Page 74 - Journal451

วารสารราชบััณฑิิตยสภา
ปีีที่่� ๔๕ ฉบัับัที่่� ๑ มกราคม-เมษายน ๒๕๖๓
62 ธรรมาภิิบาลในศาสตร์พระราชา : การทำำาหน้าทำ่�กับความเมตตากรุณา

ธรรมาภิิบาลในศาสตร์พระราชา :

การทำำาหน้าทำ่�กับความเมตตากรุณา

ศาสตราจารย์์ ดร.ภิัทำรพร สิริกาญจน
ภาคีีสมาชิิก สำานัักธรรมศาสตร์และการเมือง

ราชิบััณฑิิตยสภา

บทคััดย่่อ

ธรรมาภิิบาลคืือการบริหารจััดการที่่�ด่โดยเน้้น้คืุณคื่าและคืวามสำำาคืัญของชุุมชุน้/
สำังคืม ตลอดจัน้อาศััยคืวามร่วมมือจัากผู้้้ปกคืรองใน้การบริหารจััดการภิารกิจัต่าง ๆ ของชุุมชุน้/
สำังคืมเพื่ื�อให้ได้รับประโยชุน้์สำ้งสำุด ธรรมาภิิบาลใน้สำังคืมไที่ยปรากฏชุัดเจัน้ที่่�สำุดใน้แน้วคืิด
และพื่ระราชุกรณ่ยกิจัของพื่ระบาที่สำมเด็จัพื่ระมหาภิ้มิพื่ลอดุลยเดชุมหาราชุ บรมน้าถบพื่ิตร
หรือ “ใน้หลวงรัชุกาลที่่� ๙ แห่งราชุวงศั์จัักร่” ซึ่่�งสำะที่้อน้ให้เห็น้แน้วคืิดที่างปรัชุญา คืุณธรรม
และแน้วปฏิบัติใน้เรื�องการที่ำาหน้้าที่่�และคืวามเมตตากรุณาดังปรากฏใน้ศัาสำตร์พื่ระราชุาและ

ที่ศัพื่ิธราชุธรรมของพื่ระองคื์ กล่าวคืือศัาสำตร์พื่ระราชุาเป็น้แน้วคืิดและแน้วปฏิบัติที่่�ได้
พื่ระราชุที่าน้แก่ประชุาชุน้ทีุ่กคืน้เพื่ื�อน้ำาไปปฏิบัติจัน้สำามารถแก้ปัญหาและพื่่�งพื่าตน้เองให้พื่้น้
คืวามทีุ่กข์ยากและม่คืวามสำุขใน้การดำารงชุ่วิตได้อย่างยั�งยืน้ สำ่วน้ที่ศัพื่ิธราชุธรรมคืือคืุณธรรม
อัน้ประเสำริฐและแสำดงแบบอย่างของพื่ระองคื์ใน้เรื�องคืวามม่ธรรมาภิิบาล โดยเฉพื่าะอย่างยิ�ง
ใน้เรื�องการที่ำาหน้้าที่่�กับคืวามเมตตากรุณาซึ่่�งสำ่งผู้ลให้สำังคืมไที่ยดำารงอย้่ได้อย่างมั�น้คืงและ
ร่มเย็น้เป็น้สำุข

คัำ�สำำ�คััญ : ธรรมาภิิบาล ศัาสำตร์พื่ระราชุา ที่ศัพื่ิธราชุธรรม การที่ำาหน้้าที่่� คืวามเมตตากรุณา

Abstract: Good Governance in the King’s Philosophy: Doing’s One’s Duty with Loving

Kindness and Compassion
Professor Dr. Pataraporn Sirikanchana
Associate Fellow of the Academy of Moral and Political Sciences,
The Royal Society of Thailand
The good governance is the good administration which puts the

emphasis on the value and significance of a community/society. It needs