Page 169 - The Journal of the Royal Society of Thailand
P. 169
วารสารราชบััณฑิิตยสภา
ปีีที่่� ๔๙ ฉบัับัที่่� ๑ มกราคม-เมษาย์น ๒๕๖๗
ศาสตราจารย์์ ดร.ณััชชา พัันธุ์์์เจริญ 159
ดนตรีีพรีรีณนาในปรีะเทศไทยุ
บทป็รีะพันธ์เพลงป็รีะเภทดนตรีีพรีรีณนาของไทยที�โดดเด่นที�สุดค่อ บทเพลง เขมรไที่รโยค พรีะนิพนธ์
ในสมีเด็จพรีะเจ้าบรีมีวังศั์เธอ เจ้าฟ้ากรีมีพรีะยานรีิศัรีานุวััดติวังศั์ เมี่�อครีั�งตามีเสด็จพรีะบาทสมีเด็จ
พรีะจุลจอมีเกล้าเจ้าอยู่หัวัป็รีะพาสน�ำตกไทรีโยค จังหวััดกาญจนบุรีี จินตนาการีภาพน�ำตกและเสียงธรีรีมีชิาติ
โดยรีอบ
ดนตรีีพรีรีณนารี่วัมีสมีัยในป็รีะเทศัไทยเรีิ�มีก่อตัวัมีาตั�งแต่เมี่�อป็รีะมีาณ ๖๐ ป็ีมีาแล้วั บทเพลงคลาสสิก
รี่วัมีสมีัยที�เป็็นบทเพลงขนาดใหญ่เชิิงป็รีะวััติศัาสตรี์ เชิ่น บทเพลง เจ้าพระยาคอนัแชร์โต ป็รีะพันธ์โดย บรีูซั
แกสตัน (Bruce Gaston) (ค.ศั. ๑๙๔๖-๒๐๒๑) เมี่�อ ค.ศั. ๑๙๘๒ (พ.ศั. ๒๕๒๕) ในโอกาสที�กรีุงเทพมีหานครี
มีีอายุครีบ ๒๐๐ ป็ี บทเพลง เจ้าพระยาคอนัแชร์โต เป็็นบทเพลงบรีรีเลง ป็รีะกอบด้วัยวังดนตรีี ๕ วังซั่�งเป็็น
ตัวัแทนของแมี่น�ำ ๕ สาย ได้แก่ แมี่น�ำป็ิง แมี่น�ำวััง แมี่น�ำยมี แมี่น�ำน่าน และแมี่น�ำเจ้าพรีะยา
คีตกวัีรี่วัมีสมีัยในป็รีะเทศัไทยมีีหลายคนในชิ่วัง ๕ ทศัวัรีรีษที�ผ่านมีา ผู้นำด้านการีป็รีะพันธ์เพลง
ป็รีะเภทดนตรีีพรีรีณนาที�มีีชิ่�อเสียงในรีะดับนานาชิาติ เชิ่น ศัาสตรีาจารีย์ ดรี.ณรีงค์ฤทธิ� ธรีรีมีบุตรี และ ดรี.ณรีงค์
ป็รีางค์เจรีิญ ตัวัอย่างผลงานของ ดรี.ณรีงค์ ป็รีางค์เจรีิญ เชิ่น บทเพลง Phenomenon ได้รีับแรีงบันดาลใจ
จากป็รีากฏการีณ์บั�งไฟพญานาค เป็็นดนตรีีพรีรีณนาเชิิงสัญลักษณ์
บทเพลงป็รีะเภทดนตรีีพรีรีณนารี่วัมีสมีัยที�ศัาสตรีาจารีย์ ดรี.ณรีงค์ฤทธิ� ธรีรีมีบุตรี ป็รีะพันธ์ข่�น
อาจแยกป็รีะเภทออกได้เป็็น ๒ กลุ่มี ดังนี�
๑. ดนตรีพัรรณันาเชิงสัญลัักษณั์ (Symbolic Program Music) เป็็นกลุ่มีบทป็รีะพันธ์เพลงที�ชิ่�อเพลง
ส่�อกับผู้ฟังวั่าแต่งเพ่�อใครี หรี่อแต่งเพ่�ออะไรี หรี่อแต่งเพ่�อโอกาสใด โดยไมี่มีีคำอธิบายมีากกวั่านั�น ผู้ฟังต้อง
จินตนาการีตามีป็รีะสบการีณ์หรี่อควัามีรีู้ส่ก ตัวัอย่างเชิ่น บทเพลง กลางคืนัและรุ�งเช้าในัสกลจักรวาล (Night
and Morning in the Spheres) เป็็นซัิมีโฟนิกโพเอ็มีสำหรีับวังออรี์เคสตรีาที�ได้รีับแรีงบันดาลใจจากวัรีรีณกรีรีมี
เรี่�อง กามนัิต บทเพลง นััมมที่า (Narmada) คอนแชิรี์โตสำหรีับเป็ียโนและวังออรี์เคสตรีาเครี่�องสาย ได้รีับแรีง
บันดาลใจจากควัามีเล่�อมีใสในแก่นของพุทธป็รีัชิญา บรีรียายเรี่�องรีาวัของแมี่น�ำนัมีมีทาในป็รีะเทศัอินเดีย
บทเพลง คอนัแชร์โตมหาราชา (Concerto Maharaja) สำหรีับรีะนาดเอกและวังออรี์เคสตรีา ป็รีะพันธ์ข่�น
ในโอกาสมีหามีงคลเฉลิมีพรีะชินมีพรีรีษา ๖ รีอบ และบทเพลง ธรรมจักร (Dhamachakra) สำหรีับ
วังออรี์เคสตรีา นำป็รีัชิญาทางพรีะพุทธศัาสนาป็รีะยุกต์ใชิ้กับโครีงสรี้างของบทป็รีะพันธ์เพลง ชิ่�อเพลงส่�อ
ควัามีหมีายถื่งวังล้อแห่งธรีรีมี
๒. ดนตรีพัรรณันาเชิงบรรย์าย์ (Descriptive Program Music) เป็็นกลุ่มีบทป็รีะพันธ์เพลง
ที�มีักป็รีะกอบด้วัยหลายท่อน โดยแต่ละท่อนมีีชิ่�อท่อนที�ส่�อควัามีหมีายกับผู้ฟัง ตัวัอย่างเชิ่น บทเพลง
มหาอาณาจักร (The Empires) ซัิมีโฟนิกโพเอ็มีสำหรีับวังออรี์เคสตรีา พรีรีณนาถื่งอาณาจักรีสำคัญในอดีต
แห่งดินแดนสุวัรีรีณภูมีิ และบทเพลง ซิินัโฟเนัียอยุธยา (Sinfonia Ayutthaya) ซัิมีโฟนิกโพเอ็มีสำหรีับ
วังออรี์เคสตรีา
ศัาสตรีาจารีย์ ดรี.ณรีงค์ฤทธิ� ธรีรีมีบุตรี ได้เขียนบทอรีรีถืาธิบายบทเพลงที�ป็รีะพันธ์ข่�นอย่างละเอียด
จนสามีารีถืใชิ้ในการีเรีียนการีสอนได้ และกลายเป็็นต้นแบบในการีเขียนคำอธิบายเชิิงวัิชิาการีด้านการีป็รีะพันธ์
