Page 78 - Journal451
P. 78
วารสารราชบััณฑิิตยสภา
ปีีที่่� ๔๕ ฉบัับัที่่� ๑ มกราคม-เมษายน ๒๕๖๓
66 ธรรมาภิิบาลในศาสตร์พระราชา : การทำำาหน้าทำ่�กับความเมตตากรุณา
เบน้ที่ัมก็คืือ จัอห์น้ สำจัวร์ต มิลล์ (John Stuart Mill คื.ศั. ๑๘๐๖-๑๘๗๓) มิลล์เป็น้น้ักปรัชุญาชุาว
อังกฤษและเป็น้บุตรของเจัมสำ์ มิลล์ (James Mill คื.ศั. ๑๗๗๓-๑๘๓๖) ผู้้้เป็น้ศัิษย์ของเบน้ที่ัม มิลล์
ได้อ่าน้งาน้เข่ยน้ของเบน้ที่ัมเป็น้คืรั�งแรกเมื�อเขาม่อายุประมาณ ๑๕-๑๖ ปี ต่อมาเขาก็กลายเป็น้น้ัก
ประโยชุน้์น้ิยมหัวรุน้แรงเน้ื�องจัากใน้ชุ่วงเวลาดังกล่าวม่การเปล่�ยน้แปลงที่างสำังคืมอัน้เกิดจัากการ
ปฏิวัติอุตสำาหกรรมของประเที่ศัอังกฤษ สำังคืมได้แบ่งแยกออกเป็น้ชุน้ชุั�น้น้ายทีุ่น้กับผู้้้ใชุ้แรงงาน้หรือ
กรรมกรผู้้้ม่คืวามทีุ่กข์ยากใน้การดำารงชุ่วิต น้ายทีุ่น้เป็น้ชุน้ชุั�น้กลางที่่�แสำวงหาผู้ลประโยชุน้์ใน้ธุรกิจั
ของตน้ เอาเปร่ยบกรรมกร และใชุ้แรงงาน้เด็กใน้งาน้อุตสำาหกรรมโดยให้คื่าจั้างตำ�า น้อกจัากน้ั�น้ สำังคืม
อังกฤษโดยที่ั�วไปก็มุ่งแสำวงหาคืวามสำุขที่างวัตถุ ใน้ชุ่วงอายุ ๑๒-๑๖ ปี บิดาได้พื่ามิลล์ไปร้้จัักเบน้ที่ัม
และไปพื่ักที่่�บ้าน้ของเบน้ที่ัม ที่ำาให้มิลล์ได้สำัมผู้ัสำกับชุ่วิตของคืน้ชุั�น้สำ้งที่่�หร้หราซึ่่�งที่ำาให้เขาร้้สำ่กอ่ดอัด
แม้มิลล์จัะม่ที่รรศัน้ะแบบประโยชุน้์น้ิยมแต่เขาก็คืิดต่างกับเบน้ที่ัม โดยมิลล์คืำาน้่งถ่งคืุณภิาพื่ของ
คืวามสำุขด้วย มิลล์ไม่สำ่งเสำริมให้เห็น้ประโยชุน้์ของผู้้้อื�น้มากกว่าประโยชุน้์ของตน้เอง หรือเห็น้ประโยชุน้์
ของตน้เองมากกว่าประโยชุน้์ของผู้้้อื�น้ แต่คืวรให้ประโยชุน้์ของตน้เองและผู้้้อื�น้สำอดคืล้องและ
เที่่าเที่่ยมกัน้ โดยให้สำ่วน้รวมได้รับผู้ลประโยชุน้์มากที่่�สำุด และให้ประโยชุน้์ของตน้เองเป็น้ผู้ลพื่ลอยได้
(Albert et al, 1969 : 230)
ใน้เมื�อที่รรศัน้ะแบบประโยชุน้์น้ิยมไม่สำามารถอำาน้วยคืวามยุติธรรมให้ประชุาชุน้ได้ รอลสำ์จั่ง
เห็น้ด้วยกับปรัชุญาของอิมมาน้้เอล คืาน้ที่์ (Immanuel Kant คื.ศั. ๑๗๒๔-๑๘๐๔) รอลสำ์เชุื�อว่า
คืน้แต่ละคืน้ม่เสำร่ภิาพื่ม่จัุดหมายของตน้เอง และไม่คืวรถ้กใชุ้เป็น้เคืรื�องมือของผู้้้ใดหรือสำิ�งใด (Rawls,
1971 : 179) เพื่ราะคืน้ทีุ่กคืน้ม่สำำาน้่กใน้เรื�องคืวามยุติธรรมมาตั�งแต่เกิด ที่ำาให้ม่คืวามเต็มใจัที่่�จัะปฏิบัติ
ตามหน้้าที่่�และพื่ัน้ธะที่างสำังคืมที่่�เกิดจัากข้อตกลงที่่�เที่่�ยงธรรม เชุ่น้ การปฏิบัติตามกฎหมาย การ
ปฏิบัติตามประเพื่ณ่ที่างศัาสำน้า การปฏิบัติตามคื่าน้ิยมที่างสำังคืมที่่�ชุอบด้วยเหตุผู้ล (Rawls, 2001 :
18-19)
แน้วคืิดของคืาน้ที่์ม่อิที่ธิพื่ลต่อที่ฤษฎ่คืวามยุติธรรมของรอลสำ์โดยเฉพื่าะอย่างยิ�งใน้เรื�อง
การใชุ้เหตุผู้ลภิาคืปฏิบัติ (practical reason) ซึ่่�งมาจัากสำำาน้่กที่างจัริยธรรมของบุคืคืล เป็น้การใชุ้
คืวามร้้ที่่�เป็น้อิสำระจัากคืวามโน้้มเอ่ยงต่าง ๆ ที่างอารมณ์และคืวามร้้สำ่ก โดยรอลสำ์กล่าวว่า คืวาม
ยุติธรรมที่างสำังคืมเป็น้คืุณธรรมข้อแรกของสำถาบัน้ที่างสำังคืมและสำถาบัน้ต่าง ๆ ที่างสำังคืมเป็น้สำิ�งที่่�
มนุ้ษย์สำร้างข่�น้ หากม่หลักการใดที่่�ใชุ้ไม่ได้กับสำมาชุิกใน้สำังคืม เชุ่น้ ปราศัจัากคืวามยุติธรรม สำถาบัน้น้ั�น้
ก็จัะถ้กยกเลิกได้ (Rawls, 1971 : 3)
