Page 212 - 45-3

วารสารราชบััณฑิิตยสภา
ปีีที่่� ๔๕ ฉบัับัที่่� ๓ กัันยายน-ธัันวาคม ๒๕๖๓
204 เพลงสำำ�เนีียงภ�ษ�ในีดนีตรีีไทยกัับกัุญแจเสำียงในีดนีตรีีตะวัันีตกั

จุ�กกุญแจุเสำียงที�แจุกแจุงข้�งต้นีพบุว่� เพลงไทยสำำ�เนีียงมอญและเพลงไทยสำำ�เนีียงพม่�

มีคว�มช่ัดิเจุนีในีก�รใช่้โหมดิไมเนีอร์ เพลงไทยสำำ�เนีียงแขกกึ�งหนีึ�งเป็นีโหมดิไมเนีอร์ สำ่วนีเพลงไทย
สำำ�เนีียงอ่�นี เช่่นี เพลงไทยสำำ�เนีียงล�ว สำำ�เนีียงเขมร สำำ�เนีียงญวนี สำำ�เนีียงจุีนี สำำ�เนีียงฝั่รั�ง รวมถ้ึง

เพลงไทยไม่ระบุุเพลงสำำ�เนีียงภ�ษ�หร่อเพลงไทยแท้ เก่อบุทั�งหมดิเป็นีโหมดิเมเจุอร์
ก�รพิจุ�รณ์�เร่�องกุญแจุเสำียง (key) หลังจุ�กเล่อกโหมดิเมเจุอร์หร่อไมเนีอร์ไดิ้แล้ว จุะกำ�หนีดิ

โนี้ตหลักหร่อทอนีิก (tonic) ซึ่ึ�งขึ�นีอย่่กับุระดิับุเสำียงสำ่งตำ��ที�ต้องก�ร เช่่นี ก�รตั�งสำ�ยของเคร่�องดินีตรี
ประเภทเคร่�องสำ�ย ซึ่ึ�งเป็นีอีกประเดิ็นีสำำ�คัญในีก�รสำร้�งสำรรค์ผลง�นีชุ่ดินีี� เสำียงทอนีิกใช่้ตัวอักษร

A, B, C, … เป็นีสำัญลักษณ์์ตัวโนี้ต อย่�งไรก็ต�ม ในีบุทคว�มบุทนีี�มุ่งประเดิ็นีเร่�องคว�มเกี�ยวข้องของ
สำำ�เนีียงภ�ษ�ในีเพลงไทยกับุก�รเล่อกใช่้โหมดิของดินีตรีตะวันีตกเพ่�อเป็นีฐ�นีในีก�รสำร้�งเสำียงประสำ�นี

กั�รีเลือกัใช้เสำียงโหมด

โหมดิ (mode) ในีเสำียงประสำ�นีดินีตรีตะวันีตกต�มระบุบุอเมริกันีมี ๒ ช่นีิดิ ไดิ้แก่ โหมดิ

เมเจุอร์ และโหมดิไมเนีอร์ ซึ่ึ�งเป็นีสำ่วนีหนีึ�งของกุญแจุเสำียง ดิังนีั�นีโหมดิในีเสำียงประสำ�นีจุึงหม�ยถ้ึง
เสำียงเมเจุอร์หร่อเสำียงไมเนีอร์ที�เป็นีหลักในีกุญแจุเสำียงต่�ง ๆ

กุญแจุเสำียงในีดินีตรีตะวันีตกประกอบุดิ้วยกุญแจุเสำียงเมเจุอร์ซึ่ึ�งมีโนี้ตในีบุันีไดิเสำียงเมเจุอร์
๗ ตัวเป็นีหลัก และกุญแจุเสำียงไมเนีอร์ซึ่ึ�งมีโนี้ตในีบุันีไดิเสำียงไมเนีอร์ ๗ ตัวเป็นีหลัก โดิยมีโครงสำร้�ง

ต่�งกันีระหว่�งบุันีไดิเสำียงเมเจุอร์กับุบุันีไดิเสำียงไมเนีอร์ ก�รเล่อกใช่้โหมดิเมเจุอร์หร่อโหมดิไมเนีอร์
มีวัตถุ้ประสำงค์เพ่�อสำร้�งเสำียงรวมให้มีหลักช่ัดิเจุนี แต่ไม่ไดิ้หม�ยคว�มว่�เม่�อเล่อกใช่้โหมดิใดิโหมดิหนีึ�ง

แล้วจุะต้องรักษ�เสำียงเช่่นีนีั�นีไปตลอดิเพลง ในีก�รว�งเสำียงประสำ�นีสำ�ม�รถ้แวะเวียนีไปยังโหมดิ
อีกโหมดิหนีึ�งไดิ้ช่ั�วคร�ว เพียงแต่จุะยังคงรักษ�โหมดิหลักไว้เป็นีหมุดิหม�ยสำำ�คัญ เม่�อกำ�หนีดิ

กุญแจุเสำียง C เมเจุอร์ นีั�นีหม�ยคว�มว่� โนี้ตสำำ�คัญที�เป็นีหลักค่อโนี้ต C สำ่วนีเสำียงโหมดิเป็นีเมเจุอร์
หร่อจุะไม่ใช่้คำ�ว่�โหมดิเลยก็ไดิ้เป็นีเสำียงเมเจุอร์ ในีระบุบุอเมริกันีนีิยมใช่้คำ�ว่� โหมดิ ในีคว�มหม�ยนีี�

เพ่�อให้เห็นีคว�มแตกต่�งของเสำียงเมเจุอร์และเสำียงไมเนีอร์
ก�รเรียบุเรียงบุทเพลงดิ้วยเสำียงประสำ�นีแบุบุแผนีของตะวันีตกต้องกำ�หนีดิกุญแจุเสำียงก่อนี

เป็นีเบุ่�องต้นี กุญแจุเสำียงมี ๒ สำ่วนี ไดิ้แก่ สำ่วนีที�แสำดิงทอนีิกหร่อโนี้ตสำำ�คัญที�เป็นีหลักของเพลง และ
สำ่วนีที�แสำดิงโหมดิ ค่อเสำียงเมเจุอร์หร่อเสำียงไมเนีอร์

ก�รเล่อกโหมดิเพ่�อว�งเสำียงประสำ�นีในีโนี้ตเรียบุเรียงสำำ�หรับุเปียโนีชุ่ดินีี� ไดิ้เล่อกโหมดิที�
เหม�ะสำมกับุก�รสำร้�งเสำียงประสำ�นีให้กับุทำ�นีองที�เป็นีโจุทย์ อย่�งไรก็ต�ม ในีโหมดิไมเนีอร์อ�จุมีเสำียง

19/1/2565 BE 08:54
_21-0851(198-208)10.indd 204 19/1/2565 BE 08:54
_21-0851(198-208)10.indd 204