Page 15 - 22-0320 ebook
P. 15
วารสารราชบััณฑิิตยสภา
ปีีที่่� ๔๗ ฉบัับัที่่� ๑ มกราคม-เมษายน ๒๕๖๕
รองศาสตราจารย์์ ดร.สำาเนีีย์ง เลื่่�อมใส 7
บัาลีป็กร์ณ์ (Pali Text Society) ป็ร์ะเทศอังกฤษ จััด้พิมพ์ใน คั.ศ. ๑๙๔๙–๑๙๕๖ ส่วันแฟร์งคัลิน
เอด้เจัอร์์ตุัน (Edgerton, 1993) ก็ได้้จััด้ทำาตุำาร์าไวัยากร์ณ์และพจันานุกร์มภีาษาสันสกฤตุผสมทาง
พร์ะพุทธศาสนา (Buddhist Hybrid Sanskrit Grammar and Dictionary) ออกมาเผยแผ่ใน
คั.ศ. ๑๙๕๓ ซึ่่�งคัำาศัพท์ในพจันานุกร์มส่วันใหญ่ก็นำาจัากคััมภีีร์์มหาวััสตุุฉบัับัที�เซึ่นาร์์ตุตุร์วัจัชำาร์ะนั�นเอง
(Marciniak, 2019: 8)
ป็ร์ะเทศอินเด้ียก็มีการ์จััด้พิมพ์คััมภีีร์์มหาวััสตุุอวัทานด้้วัยอักษร์เทวันาคัร์ีอีกคัร์ั�ง โด้ยใช้
ฉบัับัของเซึ่นาร์์ตุเป็็นตุ้นแบับั สิ�งที�ตุ่างไป็จัากเด้ิมคั่อมีการ์เพิ�มตุัวัเลขกำากับับัทร์้อยกร์องและเพิ�มด้ัชนี
ข่�นมา โด้ยเล่ม ๑ ศีตุางศุเศขร์ะ พาคัจัิ (Bagchi) เป็็นบัร์ร์ณาธิการ์ จััด้พิมพ์โด้ย The Mithila
Institute, Darbhanga เม่�อ คั.ศ. ๑๙๗๐ ส่วันเล่ม ๒ และเล่ม ๓ ร์าธาโคัวัินทะ พาสัก (Basak)
เป็็นบัร์ร์ณาธิการ์ จััด้พิมพ์โด้ย Calcutta Sanskrit College, Calcutta เม่�อ คั.ศ. ๑๙๖๕ และ
คั.ศ. ๑๙๖๘
ในป็ร์ะเทศญี�ป็ุ่นมีผ้้แป็ลคััมภีีร์์มหาวััสตุุเป็็นภีาษาญี�ป็ุ่นแล้วัคั่อ ซึ่าโตุชิ ฮั่ิร์าโอกะ (Hiraoka)
จััด้พิมพ์เม่�อ คั.ศ. ๒๐๑๐ นอกจัากนี�ยังมีการ์ตุร์วัจัชำาร์ะคััมภีีร์์ซึ่ำ�าอีก โด้ยมาร์์จัินิยัก (Marciniak) ได้้ตุร์วัจั
ชำาร์ะคััมภีีร์์มหาวััสตุุที�คั้นพบัใหม่โด้ย Nepal–German Manuscript Preservation Project
(Marciniak, 2019: 8–9) ซึ่่�งเช่�อวั่าเป็็นฉบัับัที�เก่ากวั่าฉบัับัของเซึ่นาร์์ตุ มหาวัิทยาลัยโซึ่กะ ป็ร์ะเทศ
ญี�ป็ุ่น (Soka University, Japan) เพิ�งจััด้พิมพ์คััมภีีร์์มหาวััสตุุที�ตุร์วัจัชำาร์ะใหม่ เล่ม ๓ เม่�อ คั.ศ. ๒๐๑๙
และเล่ม ๒ เม่�อ คั.ศ. ๒๐๒๐ (Marciniak: 2020) ส่วันเล่ม ๑ ยังไม่มีการ์จััด้พิมพ์
จัากการ์สำาร์วัจัของตุ้ร์์นีเย (Tournier, 2012: 88) พบัวั่าป็ัจัจัุบัันมีการ์แป็ลคััมภีีร์์มหาวััสตุุ
อวัทานเป็็นภีาษาตุ่าง ๆ ๖ ภีาษา มีทั�งแป็ลจับัเร์่�องและไม่จับั ได้้แก่ ฉบัับัภีาษาเยอร์มันแป็ลโด้ย
แอ็นสท์ ลอยมันน์และล้กศิษย์ ฉบัับัภีาษาอังกฤษแป็ลโด้ยโจันส์ (Jones, 1949–1956) ฉบัับัภีาษา
เบังกาลีและฮั่ินด้ีแป็ลโด้ยพาสัก (Basak, 1963–1968) และพาคัจัิ (Bagchi, 1970) ฉบัับัภีาษาไทย
แป็ลโด้ยสำาเนียง เล่�อมใส (๒๕๕๓–๒๕๖๑) และฉบัับัภีาษาญี�ป็ุ่นแป็ลโด้ยฮั่ิร์าโอกะ (Hiraoka, 2010)
โคัรงเรื�องและเนื�อหาหลักั
คััมภีีร์์มหาวััสตุุอวัทานวัางโคัร์งเร์่�องเพ่�อแสด้งชีวัป็ร์ะวััตุิของพร์ะพุทธเจั้าเป็็น ๓ ส่วัน
อย่างชัด้เจัน โด้ยส่วันแร์ก (เล่ม ๑) กล่าวัถื่งเหตุุการ์ณ์ในอด้ีตุอันไกลโพ้นตุั�งแตุ่คัร์ั�งพร์ะองคั์ยังเป็็น
พร์ะโพธิสัตุวั์และได้้พบัพร์ะพุทธเจั้าในอด้ีตุมากมายหลายพร์ะองคั์ มีพร์ะพุทธเจั้าทีป็ังกร์เป็็นตุ้น แล้วั
กล่าวัถื่งคัวัามเป็็นมาของร์าชวังศ์ศากยะเร์ิ�มตุั�งแตุ่กำาเนิด้โลกและมนุษย์พวักแร์กเล่อกพร์ะมหาสมมตุร์าช