Page 182 - PDF File วารสารราชบัณฑิตยสภา
P. 182
วารสารราชบััณฑิิตยสภา
ปีีที่่� ๔๘ ฉบัับัที่่� ๒ พฤษภาคม-สิิงหาคม ๒๕๖๖
170
การขัับเคลื่่�อนการพััฒนาที่่�ยั่ั�งยั่่น
ด้้วยั่ห้้องปฏิิบัติิการเร่ยั่นร้้ที่่�มี่ชี่วิติขัองมีห้าวิที่ยั่าลื่ัยั่
ศาสติราจารยั่์กิติติิคุณ ด้ร.ชีนิติา รักษ์์พัลื่เมี่อง
ภาคีีสมาชิิก สำนัักธรรมศาสตร์และการเมือง
ราชิบััณฑิิตยสภา
บทคััดย่่อ
องค์์การสหประชาชาติิได้้ประกาศวาระโลกเพื่่�อการพื่ัฒนาที่่�ยั่ั�งยั่่น ๒๕๗๓ หร่อ
2030 Agenda for Sustainable Development เมื่่�อ พื่.ศ. ๒๕๕๘ โด้ยั่มื่่จุุด้มืุ่�งหมื่ายั่ที่่�
จุะเปล่�ยั่นแปลงโลกของเราด้้วยั่การขับเค์ล่�อนเป้าหมื่ายั่การพื่ัฒนาที่่�ยั่ั�งยั่่น ๑๗ เป้าหมื่ายั่
ที่่�ค์รอบค์ลุมื่มื่ิติิด้้านเศรษฐกิจุ สังค์มื่ และสิ�งแวด้ล้อมื่ ประเที่ศไที่ยั่ในฐานะองค์์กรสมื่าชิก
ก็ได้้นำแนวค์ิด้และเป้าหมื่ายั่ด้ังกล�าวมื่าไว้ในยัุ่ที่ธศาสติร์ชาติิ ๒๐ ปี และแผนหลักในการ
พื่ัฒนาประเที่ศ อยั่�างไรก็ติามื่รายั่งานการติิด้ติามื่ผลการด้ำเนินงานจุากที่ั�วโลกฉบับล�าสุด้
ใน พื่.ศ. ๒๕๖๖ กลับพื่บว�ายั่ังห�างไกลจุากเป้าหมื่ายั่ที่่�ติั�งไว้ภายั่ใน พื่.ศ. ๒๕๗๓ อยั่�างมื่าก
การศึกษาจุึงติ้องมื่่บที่บาที่สำค์ัญในการขับเค์ล่�อนการพื่ัฒนาที่่�ยั่ั�งยั่่นด้ังที่่�ได้้รับการ
ยั่อมื่รับจุากองค์์การการศึกษา วิที่ยั่าศาสติร์และวัฒนธรรมื่แห�งสหประชาชาติิหร่อ
ยัู่เนสโกด้้วยั่การประกาศปฏิิญญาเบอร์ลินว�าด้้วยั่การศึกษาเพื่่�อการพื่ัฒนาที่่�ยั่ั�งยั่่นเมื่่�อ
พื่.ศ. ๒๕๖๔ เป็นการด้ำเนินงานติ�อยั่อด้จุากที่ศวรรษการศึกษาเพื่่�อการพื่ัฒนาที่่�ยั่ั�งยั่่นได้้มื่่
การประกาศเป็นค์รั�งแรกติั�งแติ� พื่.ศ. ๒๕๔๘ เป็นติ้นมื่า ผู้เข่ยั่นได้้นำแนวค์ิด้ห้องปฏิิบัติิ
การที่่�มื่่ช่วิติที่่�เน้นการพื่ัฒนาระบบนิเวศนวัติกรรมื่แบบเปิด้ด้้วยั่การประสานค์วามื่ร�วมื่มื่่อ
จุากภาค์ส�วนติ�าง ๆ และเน้นการลงมื่่อปฏิิบัติิในสภาพื่แวด้ล้อมื่ที่่�เป็นช่วิติจุริง มื่าพื่ัฒนาเป็น
รูปแบบห้องปฏิิบัติิการเร่ยั่นรู้ที่่�มื่่ช่วิติของมื่หาวิที่ยั่าลัยั่เพื่่�อขับเค์ล่�อนการพื่ัฒนาที่่�ยั่ั�งยั่่น
ประกอบด้้วยั่ “สามื่เหล่�ยั่มื่ห้องปฏิิบัติิการเร่ยั่นรู้ที่่�มื่่ช่วิติ” ซึ่ึ�งเป็นรูปแบบในเชิงโค์รงสร้าง
บนฐานค์ิด้การพื่ัฒนาสถาบันที่ั�งระบบประกอบด้้วยั่มื่หาวิที่ยั่าลัยั่ หลักสูติรการศึกษา
และระบบนิเวศการเร่ยั่นรู้ กับรูปแบบ “ภาค์่สามื่ประสานระหว�างมื่หาวิที่ยั่าลัยั่ หน�วยั่งาน
ภาค์รัฐและเอกชน และชุมื่ชนเพื่่�อการพื่ัฒนาที่่�ยั่ั�งยั่่นในที่้องถิ�น” ซึ่ึ�งเป็นรูปแบบเชิงปฏิิบัติิ
การประกอบด้้วยั่หลัก “๔ร�วมื่” ค์่อ ร�วมื่สร้าง ร�วมื่ออกแบบ ร�วมื่ผลิติ และร�วมื่สะที่้อน
รูปแบบที่ั�งสองเป็นรูปแบบการพื่ัฒนาที่่�จุะนำให้มื่หาวิที่ยั่าลัยั่เป็นกลไกสำค์ัญในการสร้าง
นวัติกรรมื่เพื่่�อค์วามื่ยั่ั�งยั่่นที่ั�งในสถาบันการศึกษาและชุมื่ชน
คัำสำคััญ : การพื่ัฒนาที่่�ยั่ั�งยั่่น ห้องปฏิิบัติิการเร่ยั่นรู้ที่่�มื่่ช่วิติ รูปแบบเชิงปฏิิบัติิการ
“๔ร�วมื่” ภาค์่การพื่ัฒนา
