Page 171 - 45-3

วารสารราชบััณฑิิตยสภา
ปีีที่่� ๔๕ ฉบัับัที่่� ๓ กัันยายน-ธัันวาคม ๒๕๖๓

รองศาสตราจารย์์ นพ.ณััฐชััย์ ศรีสวััสดิ์์� 163

นอกจากจะขาดแคัลันแพที่ย์โรคัไตแลั�ว การกระจายตัวของแพที่ย์โรคัไตในแต่ลัะ

ภ้มิภาคัยังไม่เที่่ากัน แพที่ย์โรคัไตสำ่วนใหญ่ที่ำางานในจังหวัดขนาดใหญ่หรือในโรงพยาบาลัในภ้มิภาคั
เช่่น จำานวนแพที่ย์โรคัไตในกรุงเที่พมหานคัรมีป็ระมาณ์ ๒๕ คันต่อป็ระช่ากร ๑๐๐,๐๐๐ คัน

ในขณ์ะที่ี�สำ่วนภ้มิภาคัของป็ระเที่ศมีจำานวนแพที่ย์โรคัไตเฉีลัี�ยเพียง ๑๒ คันต่อป็ระช่ากร ๑๐๐,๐๐๐ คัน
คัวามขาดแคัลันของแพที่ย์โรคัไตในโรงพยาบาลัต่างจังหวัดร่วมกับป็ริมาณ์งานที่ี�ลั�นมือเกินไป็ ที่ำาให�

แพที่ย์เวช่บำาบัดที่ั�วไป็แลัะอายุรแพที่ย์ที่ั�วไป็จำาเป็็นต�องเข�ามามีบที่บาที่ในการด้แลัผู้้�ป็่วยไตวายเฉีียบพลััน
ในป็ระเที่ศไที่ยเป็็นอย่างมาก

๔. ปัจจัยเสี�ยงเฉีพาะ (exposure factor)
โรคัติดเช่ื�อในเขตร�อนเป็็นหนึ�งในสำาเหตุสำำาคััญของภาวะไตวายเฉีียบพลััน (Chugh

et al., 1989 : 1117; Jayakumar et al., 2006 : 405) สำาเหตุหลัักของโรคัติดเช่ื�อในเขตร�อนที่ี�ที่ำาให�เกิด
ภาวะไตวายเฉีียบพลััน ได�แก่ โรคัติดเช่ื�อเลัป็โตสำไป็โรซัิสำ โรคัมาลัาเรีย (Malaria) แลัะโรคัติดเช่ื�อไวรัสำ

เดงกี (Dengue virus) โดยป็ระเที่ศไที่ยมีอัตราการติดเช่ื�อโรคัเลัป็โตสำไป็โรซัิสำอย้่ในอันดับที่ี� ๗ ของโลัก
แลัะมีถึง ๖ จังหวัดที่ี�ติดอันดับเมืองที่ี�มีอัตราการติดเช่ื�อเลัป็โตสำไป็โรซัิสำสำ้งสำุดของโรคั (Pappas, 2008:

351) พบอัตราการเกิดภาวะไตวายเฉีียบพลัันในบางรายงานสำ้งถึงร�อยลัะ ๘๔ ในโรคัเลัป็โตสำไป็โรซัิสำ
(Daher Ede F. et al., 2001 : 400; Silva Junior GB et al., 2011 : 269; S.V., 1968 : 656)

โรคัไข�มาลัาเรียนับเป็็นโรคัติดเช่ื�อที่ี�สำำาคััญที่ี�ก่อให�เกิดภาวะไตวายเฉีียบพลััน ป็ัจจุบัน
มีสำายพันธุ์ที่ี�ก่อโรคัในคันที่ั�งหมด ๕ สำายพันธุ์ ได�แก่ Plasmodium vivax, Plasmodium

falciparum, Plasmodium malariae, Plasmodium ovale แลัะ Plasmodium knowlesi
ในช่่วง ๑๕ ป็ีที่ี�ผู้่านมาแนวโน�มผู้้�ป็่วยโรคัไข�มาลัาเรียมีแนวโน�มลัดลัง ซัึ�งสำอดคัลั�องกับภาพรวม

ในระดับโลัก (global) คัาดว่าจำานวนผู้้�ป็่วยไข�มาลัาเรียจะลัดลังจาก ๒๖๒ ลั�านคันใน พ.ศ. ๒๕๔๓
เป็็น ๒๑๔ ลั�านคันใน พ.ศ. ๒๕๕๘ คัือลัดลังป็ระมาณ์ร�อยลัะ ๒๐ ขณ์ะที่ี�จำานวนผู้้�เสำียช่ีวิตจะลัดลัง

จาก ๘๓๙,๐๐๐ คัน เป็็น ๔๓๘,๐๐๐ คัน (ป็ระมาณ์ร�อยลัะ ๕๐ ในผู้้�เสำียช่ีวิต) อุบัติการณ์์ของการเกิด
ภาวะไตวายเฉีียบพลัันในผู้้�ป็่วยโรคัไข�มาลัาเรียมีคั่าตั�งแต่ร�อยลัะ ๐.๕-๓๐ ขึ�นอย้่กับกลัุ่มคันไข�

แลัะเกณ์ฑ์์ที่ี�ใช่�ในการวินิจฉีัยภาวะไตวายเฉีียบพลััน (Brabin et al., 2001 : 1; Burdmann et al.,
2017 : 1033; Kute et al., 2012 : 842; Silva et al., 2017 : e53; Sitprija et al., 1967 : 188;

Sitprija et al., 1977 : 277)
โรคัติดเช่ื�อไวรัสำเดงกีเป็็นอีกโรคัที่ี�พบได�บ่อยในป็ระเที่ศไที่ยรวมถึงป็ระเที่ศเขตร�อน

มีป็ระช่ากรถึงป็ระมาณ์ ๑ ใน ๓ ของโลักที่ี�มีคัวามเสำี�ยงต่อการติดเช่ื�อไวรัสำเดงกี อัตราการติดเช่ื�อ

19/1/2565 BE 08:54
_21-0851(154-171)8.indd 163 19/1/2565 BE 08:54
_21-0851(154-171)8.indd 163