Page 87 - PDF File วารสารราชบัณฑิตยสภา
P. 87
วารสารราชบััณฑิิตยสภา
ปีีที่่� ๔๘ ฉบัับัที่่� ๒ พฤษภาคม-สิิงหาคม ๒๕๖๖
75
ภาคีีสมาชิิก ๑๑ คีนแรกของสำนักวิิทยาศาสตร์
ราชิบััณฑิิตยสภา
ศาสตราจารย์ นายแพทย์สัญญา สุขพณิชินันท์
ภาคีีสมาชิิก สำนัักวิิทยาศาสตร์์
ร์าชิบััณฑิิตยสภา
ศาสตราจารย์เกียรติคีุณ นายแพทย์สุรพล อิสรไกรศีล
ร์าชิบััณฑิิต สำนัักวิิทยาศาสตร์์
ร์าชิบััณฑิิตยสภา
บทคััดย่่อ
ราชบััณฑิิตยสภาได้้รับัพระราชทานโปรด้เกล้้าฯ จากรัชกาล้ท่� ๗ ให้้ตั�งขึ้้�นเพ่�อ
“ทรงตั�งผู้้้มี่ความีร้้ศาสตราคมีไว้รับัราชการ” เมี่�อวันท่� ๑๙ เมีษายน ๒๔๖๙ แต่การแต่ง
ตั�งภาค่สมีาชิกเกิด้ขึ้้�นใน พ.ศ. ๒๔๗๗ ภายห้ล้ังการเปล้่�ยนแปล้งการปกครองเป็นระบัอบั
ประชาธิิปไตย โด้ยท่�ราชบััณฑิิตยสภาได้้รับัการเปล้่�ยนช่�อเป็นราชบััณฑิิตยสถานแล้้ว ซึ่้�ง
มี่จำนวนทั�งห้มีด้ ๓๐ คน แล้ะในจำนวนน่�มี่ภาค่สมีาชิก ๑๑ คนอย้่ในสำนักวิทยาศาสตร์
ซึ่้�งมี่บัทบัาทห้น้าท่�สำคัญในการสร้างความีเจริญให้้กับัวงการวิทยาศาสตร์ในสาขึ้าวิชา
สำคัญ ๑๐ สาขึ้า ได้้แก่ คณิตศาสตร์ เคมี่ ช่ววิทยา ด้าราศาสตร์ พฤกษศาสตร์ แพทยศาสตร์
ฟิิสิกส์ ภ้มีิศาสตร์ วิศวกรรมีศาสตร์ แล้ะสัตววิทยา โด้ยทางแพทยศาสตร์มี่ภาค่สมีาชิก
๒ คนช่วยกันทำห้น้าท่�สำคัญน่� ต่อมีาใน พ.ศ. ๒๔๘๕ จ้งมี่พระบัรมีราชโองการ
โปรด้เกล้้าฯ แต่งตั�งราชบััณฑิิตจำนวน ๕๒ คน ซึ่้�งในจำนวนน่�เป็นราชบััณฑิิตสำนัก
วิทยาศาสตร์ ๓๔ คน แบั่งเป็นวิทยาศาสตร์กายภาพ ๖ คน วิทยาศาสตร์ช่วภาพ ๗ คน
แล้ะวิทยาศาสตร์ประยุกต์ ๒๑ คน โด้ยภาค่สมีาชิกชุด้แรก ๘ คนได้้รับัโปรด้เกล้้าฯ
แต่งตั�งเป็นราชบััณฑิิต ส่วนท่�เห้ล้่อ ๓ คนนั�น คนห้น้�งถ้งแก่อนิจกรรมีก่อนห้น้านั�น ๑ ปี
อ่ก ๒ คนยังทำประโยชน์ให้้กับัห้น่วยงานขึ้องตนแล้ะสังคมีอย่างเต็มีศักยภาพ มี่ขึ้้อน่า
สังเกต ค่อ มี่ภาค่สมีาชิก ๔ คนท่�ได้้รับัพระราชทานทุนจากสมีเด้็จพระมีห้ิตล้าธิิเบัศร
อดุ้ล้ยเด้ชวิกรมี พระบัรมีราชชนก ให้้ได้้รับัการศ้กษาขึ้ั�นส้งในต่างประเทศ ซึ่้�งทุกคนได้้
กล้ับัมีาทำงานรับัใช้ประเทศอย่างเต็มีท่� การส่บัค้นขึ้้อมี้ล้ยังย่นยันว่าศาสตราจารย์คนไทย
คนแรกค่อพระอัพภันตราพาธิพิศาล้ (กำจร พล้างก้ร) ซึ่้�งเป็นภาค่สมีาชิกแรกเริ�มี
ต่อมีา ได้้รับัโปรด้เกล้้าฯ แต่งตั�งเป็นราชบััณฑิิตแล้ะราชบััณฑิิตกิตติมีศักด้ิ�ในท่�สุด้
คัำสำคััญ : ภาค่สมีาชิก สำนักวิทยาศาสตร์ ราชบััณฑิิตยสภา ราชบััณฑิิต ศาสตราจารย์
คนไทยคนแรก
*บทความนี้้�อาจม้การพิิมพิ์คำตามท้�ปรากฏในี้ราชกิจจานีุ้เบกษาหรือเอกสารในี้ยุุคสมัยุนี้ั�นี้ ดัังนี้ั�นี้ เพิื�อให้ทราบว่าคำท้�สะกดันี้ั�นี้ต่างจากปัจจุบันี้
จะระบุ “(พิิมพิ์ตามท้�ปรากฏ)” ไว้ข้้างท้ายุคำนี้ั�นี้หรือข้้อความท้�ม้คำนี้ั�นี้อยุ่่
