Page 169 - 45-3

วารสารราชบััณฑิิตยสภา
ปีีที่่� ๔๕ ฉบัับัที่่� ๓ กัันยายน-ธัันวาคม ๒๕๖๓

รองศาสตราจารย์์ นพ.ณััฐชััย์ ศรีสวััสดิ์์� 161

ที่ี�มีรายได�ป็านกลัางระดับบน (upper middle income) ตั�งแต่ พ.ศ. ๒๕๕๔ ป็ระเที่ศไที่ยตั�งอย้่ใน

ที่วีป็เอเช่ียที่ี�มีป็ระช่ากรแลัะคัวามหลัากหลัายมากที่ี�สำุดในโลัก ซัึ�งไม่จำากัดเฉีพาะภ้มิศาสำตร์สำภาพ
ภ้มิอากาศ แลัะเผู้่าพันธุ์มนุษย์ แต่ยังรวมถึงการศึกษา วัฒนธรรม สำถานภาพที่างเศรษฐกิจแลัะสำังคัม

แลัะโคัรงสำร�างพื�นฐานที่างการแพที่ย์ รายงานจากการศึกษาขนาดใหญ่ในสำาธารณ์รัฐป็ระช่าช่นจีน
ในร้ป็แบบ nationwide crossectional study พบว่า มีการวินิจฉีัยภาวะไตวายเฉีียบพลัันที่ี�ตำ�ากว่า

คัวามเป็็นจริงถึงร�อยลัะ ๗๔.๒ มีคัวามลั่าช่�าในการสำ่งต่อผู้้�ป็่วยไป็พบแพที่ย์โรคัไตถึงร�อยลัะ ๒๑.๔
แลัะมีเพียงร�อยลัะ ๕๙.๓ ของผู้้�ป็่วยที่ี�มีข�อบ่งช่ี�ในการบำาบัดที่ดแที่นไต แลัะได�รับการบำาบัดที่ดแที่นไต

สำามารถแบ่งป็ัจจัยที่ี�มีผู้ลัต่อการวินิจฉีัยภาวะไตวายเฉีียบพลัันได�เป็็น ๕ ป็ัจจัย ดังภาพที่ี� ๒

Environment Socioeconomic Process of care
- Tropical climates - Limited health care access - Shortage health care providers
- Poor sanitations - Limited health care budget (physicians, nurses)
- Poor water quality - Health beliefs - Lack of standardization of
- Natural disasters: flooding, Test: serum creatinine
earthquakes - Limited health care technology:
- Variation of geology: ultrasound, imaging, point of care testing
Acute Kidney Injury in Thailand
high altitudes, island - Lack of standard check lists/
- Inadequate control of vectors (mosquitoes) protocol, clinical practice guideline

Exposure Inherent
- Tropical infections:
- Variation in race
Malaria/dengue/leptospirosis
- Multiple comorbidities:
- Toxin: snake bites
DM, hypertension,
(Russel vipers), bee stings, etc.
dyslipidemia
- Dehydration: diarrhea
- Maternal/fetal complications
- Herbal use

- NSAIDs
ภาพที� ๒ แสำดงมิติต่าง ๆ ของป็ัญหาในการด้แลัผู้้�ป็่วยภาวะไตวายเฉีียบพลัันในป็ระเที่ศไที่ย
๑. ปัจจัยทางส์�งแวดิ์ลั้อมื่ (environmental factor)

ป็ระเที่ศไที่ยตั�งอย้่ในภ้มิภาคัเอเช่ียตะวันออกเฉีียงใต�ซัึ�งอย้่ในเขตร�อนช่ื�น มีคัวาม
หลัากหลัายของเช่ื�อช่าติ การติดเช่ื�อในเขตร�อนหลัายแห่งที่ี�ก่อให�เกิดภาวะไตวายเฉีียบพลัันมีคัวาม

เกี�ยวพันกับคัวามยากจน การขาดแคัลันนำ�าแลัะการสำุขาภิบาลั แลัะสำภาพที่ี�อย้่อาศัยที่ี�ไม่ดี ภาวะ
ฝนตกหนักหรือนำ�าที่่วมมีคัวามสำัมพันธ์กับการระบาดของโรคัเลัป็โตสำไป็โรซัิสำ (Leptospirosis) หนึ�งใน

_21-0851(154-171)8.indd 161
19/1/2565 BE 08:54
_21-0851(154-171)8.indd 161 19/1/2565 BE 08:54