ์
๒. ศักติแห่งมิหาเทพ
๒.๑ ตระพระอุมิา
ตรีะพรีะอุมาเปี่็นเพลงหน้าพาทย์์ปี่รีะจ้ำาองค์พรีะอุมา พรีะอุมาเปี่็นช้าย์าของ
พรีะอิศิวรี เพลงนี�มีไม้เดินแบบเสมอ ๔ ไม้ ต�อด้วย์ไม้ลา ๔ ไม้ ออกด้วย์เพลงรีัวลาเดีย์ว ใช้้บรีรีเลง
