Page 214 - 45-3
P. 214
วารสารราชบััณฑิิตยสภา
ปีีที่่� ๔๕ ฉบัับัที่่� ๓ กัันยายน-ธัันวาคม ๒๕๖๓
206 เพลงสำำ�เนีียงภ�ษ�ในีดนีตรีีไทยกัับกัุญแจเสำียงในีดนีตรีีตะวัันีตกั
ค�ดิเดิ�ไดิ้ว่�ตั�งใจุให้เป็นีเพลงไทยแท้ทั�ง ๒ เพลง สำำ�เนีียงที�ไดิ้จุ�กทั�ง ๒ เพลง จุะต่�งจุ�กนีกเข�ขะแมร์
(ขะแมร์ หม�ยถ้ึง เขมร) และเขมรพวงที�ระบุุคว�มเป็นีเขมรอย่�งไร รวมถ้ึงพร�หมณ์์ดิีดินีำ��เต้�ที�ระบุุ
คว�มเป็นีแขกพร�หมณ์์หร่อสำำ�เนีียงแขก
นีักประพันีธ์เพลงแห่งกรุงรัตนีโกสำินีทร์คนีสำำ�คัญอีกคนีหนีึ�ง ค่อ คร่มนีตรี ตร�โมท
(พ.ศิ. ๒๔๔๓-๒๕๓๘) แต่งเขมรปี�แก้ว มอญรำ�ดิ�บุ แขกต่อยหม้อ โดิยระบุุสำำ�เนีียงเขมร มอญ และ
แขกไว้อย่�งช่ัดิเจุนี ทั�ง ๓ บุทเพลงมีคว�มแตกต่�งกันีดิ้�นีโครงสำร้�งหร่อหลักก�รประพันีธ์อย่�งมี
นีัยสำำ�คัญหร่อไม่ หร่อเป็นีเพียงคว�มร่้สำึกดิ้�นีทำ�นีองและจุังหวะ ผ่้ที�สำ�ม�รถ้สำัมผัสำคว�มแตกต่�งนีี�
ไดิ้ต้องเป็นีผ่้มีประสำบุก�รณ์์ดิ้�นีดินีตรีไทย ไม่ว่�จุะเป็นีผ่้ฟั่งหร่อนีักดินีตรีก็ต�ม
เพลงที�ปีรีะพันีธุ์์โดยหลวังปีรีะดิษฐไพเรี�ะ (ศรี ศิลปีบรีรีเลง)
เพลงที�อย่่ในีชุ่ดินีี�มี ๕ เพลง ที�ประพันีธ์โดิยหลวงประดิิษฐไพเร�ะ (ศิร ศิิลปบุรรเลง) ไดิ้แก่
ปฐมดิุสำิต (E) ช่มแสำงทอง (A) นีกเข�ขะแมร์ (Bb) เขมรพวง (D) และพร�หมณ์์ดิีดินีำ��เต้� (G/Em)
จุะเห็นีไดิ้ว่� เพลงพร�หมณ์์ดิีดินีำ��เต้�ซึ่ึ�งมีสำำ�เนีียงแขกจุะมีเสำียงรวมเป็นีไมเนีอร์ แต่ช่่วงขึ�นีต้นีและ
ลงท้�ยผ่้ประพันีธ์ก็ยังใช่้เสำียงเมเจุอร์ สำ่วนีเพลงอ่�นีไม่ว่�จุะระบุุสำำ�เนีียงหร่อไม่ก็ต�ม ล้วนีอย่่ในีโหมดิ
เมเจุอร์ทั�งสำิ�นี แสำดิงว่�โดิยสำ่วนีตัวแล้วผ่้ประพันีธ์คงช่่�นีช่อบุเสำียงเมเจุอร์เหนี่อสำำ�เนีียงภ�ษ�ใดิ ๆ
เสำียงเมเจุอร์เป็นีเสำียงที�สำร้�งบุรรย�ก�ศิร่�นีรมย์ และเช่่�อว่�ฟั่งแล้วมีคว�มสำุขม�กกว่�เสำียง
ไมเนีอร์ เสำียงเพลงของหลวงประดิิษฐไพเร�ะ (ศิร ศิิลปบุรรเลง) ทรงพลังและสำง่�ง�ม บุนีพ่�นีฐ�นีของ
เสำียงเมเจุอร์เป็นีหลักโดิยมีบุ�งช่่วงย้�ยโหมดิเป็นีไมเนีอร์เพ่�ออรรถ้รสำที�แตกต่�ง ดิังนีี�
๑. ปฐมดิุสำิต (E) ทำ�นีองเพลงนีี�เป็นีเสำียงเมเจุอร์ทั�งเพลง ตั�งแต่ประโยคแรกจุนีถ้ึงประโยค
สำุดิท้�ยไดิ้เล่อกกุญแจุเสำียง E เมเจุอร์เป็นีหลัก เคเดินีซึ่์ที�ปร�กฏิในีบุทเรียบุเรียงก็ล้วนีเป็นีเคเดินีซึ่์
ในีกุญแจุเสำียง E เมเจุอร์
๒. ช่มแสำงทอง (A) มีเสำียงเป็นีเมเจุอร์ทั�งเพลง จุบุดิ้วยดิอมินีันีต์ E แต่อันีที�จุริงเพลงจุบุดิ้วย
ทอนีิก สำ่วนีห�งเพลงที�เพิ�มเข้�ม�เท่�นีั�นีที�นีำ�ไปสำ่่ก�รจุบุดิ้วยดิอมินีันีต์
๓. นีกเข�ขะแมร์ (Bb) ทั�งเพลงเป็นีเสำียงเมเจุอร์ แต่แทรกดิ้วยเสำียงไมเนีอร์บุ่อยครั�ง จุบุดิ้วย
ดิอมินีันีต์ F ซึ่ึ�งเป็นีสำ่วนีห�งเพลงเช่่นีเดิียวกับุช่มแสำงทอง กล่�วค่อ เพลงเริ�มและจุบุดิ้วยทอนีิก
แต่สำ่วนีห�งเพลงนีำ�ไปสำ่่ก�รจุบุดิ้วยดิอมินีันีต์
๔. เขมรพวง (D) เพลงนีี�ตั�งแต่ต้นีจุนีจุบุเป็นีเสำียงเมเจุอร์ ไดิ้เล่อกใช่้กุญแจุเสำียง D เมเจุอร์
เป็นีหลัก โดิยแทรกเสำียงไมเนีอร์ระหว่�งท�งหล�ยครั�งเพ่�อคว�มแตกต่�ง แต่เสำียงจุบุในีแต่ละท่อนี
19/1/2565 BE 08:54
_21-0851(198-208)10.indd 206 19/1/2565 BE 08:54
_21-0851(198-208)10.indd 206