Page 254 - 45 2

วารสารราชบััณฑิิตยสภา
ปีีที่่� ๔๕ ฉบัับัที่่� ๒ พฤษภาคม-สิิงหาคม ๒๕๖๓
244 วิิจััยการแสดง : สร้างสรรค์์งานวิิจััยในสาขาศิิลปะการแสดงไทยร่วิมสมัย

หนี้ังส่อทั�ง ๒ เล�มทำาให�ผ้�นี้ิพนี้ธ์์เห็นี้ความสำาคัญ่ข้องการุทำาความเข้�าใจศิลป็ะ-วัฒนี้ธ์รุรุม

ท้�อย้�ใกล�ชิด้รุอบตั้ัวเรุา ศิลป็ะในี้ชุมชนี้ไทยท้�หลากหลายเป็็นี้ภู้มิป็ัญ่ญ่า เป็็นี้ความรุ้� เป็็นี้ป็รุะวัตั้ิข้อง

ชาตั้ิพันี้ธ์ุ์ ท้�ผ้กพันี้ สัมพันี้ธ์์กับชุมชนี้ เป็็นี้สิ�งท้�กำาหนี้ด้ทัศนี้คตั้ิ มุมมอง รุสนี้ิยม ศรุัทธ์า และเป็็นี้

พ่�นี้ฐานี้ในี้การุเข้�าใจตั้นี้ กาย-ใจ และความรุ้�ส่กนี้่กคิด้ข้องผ้�คนี้ หนี้ังส่อ เส้นัทางสืบัสานั ทำาให�เข้�าใจ

รุะบบคิด้ท้�ให�ความสำาคัญ่แก�ภู้มิป็ัญ่ญ่า ความทรุะนี้งในี้ภู้มิรุ้� ในี้ศิลป็ะท้�สั�งสมในี้เนี้่�อในี้ตั้ัวข้อง
ศิลป็ินี้ เม่�ออ�านี้หนี้ังส่อเล�มนี้้� ก็จะเข้�าใจครุ้นี้ิก และเป็ิด้หนี้ทางในี้การุทำาความเข้�าใจศิลป็ินี้ โฮงเฮ้ยนี้

ส่บสานี้ภู้มิป็ัญ่ญ่าท้�เป็็นี้ศ้นี้ย์ศิลป็วัฒนี้ธ์รุรุม ท้�สรุ�างเครุ่อข้�ายกับครุ้ชาวบ�านี้ท้�เป็็นี้เจ�าข้องภู้มิรุ้�

ศิลป็ะล�านี้นี้า การุส่บสานี้ท้�ไม�เรุ�งรุ�อนี้เป็็นี้การุเรุ้ยนี้เพ่�อรุ้� เพ่�อฝ่ึกฝ่นี้จนี้ม้ทักษะ ม้ความพากเพ้ยรุ
และความรุักพรุ�อมจะไป็ตั้�อ เป็็นี้ภู้มิรุ้�ท้�เป็็นี้ภู้มิป็ัญ่ญ่า ผ้กพันี้กับรุากเหง�าและอัตั้ลักษณ์

ในี้หนี้ังส่อ นัิเวิศิทางวิัฒนัธรรม (The Ecology of Culture) โฮลเด้็นี้ได้�เสนี้อแนี้วคิด้

ให�มองวัฒนี้ธ์รุรุมอย�างเป็็นี้รุะบบนี้ิเวศ จ่งจะเข้�าใจถ่งบทบาทข้องผ้�ทำางานี้ท้�เก้�ยวข้�องกับศิลป็ะ-

วัฒนี้ธ์รุรุมว�าล�วนี้สัมพันี้ธ์์กันี้ มนีุ้ษย์ทุกวัฒนี้ธ์รุรุมม้ความเท�าเท้ยมกันี้ ไม�ม้ชั�นี้วรุรุณะ เรุาเป็็นี้

ส�วนี้หนี้่�งข้องวัฒนี้ธ์รุรุม และวัฒนี้ธ์รุรุมหล�อหลอมตั้ัวเรุา แตั้�ตั้ัวเรุาก็ม้ส�วนี้ในี้การุสรุ�างวัฒนี้ธ์รุรุมด้�วย
โฮลเด้็นี้มองวัฒนี้ธ์รุรุมเป็็นี้วงจรุสรุ�างสรุรุค์ ค่อ

๑. เกิด้วัฒนี้ธ์รุรุมใหม�จากความรุ้�ในี้อด้้ตั้ นี้ำามาสรุ�างสรุรุค์ใหม� สิ�งนี้ั�นี้ได้�รุับการุยอมรุับ

แล�วก็จะกลายเป็็นี้อด้้ตั้ท้�นี้ำาไป็ส้�การุสรุ�างสรุรุค์ใหม�
๒. ค�นี้หาส่บเสาะโครุงข้�าย-เครุ่อข้�ายป็รุะสานี้ตั้ิด้ตั้�อ ทั�งท้�เป็็นี้เครุ่อข้�ายแบบท�องถิ�นี้และ

ท้�เป็็นี้รุ้ป็แบบศิลป็ะ เพ่�อย่นี้ยันี้ความแข้็งแรุงและความสามารุถสรุ�างผลผลิตั้ท้�ยังกรุะทำาอย้�

โฮลเด้็นี้มองเห็นี้ผ้�คนี้ท้�ป็ฏิิบัตั้ิงานี้เก้�ยวกับวัฒนี้ธ์รุรุมท้�ม้อย้� ๔ ลักษณะ ค่อ

๑. ผ้�ด้้แลรุักษา (guardian) ผ้�ส่บสานี้วัฒนี้ธ์รุรุมในี้อด้้ตั้

๒. พ่�นี้ท้� (platforms) ท้�เป็็นี้ทั�งสถานี้ท้�และช�องทางในี้การุสรุ�างสรุรุค์วัฒนี้ธ์รุรุมข้องป็ัจจุบันี้
๓. ผ้�ป็รุะสานี้เช่�อมโยง (connectors) ผ้�ทำาให�เกิด้กิจกรุรุมและรุวบรุวมส�วนี้ตั้�าง ๆ ในี้รุะบบ

ให�มารุ�วมม่อกันี้

๔. ผ้�ไม�ม้สังกัด้แนี้�นี้อนี้ (nomads) หมายถ่ง ทุกคนี้ท้�เป็็นี้ศิลป็ินี้-ผ้�เช่�อมโยง และบางครุั�ง
เป็็นี้ผ้�ชม ท้�ทำางานี้รุ�วมกันี้กับบุคลากรุในี้พ่�นี้ท้�ตั้�าง ๆ (Holden, 2015 : 29-35)