Page 52 - Journal451
P. 52
วารสารราชบััณฑิิตยสภา
ปีีที่่� ๔๕ ฉบัับัที่่� ๑ มกราคม-เมษายน ๒๕๖๓
40 คดีีพญาระกา-บทเรียนจากประวััติิศาสติร์ไทย
๔.๔ วัันที� ๑๐ มิ่ิถุนายน พ.ศ. ๒๔๕๓ ข้้าราชื่การผิ่้พิพากษาในกระทรวังยุติิธรรมิ่
๒๖ นาย นำาโดียพระยาจักรป็าณีศรีศีลวัิสำุทธิ� (ลออ ไกรฤกษ์ ติ่อมิ่าค่อ เจ้าพระยามิ่หิธร) มิ่ีหนังสำ่อ
กราบบังคมิ่ท่ลสำำาน่กในควัามิ่ผิิดีและข้อพระราชื่ทานอภััยโทษ มิ่ีควัามิ่บางติอนวั่า
“ด้วิยพวิกขึ้้าพระพุทธเจ้้ารู้สึกตัวิโดยคีวิามโง่เขึ้ลาเบัาคีวิามได้
ปัระพฤติการล่วิงพระราชิอาญามีคีวิามผู้ิด ขึ้้าพระพุทธเจ้้ามีคีวิามเกรงกลัวิ
พระราชิอาญาหาที�สุดมิได้ ขึ้้าพระพุทธเจ้้าขึ้อพระราชิทานัพระมหากรุณา
ได้ทรงโปัรดพระราชิทานัโทษีพวิกขึ้้าพระพุทธเจ้้าสักคีรั�งหนัึ�ง ขึ้้าพระพุทธเจ้้า
ขึ้อถึวิายสัตย์ปัฏิญาณวิ่า คีวิามคีิดเชิ่นันัี�เปั็นัไม่มีในัชิีวิิตรพวิกขึ้้าพระพุทธเจ้้า
อีกต่อไปั ถึ้าขึ้้าพระพุทธเจ้้ามิได้หลาบัจ้ำากระทำาการล่วิงเลมิดพระราชิอาญา
เชิ่นันัี�อีกแล้วิ ขึ้อรับัพระราชิอาญาจ้นัถึึงสิ�นัชิีวิิตร”
๒๔
ทั�งนี�ไดี้มิ่ีพระบรมิ่ราชื่โองการยกโทษให้ครั�งหน่�ง ให้ข้้าราชื่การเหล่านั�นรับราชื่การติามิ่
หน้าที�ติ่อไป็มิ่ีควัามิ่ติอนหน่�งวั่า
“ทรงพระกรุณาโปัรดเกล้าฯ วิ่า ขึ้้าราชิการทั�งปัวิงที�ได้ทำาผู้ิดแล้วิแล
รู้สึกตัวิ รับัสารภาพถึวิายสัตยปัฏิญาณเชิ่นันัี� มีพระราชิหฤทัยปัรานัี จ้ะ
ยกโทษีภาคีทัณฑิ์พรราชิทานัให้คีรั�งหนัึ�ง
แต่ราชิการในักระทรวิงยุติธรรมเปันัการพรนัคีรสำาคีัญอันัหนัึ�ง ซ่ึ�งจ้ะต้อง
ปั้องกันัมิให้มีการเสื�อมทรามเกิดขึ้ึ�นั แลให้การทั�งปัวิงดำาเนัิรไปัได้สมำ�าเสมอ
จ้ึงมีพรบัรมราชิโองการกำาหนัดไวิ้วิ่า
๑. ให้บัรรดาขึ้้าราชิการในักระทรวิงยุติธรรมสมัคีสมานัปัระนัีปัระนัอม
กันั ถึือวิ่าเปันัขึ้้าราชิการในัใต้ฝ่่าละอองธุลีพรบัาทร่วิมกันั อย่าให้ถึือเปัรียบั
แก่งแย่ง เปันัพวิกเราพวิกเขึ้า ให้ราชิการทั�งปัวิงเสื�อมเสีย เพราะเหตุที�แก่ง
แย่งแตกร้าวิกันันัั�นัได้
๒. ให้ตั�งใจ้อุสาหะทำาราชิการในันั่าที� ให้เต็มกำาลังกายแลกำาลังปััญญา
เพื�อจ้ะให้ราชิการทั�งปัวิงดำาเนัิรไปัไม่มีทางเสื�อมเสีย ด้วิยคีวิามทอดทิ�งฤๅ
๒๔ สำำานักหอจดีหมิ่ายเหติุแห่งชื่าติิ. ร.๕ ย. ๑/๖๗ ลัับ กรมิ่ราชื่เลข้าธิการ รัชื่กาลที� ๕ กระทรวังยุติิธรรมิ่ หนังสำ่อข้้าราชื่การผิ่้พิพากษา
ในกระทรวังยุติิธรรมิ่ ๒๖ นาย กราบบังคมิ่ท่ลสำำาน่กในควัามิ่ผิิดีและข้อพระราชื่ทานอภััยโทษ ลงวัันที� ๑๐ มิ่ิถุนายน ร.ศ. ๑๒๙
