Page 85 - Journal451
P. 85
วารสารราชบััณฑิิตยสภา
ปีีที่่� ๔๕ ฉบัับัที่่� ๑ มกราคม-เมษายน ๒๕๖๓
ศาสตราจารย์์ ดร.ภััทรพร สิริกาญจน 73
มัชุฌิิมาปฏิปที่าหรือที่างสำายกลางให้เป็น้หลักประพื่ฤติปฏิบัติของประชุาชุน้ทีุ่กระดับ แน้วคืิดแบบ
เศัรษฐกิจัพื่อเพื่่ยงน้่�จั่งเป็น้แน้วคืิดแบบองคื์รวมของที่างสำายกลางกับคืวามพื่อใจัซึ่่�งประยุกต์ได้กับ
คืวามประพื่ฤติของผู้้้ที่่�เป็น้สำมาชุิกใน้คืรอบคืรัว ใน้ชุุมชุน้ และใน้ประเที่ศัชุาติ เมื�อเราม่คืวามพื่อเพื่่ยง
เราก็จัะสำามารถพื่่�งตน้เองได้ ที่ำาให้เราม่ฐาน้ะที่างเศัรษฐกิจัที่่�มั�น้คืงยิ�งข่�น้ และด้วยเหตุน้่� เราจั่งม่
คืวามสำุขที่่�ยั�งยืน้ กล่าวคืือ
๑) คืวามสำุขจัากการคืรอบคืรองที่รัพื่ย์ซึ่่�งเกิดจัากคืวามพื่ากเพื่่ยรและคืวามประพื่ฤติที่่�ด่งาม
ของเราเอง
๒) คืวามสำุขจัากการใชุ้จั่ายที่รัพื่ย์เพื่ื�อตน้เองและคืรอบคืรัวตลอดจัน้ผู้้้ยากไร้ใน้สำังคืม
๓) คืวามสำุขจัากการปลอดหน้่�
๔) คืวามสำุขจัากการประพื่ฤติตน้อย่างขาวสำะอาด ไร้มลที่ิน้ (พื่ระไตรปิฎกภิาษาไที่ย ฉบับ
มหาจัุฬาลงกรณราชุวิที่ยาลัย เล่มที่่� ๒๑, ๒๕๓๙ : ๑๐๕-๑๐๖)
การที่ำาหน้้าที่่�และการม่คืวามเมตตากรุณาเป็น้คืุณธรรมสำำาคืัญของมนุ้ษย์ทีุ่กคืน้เพื่ราะเป็น้
ฐาน้ให้เกิดการพื่ัฒน้าและการปฏิบัติธรรมขั�น้สำ้งมากข่�น้ต่อไป การสำำาน้่กใน้หน้้าที่่�และคืวามเมตตากรุณา
ที่ำาให้ทีุ่กชุ่วิตสำามารถอย้่ร่วมกัน้ได้อย่างม่คืวามสำุข
ธรรมาภิิบาลกับการแก้ปัญหาของสังคมไทำย์
ใน้ประเที่ศัไที่ย ผู้้้ปกคืรองสำ้งสำุดคืือพื่ระมหากษัตริย์ พื่ระองคื์ที่รงมอบอำาน้าจัใน้การบริหาร
จััดการประเที่ศัผู้่าน้รัฐธรรมน้้ญให้แก่รัฐบาลและสำภิาผู้้้แที่น้ราษฎร เมื�อพื่ระมหากษัตริย์เสำด็จัข่�น้
คืรองราชุย์ พื่ระองคื์ก็ม่พื่ระบรมราชุโองการรับปฏิบัติหน้้าที่่�ใน้การปกคืรองประเที่ศัและประชุาชุน้
โดยธรรม ธรรมใน้ที่่�น้่�คืือ ที่ศัพื่ิธราชุธรรม ดังจัะเห็น้ได้จัากพื่ระปฐมบรมราชุโองการที่่�ที่รงประกาศัว่า
“เราจัะคืรองแผู้่น้ดิน้โดยธรรม เพื่ื�อประโยชุน้์สำุขแห่งมหาชุน้ชุาวสำยาม” สำมเด็จัพื่ระญาณสำังวร
(เจัริญ สำุวฑ์ฺฒโน้) สำมเด็จัพื่ระสำังฆราชุองคื์ที่่� ๑๙ ของประเที่ศัไที่ย ได้ที่รงอธิบายว่า
พระมหากษัตริย์มีธรรมที�พ่งป็ฏิบััติในัฐิานัะเป็็นัพระมหากษัตริย์ตามที�พระ-
พุทธเจ้าทรงแสด้งไว้ หรือตามที�พระพุทธศาสนัาแสด้งไว้คีือ ทศพิธราชิธรรม... เมื�อ
เป็็นัพระมหากษัตริย์ก็ทรงมีหนั้าที�เป็็นัพระมหากษัตริย์ผู้ป็กคีรองป็ระชิาชินั
ให้มีคีวามสุขโด้ยธรรมตามที�ได้้มีพระป็ฐิมบัรมราชิโองการไว้ว่า จะป็กคีรอง
โด้ยธรรม ก็คีือทศพิธราชิธรรมนัี�เอง เพราะฉะนัั�นั จ่งเป็็นัธรรมคีือ คีวามด้ี
