Page 90 - วารสาร 48-1
P. 90
วารสารราชบััณฑิิตยสภา
ปีีที่่� ๔๘ ฉบัับัที่่� ๑ มกราคม–เมษายน ๒๕๖๖
80 คำำ�ถ�มเกี่่�ยวกี่ับคำำ�สี่่�จัังหวะ
เบ่�ยบ้�ยร�ยท�ง
เหตุใด้จั่งมีีคำำาว่า บ้าย อื่ยู่ใน เบี�ยบ้ายรายทาง
เบี�ยบ้าย ใน เบี�ยบ้ายรายทาง อื่าจัเพี�ยนมีาจัากูคำำา เบี�ยใบ้ ซ้ำ่�งปัจัจัุบันไมี่ใช้้แล้ว
แต่เคำยใช้้ในสี่มีัยต้นรัตนโกูสี่ินทร์ อักข์ราภิธ์านัศิรับัท์ให้คำวามีหมีายขอื่ง เบี�ยใบ้ ไว้ว่า
เบ่�ยใบ้, คำ่อื่เงินที�พลอื่ยเสี่ียกูับเขา, ตัวไมี่มีีผัิด้, พลอื่ยเสี่ียเงินในรังวัด้, ตีกูันตายในบ้าน,
เขาวัด้อื่อื่กูไปสี่ามีสี่ิบห้าเสี่้นนั�น.
(แบรด้เลย์, ๒๕๑๔ : ๓๗๕)
สี่าเหตุที�เรียกูว่า เบี�ยใบ้ น่าจัะเป็นเพราะเป็นเงินที�ต้อื่งเสี่ียเพราะนิ�งเฉุย ไมี่ช้่วยจัับผัู้ร้ายและ
ไมี่แจั้งเจั้าพนักูงานให้รู้เร่�อื่งราวที�เกูิด้ข่�น ผัู้ที�อื่ยู่ในระยะสี่ามีสี่ิบห้าเสี่้นจัากูที�ที�เกูิด้คำด้ีต้อื่งเสี่ียเบี�ยใบ้
รายทางไป ต่อื่มีา ลากูเสี่ียงคำำาว่า ใบ้ ให้กูลายเป็น บ้าย เพ่�อื่ให้สี่ัมีผััสี่กูับคำำา รายทาง กูลายเป็น
เบี�ยบ้ายรายทาง และคำวามีหมีายกู็ต่างจัากูเด้ิมีไปบ้าง
พัิลึกี่พัิลั�น
เหตุใด้จั่งเติมีท้าย พิล่กู ว่า พิลั�น พิลั�น ไมี่มีีคำวามีหมีาย
คำำาว่า พิล่กู เคำยมีีคำวามีหมีายว่า น่ากูลัว น่าเกูรงขามี ใช้้ตามีคำวามีหมีายนี�มีาตั�งแต่สี่มีัย
สีุ่โขทัยจันถ้่งสี่มีัยรัตนโกูสี่ินทร์ เช้่น
แลพระยามีารกู็ละเสี่ียซ้ำ่�งรูปนาคำ แปรภาคำเป็นรูปยักูษ์ พัิลึกี่พ่งกูลัวยิ�งนักู
(สี่มีเด้็จัพระมีหาสี่มีณเจั้า กูรมีพระปรมีานุช้ิตช้ิโนรสี่, ๒๕๓๗,
ปฐมสำมโพธ์ิกถา : ๕๐๕)
กูารพรรณนาเสี่ียงด้ังน่ากูลัว ใช้้ว่า พิล่กูลั�น กู็มีี เช้่น
เสี่ียงฟั้าประภาสี่สี่ายสี่ะเท่อื่นสี่ะท้าน สี่กูลพิภพหิมีพานต์กู็บันล่อื่พัิลึกี่ลั�น
(ร่ายยาวีมหาเวีสำสำันัดรชาดก, ๒๕๕๘, หิมีพานต์ : ๔๙)
ต่อื่มีา พิล่กู หมีายถ้่งแปลกูช้อื่บกูล ผัิด้ปรกูติ พิล่กูลั�น ซ้ำ่�งเติมี พิ เป็น พิล่กูพิลั�น จั่งหมีายถ้่ง
แปลกูมีากู ผัิด้ปรกูติมีากู เช้่น
กูารข้อื่ที�ว่าลงมีาจัากูฟั้านี� กู็น่าจัะ...เป็นคำวามีคำิด้ขอื่งใคำรคำนหน่�ง...เสี่ริมีเร่�อื่งราวให้
พัิลึกี่พัิลั�นสี่ะใจัคำน
(พระเจั้าบรมีวงศิ์เธอื่ กูรมีพระนราธิปประพันธ์พงศิ์, ๒๕๖๑,
พงศิาวีดารไทใหญ่ : ๙๕)
