Page 84 - Journal451
P. 84
วารสารราชบััณฑิิตยสภา
ปีีที่่� ๔๕ ฉบัับัที่่� ๑ มกราคม-เมษายน ๒๕๖๓
72 ธรรมาภิิบาลในศาสตร์พระราชา : การทำำาหน้าทำ่�กับความเมตตากรุณา
น้อกจัากน้่�ยังที่รงขอให้ชุาวไที่ยม่คืวามเมตตากรุณาต่อกัน้โดยการใชุ้ชุ่วิตตามหลักเศัรษฐกิจั
พื่อเพื่่ยง ด้วยวิถ่ชุ่วิตดังกล่าว คืน้เราจัะม่คืวามเห็น้แก่ตัวน้้อยลงและเห็น้แก่ผู้้้อื�น้มากข่�น้ เมื�อเราร้้ว่า
เราพื่อเพื่่ยงแล้ว เราก็จัะไม่ต้องการมากไปกว่าน้ั�น้ เราจัะไม่เอาเปร่ยบผู้้้อื�น้ คืวามร้้ใน้เรื�องคืวามพื่อเพื่่ยง
จั่งจัำาเป็น้ต่อการสำร้างเสำริมคืวามเมตตากรุณาต่อผู้้้อื�น้ ตามที่่�ม่พื่ระราชุดำารัสำว่า
คีนัเราถ้้าพอในัคีวามต้องการ ก็มีคีวามโลภนั้อย เมื�อมีคีวามโลภนั้อย ก็เบัียด้
เบัียนัคีนัอื�นันั้อย ถ้้าทุกป็ระเทศมีคีวามคีิด้อันันัี�ไม่ใชิ่เศรษฐิกิจ มีคีวามคีิด้ว่า
ทำาอะไรต้องพอเพียง หมายคีวามว่า พอป็ระมาณ ไม่สุด้โต่ง ไม่โลภอย่างมาก
คีนัเราก็อยู่เป็็นัสุข พอเพียงนัี�อาจจะมีมาก อาจจะของหรูหราก็ได้้ แต่ว่าต้อง
ไม่ไป็เบัียด้เบัียนัคีนัอื�นั ต้องให้พอป็ระมาณตามอัตภาพ พูด้จาก็พอเพียง ทำา
อะไรก็พอเพียง ป็ฏิบััติตนัก็พอเพียง (พื่ระบาที่สำมเด็จัพื่ระปรมิน้ที่รมหาภิ้มิพื่ล
อดุลยเดชุ, ๒๕๕๒ : ๒๖)
คืุณธรรมเรื�อง “การที่ำาหน้้าที่่�” และ “คืวามเมตตากรุณา” จัะบรรลุผู้ลใน้ภิาคืปฏิบัติได้อย่าง
เต็มที่่�ด้วยการน้ำาที่างของปัญญา การบรรลุผู้ลน้่�หมายถ่งการบรรลุผู้ลที่างใจัเป็น้หลัก เชุ่น้ ที่ำาให้ม่
คืวามสำุขและคืวามเบิกบาน้ใจั สำ่วน้การบรรลุผู้ลที่างวัตถุถือเป็น้เรื�องรอง เชุ่น้ คืวามมั�งคืั�งรำ�ารวยและ
คืวามม่เก่ยรติยศัชุื�อเสำ่ยงใน้สำังคืม
พื่ระบาที่สำมเด็จัพื่ระมหาภิ้มิพื่ลอดุลยเดชุมหาราชุ บรมน้าถบพื่ิตร ที่รงปฏิบัติพื่ระราชุกรณ่ยกิจั
น้าน้ัปการใน้เรื�องเศัรษฐกิจัพื่อเพื่่ยง ที่ฤษฎ่เรื�องเศัรษฐกิจัพื่อเพื่่ยงอิงคืำาสำอน้ที่างพื่ระพืุ่ที่ธศัาสำน้า
เรื�องการพื่่�งตน้เองและการดำาเน้ิน้ชุ่วิตแบบที่างสำายกลาง จัุดเริ�มต้น้ของที่ฤษฎ่น้่�เกิดจัากการที่่�
พื่ระองคื์ม่พื่ระราชุประสำงคื์ที่่�จัะแก้ปัญหาเรื�องคืวามยากจัน้ จัริยธรรมของสำังคืม และสำิ�งแวดล้อม
ใน้ประเที่ศัไที่ย เมื�อ พื่.ศั. ๒๕๑๗ ม่พื่ระราชุกระแสำรับสำั�งเน้ื�องใน้งาน้พื่ระราชุพื่ิธ่พื่ระราชุที่าน้
ปริญญาบัตรแก่น้ิสำิตมหาวิที่ยาลัยเกษตรศัาสำตร์ พื่ระองคื์ที่รงเน้้น้ว่า การพื่ัฒน้าประเที่ศัต้องเป็น้ไป
ตามลำาดับขั�น้ตอน้ ขั�น้แรกจัะต้องแน้ะน้ำาประชุาชุน้ให้ร้้จัักวิธ่การปฏิบัติแบบพื่อเพื่่ยงใน้การใชุ้ชุ่วิต
อย่างประหยัดและบริหารจััดการที่รัพื่ย์สำิน้และรายได้อย่างเหมาะสำม หลังจัากน้ั�น้จั่งฝ่ึกฝ่น้ให้
ประชุาชุน้สำามารถประกอบอาชุ่พื่การงาน้จัน้ม่รายได้งอกงามและประสำบคืวามสำำาเร็จัใน้การดำารง
ชุ่วิตร่วมกับผู้้้อื�น้ใน้สำังคืม แน้วคืิดและวิธ่ปฏิบัติแบบเศัรษฐกิจัพื่อเพื่่ยงที่ำาให้ผู้้้ปฏิบัติสำามารถพื่่�งพื่า
ตน้เองได้ เมื�อบุคืคืลม่คืวามมั�น้คืงที่างเศัรษฐกิจัแล้วก็จัะสำามารถม่ชุ่วิตร่วมกัน้ผู้้้อื�น้ได้อย่างมั�น้คืง
และเกื�อก้ลผู้้้อื�น้ได้ต่อไป วิธ่การแบบเศัรษฐกิจัพื่อเพื่่ยงเป็น้วิถ่ชุ่วิตแบบชุาวพืุ่ที่ธซึ่่�งสำ่งเสำริมหลัก